Paul Goodman

Γενικά Άρθρα

20 Μαρτίου 2022

• ιστορία αναρχικού κινήματος
• αναρχικό κίνημα
• ελευθεριακή εκπαίδευση
• αναρχική-θεωρία

Paul Goodman*

Ο αναρχισμός γειώνεται σε μια μάλλον σαφή πρόταση: αυτή την πολύτιμη συμπεριφορά που επέρχεται από την ελεύθερη και άμεση αντίδραση των ατόμων ή των ομάδων στις συνθήκες που παρουσιάζονται μέσα στο ιστορικό τους περιβάλλον. Ισχυρίζεται πως στις περισσότερες ανθρώπινες σχέσεις, είτε είναι πολιτικές, οικονομικές, στρατιωτικές, θρησκευτικές, ηθικές, παιδαγωγικές, ή πολιτισμικές, είναι περισσότερο βλαβερά παρά ωφέλιμα τα αποτελέσματα του εξαναγκασμού, του σχεδιασμού «από πάνω προς τα κάτω», της κεντρικής εξουσίας, της γραφειοκρατίας, των φυλακών, της στρατολογίας, των Κρατών, της προκαθορισμένης τυποποίησης, του υπέρμετρου προγραμματισμού κλπ.

Οι αναρχικοί/ες θέλουν να αυξήσουν τη φυσική λειτουργία και να μειώσουν τις εξωτερικές εξουσίες. Αυτή είναι μια κοινωνικό-ψυχολογική υπόθεση με προφανείς πολιτικές προεκτάσεις. Εξαρτώμενοι από τις ποικίλες ιστορικές συνθήκες που παρουσιάζουν διάφορες απειλές για τις αναρχικές αξίες, οι αναρχικοί επικέντρωσαν σε διάφορα πεδία: άλλοτε αγροτικά, άλλοτε στις ελεύθερες πόλεις και στον συντεχνιακό προσανατολισμό, άλλοτε τεχνολογικά, άλλοτε αντί τεχνολογικά, άλλοτε κομμουνιστικά, άλλοτε επιβεβαιώνοντας την ιδιοκτησία, άλλοτε ατομικά, άλλοτε συλλογικά, άλλοτε μιλώντας για την Ελευθερία σαν το σχεδόν υπέρτατο αγαθό, άλλοτε βασιζόμενοι στη συνήθεια και στη «φύση».

Ωστόσο, παρά τις διαφορές αυτές, οι αναρχικοί/ες σπανίως αποτυγχάνουν να αναγνωρίσουν ο ένας τον άλλο και δε θεωρούν αυτές τις διαφορές ασύμβατες. Σκεφτείτε ένα κρίσιμο σύγχρονο πρόβλημα, τη βια. Το ένοπλο αντάρτικο ήταν πάντα μια κλασική αναρχική τεχνική. Αλλά εκεί, ειδικά στις παρούσες συνθήκες ,όπου οποιοδήποτε βίαιο μέσο τείνει να ενισχύει τον συγκεντρωτισμό και τον απολυταρχισμό, οι αναρχικοί τείνουν να βλέπουν την ομορφιά της μια βίας. Τώρα η αναρχική αρχή είναι σε μεγάλο βαθμό αλήθεια. Και μακριά από το να είναι «ουτοπική» ή μια «ένδοξη αποτυχία», επιβεβαιώθηκε και κέρδισε σε πολλές θεαματικές ιστορικές κρίσεις.

Στην περίοδο του μερκαντιλισμού και της μεγαλειώδους ευρεσιτεχνίας, οι ελεύθερες επιχειρήσεις από ανώνυμες συντεχνίες ήταν αναρχικές. Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας του Jefferson ήταν αναρχική. Οι προτεσταντικές εκκλησίες (!) ήταν αναρχικές. Η προοδευτική εκπαίδευση ήταν αναρχική. Οι ελεύθερες πόλεις και το συντεχνιακό δίκαιο στο φεουδαρχικό σύστημα ήταν αναρχικά. Στο παρόν, το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα στις Η.Π.Α. ήταν εξ αρχής και κλασικά αποκεντρωμένο και αναρχικό. Και πάει λέγοντας, ακόμη και μπαίνοντας σε λεπτομέρειες όπως η ελεύθερη πρόσβαση στις δημοτικές βιβλιοθήκες. Βέβαια, στους σύγχρονους ιστορικούς, αυτά τα πράγματα δε φαίνονται και πολύ αναρχικά, αλλά, όταν συνέβησαν, όλα θεωρούνταν ως τέτοια και συχνά αποκαλούνταν αναρχικά, υπό τη συνήθη τρομοκρατική απειλή του χάους.

Αλλά αυτή η σχέση των αναρχικών αξιών με την πραγματική κατάσταση είναι η ουσία του αναρχισμού. Δεν μπορεί να υπάρξει μια ιστορία του αναρχισμού με την έννοια της εδραίωσης μιας μόνιμης κατάστασης των πραγμάτων που θα ονομαζόταν « αναρχία». Είναι μια συνεχής αντιμετώπιση της επόμενης κατάστασης, και μια επαγρύπνηση ώστε να διασφαλιστεί πως δε θα χαθούν οι ελευθερίες του παρελθόντος ή πως δε θα μεταλλαχθούν στο εντελώς αντίθετο τους, όπως η ελεύθερες συντεχνίες εξελίχθηκαν σε μισθωτή σκλαβιά και μονοπωλιακό καπιταλισμό, ή η διακήρυξη της ανεξαρτησίας εξελίχθηκε σε μονοπώλιο των δικαστηρίων, των μπάτσων και των δικηγόρων, ή όπως η ελεύθερη εκπαίδευση εξελίχθηκε σε Σχολικό Σύστημα.

Γράμμα προς τους αποφοίτους του γυμνασίου

Αγαπητέ απόφοιτε:
Το Κογκρέσο ακόμη στριφογυρίζει προσπαθώντας να αποφασίσει να επεκτείνει το σχέδιο πράξης, αντιμέτωπο με...

Περισσότερα …