Θεόδωρος Μπενάκης

Ιστορία Ελλαδικού Αναρχικού Κινήματος

11 Δεκεμβρίου 2009

• ιστορία
• Ελλάδα
• εθνικά ζητήματα
• φεντεραλισμός

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΜΠΕΝΑΚΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Στους πρώτους Έλληνες σοσιαλιστές, τον 19ο αιώνα, ήταν έντονη η ανάγκη επικοινωνίας με το διεθνές σοσιαλιστικό κίνημα. Οι περισσότεροι από αυτούς ταξίδευαν για μικρά ή μεγάλα διαστήματα στα ευρωπαϊκά κέντρα του σοσιαλιστικού κινήματος, το Παρίσι και το Λονδίνο κυρίως και δημιουργούσαν σχέσεις με τις αδελφές κινήσεις, Ο Πλάτων Δρακούλης έζησε και δίδαξε αρκετά χρόνια στην Αγγλία και πήρε μέρος στο διεθνές σοσιαλιστικό συνέδριο στο Παρίσι το 1889. Ο Σταύρος Καλλέργης έζησε και εργάστηκε ως τυπογράφος στο Παρίσι. Ο Νικόλαος Γιαννιός έζησε δίπλα στον Ψυχάρη στο Παρίσι. Ο κατάλογος είναι μακρύς και αφορά όχι μόνον τους ηγέτες των διαφόρων κινήσεων αλλά επίσης ανεξάρτητους στοχαστές και απλούς αγωνιστές. Όμως μία προσωπικότητα μοναδική στον τρόπο που επέλεξε να εγκατασταθεί στην Ευρώπη αλλά και στην περαιτέρω πορεία της, ήταν ο Παύλος Αργυριάδης, ο αγαπημένος Πωλ των κύκλων των «ποσιμπιλιστών» σοσιαλιστών, όπως ονόμαζαν μία από τις μεγαλύτερες τάσεις του γαλλικού σοσιαλισμού, εκδότης ο ίδιος του γαλλικού σοσιαλιστικού περιοδικού La Question Sociale από τους ηγέτες του Επαναστατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος και μαχόμενος δικηγόρος στο πλευρό των αδυνάτων.
Η εγκατάστασή του στο Παρίσι το 1871 ή ‘72 συνέπεσε με την αναζωπύρωση της συζήτησης για το «Ανατολικό Ζήτημα», ένα θέμα ιδιαίτερα αγαπητό στους φιλελεύθερους, τους ριζοσπαστικούς και τους σοσιαλιστικούς κύκλους. Ο «Μεγάλος Ασθενής», όπως ονόμαζαν χαρακτηριστικά την Οθωμανική Αυτοκρατορία, από τις αρχές του 19ου αιώνα είχε περάσει σε μια χρόνια κρίση την οποία επιδείνωναν τα εθνικά απελευθερωτικά κινήματα, οι εθνικές επαναστάσεις με τις αποσχίσεις εδαφών και την δημιουργία νέων εθνικών κρατών καθώς και οι απόπειρες και συνωμοσίες των διαφόρων τάσεων της οθωμανικής ελίτ. Το Ανατολικό Ζήτημα, το τι δηλαδή θα συνέβαινε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, στον ρόλο των Μεγάλων Δυνάμεων, στις διεκδικήσεις των γειτόνων αλλά και των υποδουλωμένων εθνών ή των μειονοτήτων προκαλούσε τον κάθε πολιτικό και το κάθε κίνημα να πει την άποψή του, να πάρει θέση. Οι σοσιαλιστές της Ευρώπης όπως και των Βαλκανίων δεν μπορούσαν να μη δημιουργήσουν και αυτοί τα δικά τους σχήματα για το μέλλον της Αυτοκρατορίας. Όλα τα σοσιαλιστικά περιοδικά φιλοξενούσαν άρθρα, προτάσεις και αναλύσεις. Ιδιαίτερα οι Βαλκάνιοι σοσιαλιστές στις επισκέψεις τους στην Ευρώπη γίνονταν αντικείμενα περιέργειας για τους ομοϊδεάτες τους πότε ως φορείς πληροφοριών, πότε ως σοφοί γνώστες του τι έπρεπε να γίνει.

Ο Παύλος Αργυριάδης ήταν ένα παράξενο μείγμα. Ήταν Βαλκάνιος, Έλληνας, με σαφή γνώση του τι συνέβαινε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και με σημαντική πληροφόρηση. Ήταν επίσης ένας Γάλλος πολιτικός, εκδότης γαλλικού θεωρητικού εντύπου και δικηγόρος των γαλλικών δικαστηρίων. Το ενδιαφέρον του για το Ανατολικό Ζήτημα ήταν δεδομένο και στις σελίδες του περιοδικού του υπήρχαν πάντοτε άρθρα, ανταποκρίσεις και αναλύσεις γι' αυτό. Όχι μόνον. Ο Αργυριάδης αποπειράθηκε να δημιουργήσει ένα πολυεθνικό δημοκρατικό βαλκανικό κίνημα με στόχο την Βαλκανική Συνομοσπονδία και για τον σκοπό αυτό ίδρυσε τον Σύνδεσμο της Βαλκανικής Συνομοσπονδίας στο Παρίσι το 1894.

Ο ΠΑΥΛΟΣ ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ (1849-1901)

Ο Παναγιώτης ή Παύλος Αργυριάδης, όπως έγινε γνωστός αργότερα, γεννήθηκε στην Καστοριά. Κατά το αφιέρωμα του περιοδικού Almanaque de la Uestion Sociale το 1903, γεννήθηκε στις 15 Αυγούστου του 1849. Ο πατέρας του ήταν δημόσιος υπάλληλος. (1) Ο Αργυριάδης μεγάλωσε στην Καστοριά και παρακολούθησε το...

Περισσότερα …