Λεπτομέρειες

...

Γενικά Άρθρα

08 Απριλίου 2022

• αναρχικό κίνημα
• ιστορία
• κομμουνισμός
• αναρχική-θεωρία

Στη Ρωσία του τσάρου την αρχή του 20ου αιώνα η κοινωνική κατάσταση ήταν επαναστατική. Διάφορα κοινωνικά κινήματα και κοινωνικές ομάδες είχαν διαφορετικές απόψεις για τι σημαίνει επανάσταση. Οι επαναστάτες είχαν χωριστεί κυρίως μεταξύ μαρξιστών και αναρχικών. Η διαφορά τους γίνεται εύκολα κατανοητή από την εξής απάντηση που έδωσε ο μαρξιστής Λένιν στην αναρχική Έμμα Γκόλντμαν, όπως την περιγράφει η ίδια η Έμμα Γκόλντμαν:

Έμμα Γκόντμαν: "Του έδειξα [του Λένιν] ένα γράμμα που είχα λάβει από τον Μάρτενς, τον Σοβιετικό αντιπρόσωπο στην Αμερική, λίγο πριν με εκδιώξουν [από τη χώρα]. Ο Μάρτενς είπε οτι οι Αναρχικοί στη Ρωσία είχαν πλήρη ελευθερία λόγου και τύπου. Από όταν έφτασα [στη Ρωσία] βρήκα πολλούς Αναρχικούς στη φυλακή και τις εφημερίδες τους υπό καταστολή. Εξήγησε οτι δεν θα μπορούσα να σκεφτώ να συνεργαστώ με τη Σοβιετική κυβέρνηση όσο οι σύντροφοί μου ήταν στη φυλακή λόγω των απόψεών τους. Επίσης του είπα [του Λένιν] για τις αποφάσεις του Συνεδρίου Αναρχικών της Μόσχας. Με άκουσε προσεκτικά και μου υποσχέθηκε οτι θα ζητήσει από το κόμμα [το Κομμουνιστικό Κόμμα, μπολσεβίκοι] να ασχοληθεί με το θέμα αυτό. "Όμως όσον αφορά την ελευθερία λόγου", είπε, "αυτή είναι, φυσικά, μια αστική [καπιταλιστική] ιδέα. Δεν μπορεί να υπάρχει ελευθερία λόγου σε μια επαναστατική περίοδο. Έχουμε τους αγρότες εναντίων μας επειδή δεν μπορούμε να τους δώσουμε τίποτα σε αντάλλαγμα για το ψωμί τους. Θα τους έχουμε με το μέρος μας όταν θα έχουμε κάτι για να ανταλλάξουμε. Τότε θα μπορείτε να έχετε όση ελευθερία λόγου θέλετε, αλλά όχι τώρα. Πρόσφατα χρειαζόμασταν αγρότες για να μεταφέρουν λίγα ξύλα μέσα στη πόλη. Απαίτησαν αλάτι. Νομίζαμε οτι δεν είχαμε αλάτι, αλλά μετά ανακαλύψαμε εβδομήντα κιβώτια στη Μόσχα σε μια από τις αποθήκες μας. Αμέσως οι αγρότες έγιναν πρόθυμοι να μεταφέρουν τα ξύλα. Οι σύντροφοί σου θα πρέπει να περιμένουν μέχρι να μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες των αγροτών. Στο μεταξύ, αυτοί [οι σύντροφοί σου] θα πρέπει να δουλέψουν μαζί μας. Κοίτα τον Πέτρογκραντ από την Γιούντενιτς. Δουλεύει μαζί μας και τον ευχαριστούμε για τις υπηρεσίες του. Ο Σάτοβ ήταν μεταξύ των πρώτων που πήραν το παράσημο του Κόκκινου Λάβαρου."

Όπως βλέπουμε ο Λένιν σκέφτεται με τρόπο που δίνει μεγαλύτερη σημασία στην υλική πραγματικότητα. Θεωρεί οτι πρώτα πρέπει να πάρουν υλικά ανταλλάγματα οι αγρότες για τις υπηρεσίες τους, και μετά αφότου οι αγρότες είναι χορτάτοι τότε θα μπορεί η κοινωνία να ασχοληθεί με ζητήματα ηθικών αξιών όπως η ελευθερία λόγου.

Για να δούμε τώρα και την σκέψη της Έμμα Γκόλντμαν για την απάντηση του Λένιν.

Έμμα Γκόλντμαν: "Ελευθερία λόγου, ελεύθερος τύπος, τα πνευματικά κατορθώματα αιώνων, τι σημαίνουν αυτά για αυτόν τον άνθρωπο; [τον Λένιν] Ένας πουριτανός*, πίστευε απόλυτα οτι μόνο το δικό του σχέδιο θα μπορούσε να σώσει τη Ρωσία. Όποιος υπηρετούσε τα δικά του σχέδια ήταν σωστός, όλους τους άλλους δεν μπορούσε να τους ανεχτεί. [...] Έβγαλα το συμπέρασμα οτι ο τρόπος που έβλεπε τους ανθρώπους ήταν ξεκάθαρα με βάση το πόσο χρήσιμοι του ήταν, πόσο μπορούσε να τους χρησιμοποιήσει για να υπηρετήσουν το σχέδιό του. [...]".

(*πουριτανός: η λέξη πουριτανός χρησιμοποιείται εδώ με την...

Περισσότερα …