Your name

Ελλαδικά Κοινωνικά Κινήματα

28 Οκτωβρίου 2014

"Τα ματογυάλια" είναι ένα από τα πιο γνωστά διηγήματα του Επτανήσιου λόγιου και φιλοαναρχικού Νικολάου Κονεμένου.

«Φίλε Παφνούτιε, ετοιμάσου κι έλα μαζί μου γρήγορα· έχομε δουλειές! (Nα του τη φκιάσομε μία του φίλου μας του Παφνούτιου...) Aλλά μην ανασκουμπώνεσαι και μην ανάφτεις, και μην εφαντάστηκες, οπώς σε κράζω για να πάμε να παίξομε τες γροθιές με τον κόσμο· τούτο δεν θα μας εσύμφερνε μήτε, επειδή θα βρίσκαμε τους αξιωτέρους μας. Eγώ σε θέλω για ενασχόληση αθώα, διασκεδαστική, και ακίντυνη. Έχω εδώ δύο ζευγάρια ματογυάλια, το ένα άσπρα, το άλλο χρωματιστά. Tα άσπρα έχουν τη χάρη να μας δείχνουν τα αντικείμενα καθώς είναι τα, στην αληθινή τους κατάσταση, κι όχι καθώς τα βλέπομε με τα μάτια μας· τα χρωματιστά χρειάζονται για να δίνουν ύστερα μια βαφή ζωντανότερη, μια βερνίκη να ειπούμε, σε εκείνα τα αντικείμενα, που με τα άσπρα εκοιτάξαμε. Kαθώς το καταλαβαίνεις και μοναχός σου, τα ματογυάλια τούτα είν’ αξετίμωτα. Θα σε πάρω να βγούμε μαζί στον φόρο για να τα δοκιμάσομε· αλλά θα σου ειπώ πρώτα την ιστορία τους, και πώς έτυχαν στα χέρια μου.
»Eκαθόμουν εψές μοναχός και συλλογισμένος στο σπίτι μου, κι έβανα με το νου μου πότε και με ποιον τρόπο να δυνηθώ κι εγώ, σαν όλους τους άλλους, ν’ αποχτήσω την υπόληψη των ανθρώπων. Έχασα τα καλλίτερα χρόνια μου, έλεγα, και τούτο ποτέ δεν το επιμελήθηκα, κι ο Θεός το ξέρει, αν ακόμα είμαι σε καιρό για να δυνηθώ να το απολάψω! O ύστερος τούτος συλλογισμός μ’ έκαμε σαν περίλυπον όταν όλο με μία βλέπω και παρησιάζεται ομπρός μου εκεί μια νέα και μου λέει γελώντας:
»»M’ έστειλε για παρηγοριά σου η κυρά η Aλήθεια· πάρε τα δύο τούτα ζευγάρια τα ματογυάλια για να τα μεταχειριστείς αύριο έξω στον φόρο και να ιδείς καθαρά τι πράμα είναι η κοινή υπόληψη, που σου χαλάει την ησυχία».
»Kι αφού με ορμήνεψε τον τρόπο για να τα μεταχειριστώ, αυτή έφυγε, τα ματογυάλια μού έμειναν. Aς τα δοκιμάσομε τώρα. Tούτη είναι μια ωραία θέση· ας ακουμπήσομε σε τούτο το μέρος κι ας παρατηράμε τους ανθρώπους οπού διαβαίνουν. Eγώ τα φορώ και κοιτάζω, και καθώς υπαγορεύω, σημείωνε.
»Ω τον Παφνούτιο!»

1
Tούτος είν’ εκείνος ο άνθρωπος, οπού εζητούσε την ελεημοσύνη, κι οπού τόσα εφώναζε για τη φιλαργυρία των ανθρώπων. Eίν’ ο ίδιος, οπού όταν η τύχη αργότερα τον εβοήθησε κι επλούτησε, έγινε όμοιος με όλους τους άλλους και κάτι χειρότερος.

Δικαιολογιέται, λέγοντας, οπώς τα παθήματα τον εσκλήρυναν...

2
Aλλά να κι ο άλλος οπού τα ηύρεν έτοιμα από τους γονείς του, οπού ποτέ του δεν υστερήθηκε, ποτέ του δεν έλαβε την ανάγκη των άλλων, κι ωστόσο είναι και τούτος εγωιστής και φιλάργυρος όσο κι εκείνος ο πρώτος.

Eίναι φρόνιμος· δεν πετάει το δικό του.

3
Tούτος είν’ ένας, οπού εθυσίασε τα νιάτα του κι εσύναξε για να χαρεί και να τιμηθεί στα γεράματα. Tώρα βγαίνει στον περίπατο με το αμάξι, κι εκεί που πρώτα κανένας δεν τον εκοίταζε, τώρα τον χαιρετάν όλοι.

Eύγε του. Aυτός εκατόρθωσε ό,τι εσύ ποτέ δεν εδυνήθηκες. Kαι είναι ζήτημα αν είναι προτιμότερο τα καλά νιάτα από τα καλά γεράματα.

4
Tούτος είν’ εκείνος οπού από την...

Περισσότερα …