ngnm

Γενικά Άρθρα

23 Μάι 2024

Σημείωση μεταφραστή*: Ένα ιστορικό κείμενο του Αμερικανού φιλοσόφου, ιστορικού και «περιηγητή της ουτοπίας», σχετικά με την χρήση και κατάχρηση του όρου «δημοκρατία» και τους κίνδυνους που ως πολιτικό σύστημα της εξουσίας εγκυμονεί.

Η «δημοκρατία» είναι ένας όρος που τώρα συγχέεται και εξελιγμένεται από την αδιάκριτη χρήση και συχνά αντιμετωπίζεται με συγκαταβατική περιφρόνηση. Μπορούμε να συμφωνήσουμε, ανεξάρτητα από το πόσο μπορεί να αποκλίνουμε αργότερα, ότι η νωτιαία αρχή της δημοκρατίας είναι να τοποθετεί αυτό που είναι κοινό σε όλους τους ανθρώπους πάνω από αυτό που κάθε οργάνωση, θεσμός ή ομάδα μπορεί να διεκδικήσει για τον εαυτό του; Αυτό δεν σημαίνει ότι αρνούμαστε τους ισχυρισμούς για ανώτερο φυσικό χάρισμα, εξειδικευμένες γνώσεις, τεχνικές δεξιότητες ή θεσμική οργάνωση: όλα αυτά μπορούν, με δημοκρατική άδεια, να διαδραματίσουν χρήσιμο ρόλο στην ανθρώπινη οικονομία. Αλλά η δημοκρατία συνίσταται στο να δίνεις τελική εξουσία στο σύνολο και όχι στο μέρος· Και μόνο τα ζωντανά ανθρώπινα όντα, ως τέτοια, είναι μια αυθεντική έκφραση του συνόλου, είτε ενεργούν μόνα τους είτε με τη βοήθεια άλλων.

Γύρω από αυτή την κεντρική αρχή συγκεντρώνεται μια ομάδα σχετικών ιδεών και πρακτικών με ένα μακρύ προσκήνιο στην ιστορία, αν και δεν είναι πάντα παρούσες ή παρούσες σε ίσες ποσότητες σε όλες τις κοινωνίες. Μεταξύ αυτών των στοιχείων είναι η κοινοτική αυτοδιοίκηση, η ελεύθερη επικοινωνία μεταξύ ίσων, η ανεμπόδιστη πρόσβαση στο κοινό απόθεμα γνώσης, η προστασία από αυθαίρετους εξωτερικούς ελέγχους και η αίσθηση ατομικής ηθικής ευθύνης για συμπεριφορά που επηρεάζει ολόκληρη την κοινότητα. Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί είναι σε κάποιο βαθμό αυτόνομοι στο ότι ακολουθούν ένα δικό τους πρότυπο ζωής. Αλλά στον άνθρωπο αυτή η αυτονομία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την περαιτέρω ανάπτυξή του. Παραδίδουμε μέρος της αυτονομίας μας όταν είμαστε άρρωστοι ή ανάπηροι: αλλά το να την παραδίδουμε κάθε μέρα σε κάθε περίσταση θα ήταν σαν να μετατρέπουμε την ίδια τη ζωή σε μια χρόνια ασθένεια. Η καλύτερη δυνατή ζωή – και εδώ βαδίζω συνειδητά σε αμφισβητούμενο έδαφος – είναι αυτή που απαιτεί όλο και μεγαλύτερο βαθμό αυτοδιεύθυνσης, αυτοέκφρασης και αυτοπραγμάτωσης. Με αυτή την έννοια, η προσωπικότητα, κάποτε αποκλειστικό χαρακτηριστικό των βασιλιάδων, ανήκει στη δημοκρατική θεωρία σε κάθε άνθρωπο. Η ίδια η ζωή στην πληρότητα και την ολότητά της δεν μπορεί να εκχωρηθεί.

Κατά τη διατύπωση αυτού του προσωρινού ορισμού ελπίζω ότι, χάριν συμφωνίας, δεν παρέλειψα τίποτα σημαντικό. Η δημοκρατία, με την πρωταρχική έννοια που θα χρησιμοποιήσω τον όρο, είναι αναγκαστικά πιο ορατή σε σχετικά μικρές κοινότητες και ομάδες, των οποίων τα μέλη συναντιούνται συχνά πρόσωπο με πρόσωπο, αλληλεπιδρούν ελεύθερα και είναι γνωστά μεταξύ τους ως άτομα. Μόλις εμπλακεί μεγάλος αριθμός, η δημοκρατική ένωση πρέπει να συμπληρωθεί με μια πιο αφηρημένη, απρόσωπη μορφή. Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι είναι πολύ πιο εύκολο να εξαλειφθεί η δημοκρατία με μια θεσμική ρύθμιση που δίνει εξουσία μόνο σε εκείνους που βρίσκονται στην κορυφή της κοινωνικής ιεραρχίας παρά να ενσωματωθούν οι δημοκρατικές πρακτικές σε ένα καλά οργανωμένο σύστημα υπό κεντρική διεύθυνση, το οποίο επιτυγχάνει τον υψηλότερο βαθμό μηχανικής αποτελεσματικότητας όταν εκείνοι που το εργάζονται δεν έχουν δικό τους μυαλό ή σκοπό.

Η ένταση μεταξύ μικρής κλίμακας ένωσης...

Περισσότερα …