Κριτική του Michael Fischbach, Το κίνημα και η Μέση Ανατολή: Πώς η αραβοϊσραηλινή σύγκρουση δίχασε την αμερικανική Αριστερά (The Movement and the Middle East; How the Arab-Israeli Conflict Divided the American Left)
Wayne Price*
Ένα μείζον ζήτημα που κινητοποιεί την αμερικανική Αριστερά αυτή τη στιγμή είναι ο πόλεμος Ισραήλ/Παλαιστίνης, και συγκεκριμένα η γενοκτονική επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα. Ακόμα και το κίνημα για την περιβαλλοντική-κλιματική δικαιοσύνη έχει επισκιαστεί για την ώρα. Υπάρχουν και άλλες καταστροφές στον κόσμο, όπως στο Σουδάν ή στην Αϊτή, αλλά οι ΗΠΑ -δηλαδή, η κυβέρνησή μας- δεν υποστηρίζουν άμεσα ή έμεσα τους επιτιθέμενους σε αυτές τις περιπτώσεις, οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά. Αυτό συμβαίνει στη Γάζα.
Μπορεί να είναι χρήσιμο να συγκρίνουμε τη σημερινή σύγκρουση με την τελευταία περίοδο ριζοσπαστικοποίησης και αναταραχής των ΗΠΑ - τη «δεκαετία του '60» (από τα μέσα της δεκαετίας του '50 έως τα μέσα της δεκαετίας του '70). Τα μείζονα ζητήματα εκείνης της περιόδου ήταν τα πολιτικά δικαιώματα / η απελευθέρωση των μαύρων και ο πόλεμος ΗΠΑ-Βιετνάμ. Αυτά τα δύο ζητήματα συγκλόνισαν τη χώρα! Υπήρχαν επίσης και άλλες ανησυχίες εκείνη την εποχή και μετά, όπως το κίνημα για την απελευθέρωση των γυναικών, η απελευθέρωση των LGBTQ, η αντιπυρηνική ενέργεια, κάποιοι εργατικοί αγώνες κ.λπ.
Ο Michael Fischbach εστιάζει στη σύγκρουση εκείνης της περιόδου μεταξύ του Ισραήλ και του παλαιστινιακού λαού και των Αράβων γενικότερα. (Υπήρξαν δύο σημαντικοί πόλεμοι μεταξύ Ισραήλ και Αράβων την περίοδο αυτή, το 1967 και το 1973). Αυτό δεν ήταν ποτέ το μείζον ζήτημα για την Αριστερά. Όμως, ο Fischbach υποστηρίζει ότι αποτελούσε πηγή συνεχούς έντασης στο αριστερό κίνημα και ήταν τουλάχιστον ένας από τους λόγους που το κίνημα τελικά διχάστηκε και εξαντλήθηκε. Ήταν «ένα μείζον πρόβλημα που ταλαιπώρησε και τελικά αποδυνάμωσε την αμερικανική Αριστερά στις δεκαετίες του 1960 και του 1970... ποια πλευρά, το Ισραήλ ή οι Παλαιστίνιοι, άξιζε την υποστήριξη των αριστερών ακτιβιστών». (Fischbach 2020, σ. 3)
Τότε, όπως και τώρα, ένα μεγάλο ποσοστό της λευκής Αριστεράς αποτελούνταν από Εβραίους. Το πόσο μεγάλο ακριβώς δεν έχει ποτέ εκτιμηθεί, αν και μια πηγή αναφέρεται ότι υποθέτει 30% (1-2% των ΗΠΑ είναι Εβραίοι). Για πολλούς Εβραίους, η υποστήριξη του Ισραήλ ήταν μέρος της αυτογνωσίας τους. Μια επίθεση στο Ισραήλ έμοιαζε με επίθεση στον ίδιο τους τον εαυτό. Είχαν μεγαλώσει θεωρώντας το Ισραήλ ως μια δημοκρατική και ακόμη και σοσιαλιστική χώρα. Άλλοι Εβραίοι, ριζοσπαστικοποιημένοι από τον πόλεμο Βιετνάμ-ΗΠΑ, αισθάνονταν ότι το Ισραήλ ήταν μέρος του ιμπεριαλιστικού συστήματος. Αν μη τι άλλο, ένιωθαν ότι οι εβραϊκές αξίες απαιτούσαν την υποστήριξη των αδικημένων και των καταπιεσμένων. «Ολόκληρη η Αριστερά θα αισθανόταν τον αντίκτυπο αυτού του εβραϊκού «εμφυλίου πολέμου»». (p. 6)
Το βιβλίο του Fischbach είναι εξαιρετικά εμπεριστατωμένο και λίγο ακαδημαϊκό - σπάνια εκφράζει τις δικές του πολιτικές απόψεις. Αξίζει να το διαβάσει κανείς για να αποκτήσει μια ολοκληρωμένη άποψη για το θέμα αυτό σε αυτή την περίοδο, η οποία προετοίμασε την τρέχουσα περίοδο. (Παραθέτει εν συντομία δύο σχόλια μου από μια συνέντευξη).
Χρησιμοποιώντας τα στοιχεία του Fischbach, θα συνόψιζα τις αριστερές προσεγγίσεις για τη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή της δεκαετίας του '60 κυρίως...
Είναι γνωστό ότι οι δημόσιες δαπάνες για τη δημόσια υγεία δεν καλύπτουν τις πάγιες και διαρκείς ανάγκες του ΕΣΥ. Αν αναλογιστούμε ότι σε αυτόν τον ισχνό και πενιχρό προϋπολογισμό, το ποσοστό που πηγαίνει για την ψυχική υγεία σε σχέση με την συνολική υγειονομική δαπάνη σήμερα δεν ξεπερνά το 3.3%. Μέσα σε όλα αυτά το κράτος έρχεται με το πρόσχημα της βελτιστοποίησης και του μετασχηματισμού των δημόσιων υπηρεσιών ψυχικής υγείας να συρρικνώσει ή/και να διαλύσει τις υπάρχουσες δομές και να εκχωρήσει στον ιδιωτικό τομέα πλήθος των υπηρεσιών αυτών, έναντι αντιτίμου φυσικά. Σχέδιο που συμβαδίζει με την γενικότερη απαξίωση του...
Η σημερινή αναζωπύρωση του υπερρεαλισμού στον αραβικό κόσμο είναι μια επαναστατική εξέλιξη υψίστης σημασίας, που αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι η στρατηγική της απεριόριστης φαντασίας είναι πάντα και αναγκαστικά παγκόσμια.
Δημοσιεύουμε εδώ σε αγγλική μετάφραση ένα μανιφέστο στο οποίο οι Άραβες σύντροφοί μας εκφράζουν τον ξεκάθαρο παρεμβατικό τους προσανατολισμό, ο οποίος ορίζεται με σαφήνεια σε σχέση με το συγκεκριμένο πολιτικό και πολιτισμικό τους υπόβαθρο.
Το Αραβικό Υπερρεαλιστικό Κίνημα ανασυγκροτήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970, αλλά οι ρίζες του ανάγονται στα μέσα της δεκαετίας του '30, όταν ο Αιγύπτιος ποιητής και θεωρητικός Georges Henein (ο οποίος προσχώρησε...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018