Α. Μομφερράτος

Γενικά Άρθρα

07 Νοεμβρίου 2009

• ιστορία
• επαναστατικό κίνημα
• Ρωσία

Το πρώτο σύμπτωμα των επαναστατικών κινημάτων, των παραγαγόντων την επί Αλεξάνδρου του Β' εσωτερικήν κατάστασιν της Ρωσίας, δύναται να θεωρηθή η περί Συντάγματος απόπειρα των δεκεμβριανών εν έτει 1825. Εις το ατυχές και αδέξιον εκείνο κίνημα είχε μέρος το άνθος της ρωσικής αριστοκρατίας. Μολονότι δε η υπό της κρατησάσης αυτοκρατορίας επιβληθείσα τιμωρία εγένετο αγρία και απάνθρωπος, διότι διεμελίσθησαν και απηγχονίσθησαν και ετουφεκίσθησαν συγγραφείς και ποιηταί επιφανείς και στρατιωτικοί και πολιτικοί προέχοντες, ενέμεινεν ούχ ήττον ο σπόρος των φιλελευθέρων ιδεών εν τοις κόλποις πασών των κοινωνικών τάξεων. Δια τούτο η επανάστασις του 1825 είναι η ανοίξασα τας πύλας της αντιδράσεως εν Ρωσία.

Σκοπών ενταύθα να παράξω μικράς τινας βιογραφικάς σημειώσεις της περιέργου υπάρξεως της Σοφίας Περόφσκαγια λυπούμαι ότι δεν δύναμαι να ενδιατρίψω εις την ιστορικήν πορείαν της αντιδράσεως ταύτης. Ως προς τούτο παραπέμπω εις τα άξια λόγου έργα του Αλφόνσου Thun (1) του Γρηγορίου Kupczanko (2) και εις τας σπουδιαοτάτας πληροφορίας τας δημοσιευθείσας  υπό του Stepniak διευθυντού της επαναστατικής εφημερίδος Γη και Ελευθερία. (3) Σημειούμαι μόνον ενταύθα ότι το παθολογικόν φαινόμενο του μηδενισμού, ως επεκλήθη εσχάτως η επαναστατική προπαγάνδα, ενεφανίσθη κατ΄αρχάς υπό την αθώαν μορφήν φιλολογικών συλλόγων, εν οις ανεπτύσσοντο συζητήσεις κοινωνικών και πολιτικών ζητημάτων. Η άπληστος δ' ανάγνωσις των εκ της δύσεως βιβλίων, προϊόντων του προοδεύοντος εκπολιτιστικού πνεύματος, και ιδίως των Saint-Simon, Fourier, Louis Blanc, Proudhon, Owen και άλλων, ουκ ολίγον συνεπέδραμεν εις την ανάπτυξιν των αισθημάτων της ελευθερίας, αγνώστους κόσμους αποκαλύπτουσα εις τας ψυχάς της ρωσίδος νεότητος. Δια να συλλάβη τις αμυδράν ιδέαν της αναπτύξεως ταύτης, αρκεί να μάθη ότι κατά το έτος 1875 είχον κατηγορηθή επί επαναστατικοίς κινήμασιν 612 άνδρες και 158 γυναίκες (4), μεταξύ δ' αυτών ηδύνατό τις να διακρίνη την χοντροειδή όψιν του χειρώνακτος παρά τη ευγενή μοφή των αριστοκρατικών αιθουσών, τον πλουσιώτατο γαιοκτήμονα και ειρηνοδίκη του διαμερίσματος Pensa (…) (δυσανάγνωστη λέξη) ως παρέχοντα άσυλον και χρήματα τοις εταίροις, την σύζυγον του αρχηγού της χωροφυλακής Γλουσέφ, παροτρύνουσαν τον υιόν της εις επαναστατικάς επιχειρήσεις, τον καθηγητή Δοχόβσκην προστατεύοντα τον μαθητήν Κοβάλεκ, δραστηριώτατον μηδενιστήν, τον διακεκριμένον ιατρόν Πορτουγαλώφ ως προστατεύοντα τους φιλελευθέρους, την ζάπλουτην Σοφίαν Στοβοτίνη ποσά μυθώδη προσενεγκούσαν εις ευόδωσιν του έργου της προπαγάνδας των χωρικών της διοικήσεως Kursk, τον ταμίαν Πλέτιεφ παρέχοντα τω υιώ του άφθονον ύλην αναγνώσεως επαναστατικών βιβλίων και καυχώμενον ότι παρεσκεύαζε αυτόν δια τον λαόν.

Επικίνδυνον όμως φάσιν έλαβον τα πράγματα δια της ιδρύσεως του εκτελεστικού του κομητάτου, ένεκα της αυστηράς στάσης ην έλαβεν η Κυβέρνησις κατά το παρά Βολταίρω αξίωμα “gouverne qui peut, et quand on est parvenu a etre le maitre, on gouverne comme on peut”. Κατα τον Χρόνο του Λονδίνου (5) “ ο λαός διετέλει εν καθημερινη συγκρούσει προς την διεφθαρμένην γραφειοκρατίαν, προς το ωργανωμένο  συστημα της αστυνομικής κατασκοπείας, προς τας μυστηριώδεις συλλήψεις, προς τα παθήματα των αθώων και τη ατιμωρησίαν των ενόχων”. Η ιδέα ότι ο αυτοκράτωρ συγκεντροί εν εαυτώ πάσαν εξουσίαν επόμενον  ήτο να συνεπισύρη την ευθύνην της οικτράς καταστάσεως και τας επιθέσεις της αντεκδικήσεως των τυραννουμένων. Δια ταύτα και ο ατυχής Βρούτος της Ρωσίας Ζελιάμπωφ εν τη περιβοήτω αγορεύσει του απολογούμενος επί τη δολοφονία του αυτοκράτορος έλεγεν, “εν...

Περισσότερα …