Your name

Ιστορία Ελλαδικού Αναρχικού Κινήματος

01 Δεκεμβρίου 2014

Εισήγηση με τίτλο «Η σημασία του παραδείγματος του Γιάννη Ταμτάκου στις μέρες μας» από την Κέρκυρα.

Με το θάνατο του Γιάννη Ταμτάκου στις 4 Ιανουαρίου σε ηλικία 100 ετών θα μπορούσαμε να πούμε, ότι γράφτηκε το τελευταίο κεφάλαιο μιας εξέχουσας σημασίας ιστορικής διαδρομής, η οποία, ωστόσο, παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη, απωθημένη στο περιθώριο της επίσημης ιστοριογραφίας, μη εξαιρουμένης ασφαλώς της εκδοχής της προερχόμενης από το στρατόπεδο της Αριστεράς. Πρόκειται για την πορεία που χάραξε η Διεθνιστική  ομάδα που εμψύχωνε ο Άγις Στίνας στα χρόνια της κατοχής, ανάμεσα στα μέλη της οποίας συγκαταλέγονταν ο Κορνήλιος Καστοριάδης, ο Δημοσθένης Βουρσούκης και ασφαλώς ο Γιάννης Ταμτάκος.

Η πρώτη επαφή του Γιάννη Ταμτάκου με το επαναστατικό κίνημα προέκυψε διαμέσου της κίνησης των Αρχειομαρξιστών, ως μέλος της οποίας πρωτοστάτησε στην εργατική εξέγερση του Μάη του ’36 στη Θεσσαλονίκη. Εν μέσω της Δικτατορίας του Μεταξά εξορίστηκε το ’37 στη Γαύδο και στη διάρκεια των έξι περίπου χρόνων της εξορίας του ήρθε σε επαφή με τις ιδέες που εξέφραζε ο Στίνας και η ομάδα του, η ΚΔΕΕ, στην οποία προσχώρησε, αποχωρώντας  από την τάση Πουλιόπουλου, οπού ανήκε προηγούμενα. Με την απόδραση του ίδιου και του Στίνα το ’42 τα μέλη της ομάδας συνδέονται στην Αθήνα και καταγράφουν αξιοσημείωτη δράση, στην οποία θα γίνει αναφορά στη συνέχεια. Σκοπός της σύντομης αυτής εισήγησης, όμως, δεν είναι μια απλή παράθεση βιογραφικών στοιχείων, ούτε η απότιση ενός φόρου τιμής και μόνο στη μνήμη ενός προσφάτως εκλιπόντος επαναστάτη. Αντίθετα ευελπιστούμε να δοθεί το έναυσμα, για μια συζήτηση αναφορικά με τη σημασία που έχει σήμερα το παράδειγμα του Γιάννη Ταμτάκου για εμάς. Ένα παράδειγμα η αξία του οποίου είναι, νομίζουμε, πολλαπλή και το οποίο καθίσταται εξόχως επίκαιρο εξ’ αιτίας μιας σειράς από λόγους, πέρα από τους προφανείς –το ήθος, την αγωνιστικότητα του, την αφοσίωση του στο πρόταγμα της κοινωνικής χειραφέτησης–  οι οποίοι θα θιγούν παρακάτω.

Ο Ταμτάκος δεν έπαυε να λέει, πως δεν ήταν διανοούμενος, αλλά ένας απλός εργάτης, ο οποίος δεν κατάφερε να ολοκληρώσει το σχολείο, καθώς ήταν αναγκασμένος να δουλέψει από ιδιαίτερα νεαρή ηλικία. Βέβαια, η παιδεία –σε αντίθεση με τη εκπαίδευση που είναι άλλο πράγμα– δεν παρέχεται από κανένα μηχανισμό διαχωρισμένο από την καθημερινή ζωή, επιφορτισμένο με το καθήκον αυτό, όπως συμβαίνει με το σχολείο, αλλά αντίθετα αποτελεί καρπό της εμπειρίας. Η αλήθεια είναι, λοιπόν, πως ο Ταμτάκος διέθετε βαθειά πολιτική παιδεία, την οποία όφειλε στη συμμετοχή του στο επαναστατικό εργατικό κίνημα και στην κοινωνικοποίηση του μέσα από αυτό –ο τίτλος του βιβλίου του με τα απομνημονεύματα του «αναμνήσεις μιας ζωής στο επαναστατικό κίνημα» είναι ενδεχομένως δηλωτικός της επίγνωσης του γεγονότος αυτού.

Ας κρατάμε υπ’ όψιν μας ότι μιλάμε για μια εποχή, οπού μια τέτοια διαδικασία θετικής κοινωνικοποίησης μπορούσε ακόμη να επιτελεσθεί από το εργατικό κίνημα, καθώς δεν είχε ακόμη επέλθει ο οριστικός μαρασμός του υπό το συνθλιπτικό βάρος του σταλινισμού και της γραφειοκρατικοποίησης. Η αλληλεγγύη, η εναντίωση στην καθεστηκυία τάξη ήταν τα συστατικά εκείνα, τα οποία συγκροτούσαν την κοινωνιοανθρωπολογία του προλεταριάτου, όντας παράλληλα τα στοιχεία εκείνα που παρείχαν το πρόσφορο έδαφος...

Περισσότερα …