Αυτό ήταν το κύριο άρθρο του 3ου τεύχους της αναρχικής εφημερίδας του Πύργου Ηλείας «Nέον Φως» (18 Oκτωβρίου 1898):
«Tο κοινωνικόν ζήτημα άρχισε δειλά-δειλά να τίθεται εν Eλλάδι επί τάπητος. Mέχρι πρότινος και πολιτευόμενοι και τύπος και οικοκυραίοι και φτωχολογιά μόνο περί του πολιτικού ζητήματος ησχολούντο, μόνον περί της επιρροής εκάστου κόμματος και της διανομής των λαφύρων της εξουσίας εβασάνιζαν τον νουν. Oι πάντες σχεδόν είχαν θεωρήσει το Kουβέρνο ως μίαν οικονομικήν κολυμβήθραν του Σιλωάμ, εις ην όστις επρόφθανε να βουτήση θα εγίνετο οικονομικώς υγιής. Δεν υπήρχεν γονεύς όστις να μη εφιλοδόξει να ιδή το παιδί του όχι βουλευτήν και δήμαρχον, αλλ΄ απλούν γραμματικόν, και δεν υπήρχε διδάσκαλος όστις να μη εδίδασκεν εις τους μαθητάς του την αποστροφην και περιφρόνησιν προς την παραγωγικήν εργασίαν και να μην εξύπνει και εξεθείαζε την γραφειοκρατίαν, το ζην διά της εργασίας των άλλων.
Ο πόθος ούτος της καταλήψεως δημοσίων θέσεων, όστις εγεννήθη εκ της ζηλοτυπίας των ραγιάδων, ή μάλλον των προεστώτων εν τη εποχή της δουλείας προς τον άνετον βίον των Τούρκων υπαλλήλων, και όστις βεβαίως εκαλλιεργήθη κατά την εποχήν της επαναστάσεως εκ μέρους των αρχηγών, δύναται τις ειπείν ότι υπήρξεν η κυρία αιτία της μετά την επανάστασιν ενσκηψάσης ιδίως εις τας πόλεις γραμματομανίας, ήτις έκαμνε τους γονείς να λησμονώσι και αυτό το πατρικόν προς τα τέκνα των φίλτρο. Τις δεν ενθυμείται το περίφημο εκείνο των γονέων προς τους διδασκάλου όταν εισήγον τα τέκνα των εις το σχολείον; “Σου παραδίδω παιδί, να μου παραδώσεις κόκκαλα”;
Και την υπαλληλομανίαν αυτήν και την γραμματομανίαν υπέθαλπε και η ιδέα ότι θα ευρύσκοντο ταχέως τα όρια του νέου κρατιδίου και ότι με την εύρηνσιν αυτήν θα ηύξανεν και η ανάγκη των υπαλλήλων, επομένως πάντες οι γραμματισμένοι θα εύρισκον θέσεις και προαγωγήν.
Και τω όντι, με τα χάλια της γεωργίας και της κτηνοτροφίας κατά την εποχήν εκείνην της τέφρας και των ερειπίων, και με τον άνετον σχετικώς βίον ον υπέσχετο η υπαλληλία, πώς να μην απορροφηθώσιν οι ολίγοι και να μην παρασυρθώσιν οι πάντες από την πολιτικήν, και να μη γίνουν πολιτοκομανείς συζητηταί των καφενείων και των μαγαζιών, να μην πλεονάσουν οι θεσιθήραι;
Και ιδού το Κράτος, το οποίον νομίζουν οι πολλοί ότι εάν λείψη θα χαλάση ο κόσμος, ιδού ότι εγένετο πηγή διαφθοράς ολόκληρου σχεδόν λαού. Ως ανεμείχθη ο ελληνικός λαός εις το Κράτος, ως εις την συνείδησίν του εύρε θέσιν η μυσαρά ιδέα του ζην δια της εργασίας των άλλων, ως αφέθη ελευθέρα η εκδήλωσις της νόσου ήτις κατατρώγει τον καθεστώτα οργανισμόν των κοινωνιών, ο ανταγωνισμός, όλα τα πάθη, ως τα τέκνα του Αιόλου, εξηγρίωσαν τας πριν γαληνιαίας σχετικώς ψυχάς του Λαού και τον κατέστησαν το πλείστον ψεύστην, απατεώνα, φιλόδικον, κακούργον, ασυνείδητον, περισσότερον δούλον αφ’ ό,τι ήτο πριν.
Εις τον αμφιβάλλοντα περί της τοιαύτης ολεθρίας επιρροής του Κράτους επί των συνειδήσεων, δεν έχομεν η να τω υπομνήσωμεν τους ως αρίστους θεωρουμένους υπό των συμπολιτών τους άνδρας, οίτινες ως καταλάβουν μίαν θέσιν, ως αναλάβουν μίαν διαχείρισιν, αμέσως διεφθείρονται και εξαχρειούνται.
Και εν τούτοις...
Μη τρομάζετε προ της λέξεως. Διατί τρομάζετε; Γνωρίζετε τι ζητούμεν; Γνωρίζετε τι θέλομεν; Γνωρίζετε τι επιθυμούμεν; Γνωρίζετε τι επιδιώκομεν;
Ουχί. Λοιπόν διατί ο τρόμος αυτός;
"Όχι, αι ιδέαι μας δεν πρέπει να προξενώσι τρόμον. Αι ιδέαι ημών εισίν υψηλαί και ευγενείς, δι' ο μόνον υπό ευγενών καρδιών εννοούνται. Μόνον οι αμαθείς και οι στενοκέφαλοι, οι μη δυνάμενοι να ίδωσι πέραν της ρινός των και να εννοήσωσι τι εξερχόμενον των στενών ορίων τού εγκεφάλου των, δεν μας εννοούσιν.
Αυτοί μόνον.
Ναι! αι ιδέαι ημών εισίν υψηλαί και ευγενείς, το είπομεν και το επαναλαμβάνομεν, διότι θέλομεν...
Όπως στη γραμματική υπάρχουν οι κύριες και οι δευτερεύουσες προτάσεις, έτσι και στη ζωή υπάρχουν τα κύρια και τα δευτερεύοντα ζητήματα. Η υπόνοια ότι τα μεν είναι σημαντικά και τα δε ασήμαντα είναι ελαφρώς απατηλή. Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που αν αφαιρέσεις μια δευτερεούσα πρόταση από μία φράση η κύρια μπορεί να στέκει άλογη και ακατανόητη, έτσι και τα δευτερεύοντα (ή δευτερογενή) πράγματα στη ζωή είναι συχνά απαραίτητα για να αποκτούν λογική και ουσία τα κύρια.
Θα μου επιτρέψετε λοιπόν, από τη ραστώνη των μικρών διακοπών μου, να αναφερθώ σε ένα δευτερογενές θέμα που έχει σχέση με την απόλυτα τραγική...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018