Την περίοδο που διανύουμε, η οποία όλο και περισσότερο χαρακτηρίζεται από τη χιονοστιβάδα του καπιταλισμού που παρασύρει στο διάβα της συλλογικές αναφορές στέλνοντας την ιστορία των αγώνων για την κοινωνική χειραφέτηση στα αζήτητα, κάθε προσπάθεια ανασύνθεσης στην πολιτική διεργασία έρχεται αναπόφευκτα σε επαφή με το ζήτημα της εκπαίδευσης και της παιδείας. Είναι ζήτημα κομβικό σ’ ότι αφορά την αναπαραγωγή των παντός είδους σχέσεων στο καθημερινό εργαστήριο της ζωής, ενώ από την άλλη ο αξιακός-πολιτισμικός παράγοντας που το εκθέτει ως κοινωνικό παράδειγμα, αφορά το μετασχηματισμό σε σφαίρες ελευθερίας και αυτονομίας. Η απογύμνωση της πολιτικής δράσης από ζητήματα καθημερινής σημασίας που τόσο πολύ τονίζονται από τις σχεδόν καθιερωμένες σχολές του «τρόπου ζωής» (lifestyle) επιφέρει ένα τραγικό αδιέξοδο, αφού κάθε προσπάθεια χειραφέτησης συναντά τον ακατέργαστο κι ακαλλιέργητο εαυτό της. Μια προσπάθεια κοντολογίς που επιδιώκει να συνολικοποιεί το κοινωνικό ζήτημα, αυτονόητα, έρχεται σε επαφή με τις πιο «δύσκολες» πλευρές της, αυτές του καθημερινού και της ρουτίνας.
Από την άλλη οι αλλεπάλληλες μεταρρυθμίσεις στο θεσμό της εκπαίδευσης που έχουν στόχο τους τη στρατολόγηση γενιτσάρων, καταναλωτών και ευέλικτων εργαζομένων, για την ολοκλήρωση της ουτοπίας του συστήματος, έχουν στο οπλοστάσιό τους ένα χυδαίο παιδοκεντρισμό. Περιτυλίγοντας με ρητορείες το δούρειο ίππο που επεμβαίνει σε κάθε τι που δεν εντάσσεται στην Αγορά και ξεμπερδεύοντας με τον «αναχρονισμό» και τον «συγκεντρωτισμό», εγκαινιάζουν και μια νέα Βαβυλωνία σύγχυσης νοημάτων κλείνοντας πονηρά το μάτι σε μια φιλελευθερο-ελευθεριάζουσα ηθική. Όπως θα έλεγε με άλλα λόγια και ο Ζαν-Κλον Μισεά στο πόνημα του Η Εκπαίδευση της Αμάθειας, ότι σήμερα δεν φτάνει να λέμε για το «τι κόσμο θα παραδώσουμε στα παιδιά μας» αλλά «σε τι είδους παιδιά θα παραδώσουμε αυτόν τον κόσμο», το κοινωνικό ζήτημα που είναι επιμερισμένο στις ανεξάντλητες όψεις του, οφείλει να ανασυντίθεται και να παρεμβαίνει στο μέλλον από το χρόνο του παρόντος.
Η ελευθεριακή προσέγγιση της παιδείας και του οργανωτικού της καθρέφτη που είναι η εκπαίδευση, καθορίζει με κάποιο μέτρο -που μόνο κοινωνικά δοκιμάζεται- τη διεύρυνση των δημιουργικών δυνατοτήτων αυτοδιεύθυνσης. Μια απόπειρα μέσα σε άλλες, όχι παραγωγής θέσεων σε μια καλύβα για ένα αδειανό πουκάμισο, αλλά μια προσπάθεια για την ανάδειξη μιας εν δυνάμει συνολικής δυνατότητας, θα καταβάλει περιληπτικά κι ίσως περιεκτικά το παρακάτω κείμενο.
Η ελευθεριακή εκπαίδευση και το γιατί
Ελευθερία και παιδεία είναι αδιαχώριστες ως ζωντανές κοινωνικές δυναμικές. Η παιδεία έχει ως προϋπόθεση τη διαρκή ελευθερία στην αναζήτηση, στην έρευνα, στην δοκιμασία, στον πειραματισμό, ενώ η ελευθερία εξαρτάται από τη διεύρυνση των πεδίων της γνώσης προς όφελος της κοινωνίας και της σχέσης Φύσης και Ανθρώπου. Η εκπαίδευση, μια συντηρητική διαδικασία εκμάθησης της συσσωρευμένης γνώσης και κοινωνικής εμπειρίας είναι απαραίτητη για την απόκτηση γνώσεων που δεν χρειάζεται εκ νέου να ανακαλυφθούν. Είναι όμως, μια περιοριστική διαδικασία εκμάθησης και προώθησης των δυνατοτήτων και κλίσεων του ατόμου η οποία οφείλει διαρκώς να ακολουθά τις νέες ανακαλύψεις ελευθερίας στην κοινότητα.
Η εκπαίδευση της αλληλεγγύης υπερβαίνει το εξουσιαστικό σχολείο και τις όποιες αντίστοιχες δομές, αφού θέτει ως βάση της την ισότητα μεταξύ των εμπλεκομένων: μαθητών, δασκάλων και κοινωνίας. Η αυτοδιαχείριση εκπαιδευτικών θεσμίσεων, πραγματοποιείται από τις ελεύθερες και με δημοκρατικές δομές κοινότητες, με στόχους την προαγωγή της...
Ταξικός πόλεμος, αντίδραση και οι Ιταλοί αναρχικοί
ΜΙΑ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΙΤΑΛΙΚΟΥ ΑΝΑΡΧΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ
ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΤΟΥ 2Οού ΑΙΩΝΑ
Της Adriana Dada
Στην αρχή του 20ού αιώνα, το ιταλικό αναρχικό κίνημα ανακάλυπτε εκ νέου τις δυνατότητές του να εμφανιστεί ως μια οργανωμένη παρουσία, χάρη εν μέρει στη δουλειά του μεταξύ των μαζών και των οργανικών δεσμών που αρκετοί αγωνιστές είχαν δημιουργήσει από τη δεκαετία του 1890 με τις νέες οργανώσεις εργατών και αγροτών (1). Στη δεκαετία του 1880, ως αποτέλεσμα της μετάβασης προς την τακτική «της προπαγάνδας με την πράξη» εκ μέρους του διεθνούς αναρχικού κινήματος ως απάντηση στην καταστολή...
ΠΡΟΧΕΙΡΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Είναι πολύ δύσκολο να αναφερθείς σε λίγες γραμμές σε μια ιστορία που κοντεύει τώρα πια να κλείσει 25 χρόνια (αν σκεφτούμε ότι η πρώτη κατάληψη στέγης-στέκι έγινε το 1981 στην Αθήνα, στην οδό Βαλτετσίου στα Εξάρχεια και καταλήψεις συνεχίζουν να υπάρχουν και σήμερα, Βίλλα Αμαλίας Αχαρνών και Χέυδεν, Λέλας Καραγιάννη στην Κυψέλη, Στέκι Άνω Κάτω Πατησίων, Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Περιστερίου, κολεκτίβα “Λίλη”, Λέσχη Κατασκόπων στη Φερρών και Φυλής) και η οποία εν πολλοίς παραμένει άγνωστη ακόμη και σε αρκετούς από τους οποίους θα λέγαμε ότι έχουν «έννομο συμφέρον» να τη γνωρίζουν (και δεν εννοούμε βεβαίως αστυνομία...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018