Wayne Price*
Η οικονομική θεωρία του Μαρξ ξεχωρίζει με πολλούς τρόπους. Ο Μαρξ ξεκίνησε θεματοποιώντας τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται και οργανώνεται η εργασία, με στόχο την παραγωγή και διανομή αγαθών και υπηρεσιών. Προκειμένου να καταναλώνουν αγαθά, οι άνθρωποι πρέπει να εργάζονται για την παραγωγή και τη διανομή τους και, για να συμβαίνει αυτό, πρέπει να οργανώνουν την εργασία τους. Αυτή η έμφαση στην εργασία καθιστά δυνατό να δούμε τον τρόπο με τον οποίο οι σύγχρονοι εργάτες υπόκεινται στην εκμετάλλευση, όπως ακριβώς συνέβαινε με τους δουλοπάροικους και τους σκλάβους κατά το παρελθόν. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που εργάζονται και κάποιοι άλλοι που ζουν από την εκμετάλλευση αυτής της εργασίας (παρόλο που καταβάλουν κάποιον μόχθο για να οργανώσουν τους εργάτες και να διασφαλίσουν ότι δεν θα εξεγερθούν). Κάποιες εναλλακτικές θεωρίες δεν αποσαφηνίζουν αυτό το γεγονός, πολλώ δε μάλλον συσκοτίζουν την πραγματικότητα.
Ο Μαρξ βλέπει τον καπιταλισμό ως ένα δυναμικό ιστορικό σύστημα, που προχωράει μέσω των εσωτερικών του αντιφάσεων. Είχε κάποτε μια αρχή, έφτασε στο ζενίθ του, τώρα παρακμάζει, και κάποια στιγμή θα φτάσει στο τέλος του. Ως προς αυτό, δεν διαφέρει σε τίποτα από προηγούμενα κοινωνικο-οικονομικά συστήματα (αν η ανθρωπότητα καταφέρει να φτάσει στον ελευθεριακό κομμουνισμό, κι αυτός θα εξελιχθεί επίσης, παρόλο που είναι πέραν των δυνατοτήτων μας να προβλέψουμε το πώς). Οι αστοί οικονομολόγοι γράφουν ως εάν οι κατηγορίες του καπιταλισμού να ίσχυαν ανέκαθεν ή, τουλάχιστον, σαν να περιμένουν πως η «ελεύθερη αγορά» θα συνεχιστεί εσαεί, όντας το τέλειο οικονομικό σύστημα, το «τέλος της ιστορίας».
Γενικά μιλώντας, η μαρξιστική ανάλυση καλά κρατεί. Σε αντίθεση με τους κλασικούς πολιτικούς οικονομολόγους, ο Μαρξ προέβλεψε τη συνέχιση του επιχειρηματικού κύκλου με τις ολοκληρώσεις του στις κρίσεις. Ομοίως, προέβλεψε την εξέλιξη των ολοένα αναπτυσσόμενων καπιταλιστικών επιχειρήσεων σε ημι-μονοπώλια. Αυτός περίμενε ότι ο καπιταλισμός θα έχει ταξικές συγκρούσεις, πολέμους, οικολογική παρακμή, και μια ολοένα διογκούμενη παγκόσμια αγορά.
Η μαρξική κριτική της πολιτικής οικονομίας αποτελεί ένα σύνολο χρήσιμων θεωρητικών εργαλείων για τηνκατανόηση των τωρινών συνθηκών της καπιταλιστικής οικονομίας και των πιθανών μελλοντικών της εξελίξεων. Αλλά το πόσο καλά είναι τα εργαλεία εξαρτάται από την ικανότητα εκείνου που τα χρησιμοποιεί. Έχει ειπωθεί ότι οι μαρξιστές οικονομολόγοι είχαν προβλέψει είκοσι από τις τελευταίες πέντε υφέσεις. Επιπλέον, μόνον ελάχιστοι μαρξιστές προέβλεψαν ότι μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο θα ακολουθούσε μια εκτεταμένη περίοδος ευημερίας. Οι φιλελεύθεροι ή συντηρητικοί οικονομολόγοι δεν έκαναν κάτι πολύ διαφορετικό, αλλά υποτίθεται πως ο μαρξισμός υπερείχε σημαντικά. Με το που εγκαθιδρύθηκε η μεταπολεμική ευημερία, οι περισσότεροι αξιόλογοι θεωρητικοί του μαρξισμού διακήρυξαν ότι η εποχή της καπιταλιστικής παρακμής δεν ήταν πλέον σε ισχύ. Δήλωσαν ότι η ευημερία θα διαρκούσε επ’ αόριστον (το ίδιο είπαν και σχεδόν όλοι οι αστοί οικονομολόγοι). Οι περισσότεροι μαρξιστές οικονομολόγοι δεν εφήρμοσαν την έννοια του κρατικού καπιταλισμού των Μαρξ και Ένγκελς στη Σοβιετική Ένωση ή στην Κίνα του Μάο.
Στην πλειονότητά τους, μάλιστα, υπήρξαν πολιτικοί υποστηρικτές αυτών των καθεστώτων! Αλλά ακόμα και όσοι δεν ήταν, δεν περίμεναν ότι αυτά θα έπαιρναν τη μορφή του παραδοσιακού καπιταλισμού. Ακόμη και σήμερα, ελάχιστοι εξ αυτών έχουν κάποια εξήγηση για το πώς συνέβη κάτι...
Στο γαλλικό εβδομαδιαίο περιοδικό «Le Monde Libertaire» (Ο Ελευθεριακός Κόσμος) αριθ. 7, Απρίλιος 1955 (https://ml.ficedl.info/spip.php?article2079) βρέθηκε μια αναφορά για το θάνατο του Ρώσου αναρχικού Henri (Henrich) Bagatskov («Bagats»).
Γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 1878 στην επαρχία του Smolensk (τόπος γέννησης είναι το Miluslewiez, αλλά δεν έχει βρεθει οικισμός με τέτοιο όνομα στη Smolenschina). Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας λιποτάκτησε από τον βασιλικό στρατό και μετανάστευσε στη Γαλλία, όπου εντάχθηκε στους αναρχικούς. Επέστρεψε στη Ρωσία το 1917. Διώχθηκε από τους Μπολσεβίκους, μετανάστευσε ξανά (απελάθηκε;) στη Γαλλία.
Συμμετείχε στο γαλλικό αναρχικό κίνημα μέσα απο την ομάδα της περιοχής Chateau du...
Πιστεύεται ότι αυτή η ομάδα των ιθαγενών σκλάβων που εικονίζεται εδώ εργάζονταν καταναγκαστικά στην κατασκευή μιας σιδηροδρομικής γραμμής με αλυσίδες στο λαιμό, πιθανότατα στην αποβάθρα του Wyndham, στο East Kimberley της Δυτικής Αυστραλίας.
Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες μαρτυρίες σύμφωνα με τις οποίες οι αλυσοδεμένοι αυτοί ιθαγενείς απασχολούνταν στη σιδηροδρομική γραμμή της αποβάθρας του Derby, στο West Kimberley.
Και στα δύο μέρη απασχολούνταν καταναγκαστικά ομάδες αλυσοδεμένων ιθαγενών στην κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών.
Να σημειωθεί ότι το Wyndham και το Derby απέχουν 917 χιλιόμετρα οδικώς το ένα από το άλλο.
*Πηγή φωτογραφίας: BA684/32, State Library of WA.
...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018