Το συγγραμμάτιον τού Φερρέρ υπό τον τίτλον τούτον μετεφράσθη εις διαφόρους γλώσσας αφ' ότου ο Ισπανός μάρτυς ετουφεκίσθη. Έχω υπ' όψιν μου αγγλικήν μετάφρασιν η οποία εκυκλοφόρησεν εσχάτως κατά εκατομμύρια αντιτύπων.
Η μάθησις, η παιδεία είνε ο μεγαλήτερος εχθρός της οπισθοδρομήσεως, της δεισιδαιμονίας, της ανερευνήτου γνώμης, του δογματισμού και της τυραννίας. Είνε λοιπόν φυσικόν ότι όταν η ισπανική εξουσία παρετήρησεν ότι εξηπλούτο ο επαναστατισμός εις το κράτος της, προσήλωσε το όμμα της επί του ανθρώπου ο οποίος εδίδασκε τους νέους ότι η βία είνε απαίσιον και ολέθριον έγκλημα και ότι μόνον η αγάπη και η καλωσύνη είνε αρετή.
Η εξουσία κάποτε κάμνει σφάλματα τοιούτου είδους. Φονεύσασα τον Φερρέρ ενόμισεν ότι εξωβέλισε τας ιδέας του. Ελησμόνησεν όμως ότι η τοιαύτη μέθοδος του εξοβελισμού είνε ακριβώς ο καλήτερος τρόπος προς εξασφάλισιν της εξαπλώσεως αυτών των ιδεών.
Εκ του βιβλιαρίου τούτου ο αναγνώστης δύναται να μορφώση γνώμην περί του είδους της διδασκαλίας εν τοις σχολείοις, εις το οποίον ο... κακούργος Φερρέρ ησχολείτο καθ΄ ήν στιγμήν η ισπανική εξουσία απεφάνθη ότι ο θάνατός του είναι αναγκαίος.
* Σχόλιο για την επέτειο της εκτέλεσης του Φραντσίσκο Φερρέρ, γραμμένο προφανώς από τον Πλάτωνα Δρακούλη και δημοσιευμένο στο τεύχος του περιοδικού του ιδίου "Έρευνα" το 1913, σελ. 17. Διατηρείται η ορθογραφία του συγγραφέα.
