Αναρχική Θεωρία

: Matt Crossin; Αναρχική Θεωρία; 04 Φεβρουαρίου 2023

Matt Crossin*

Έχει συμβεί μια περίεργη εξέλιξη που οδήγησε στο να συσχετίζεται όλο και περισσότερο η αναρχική θεωρία με μια τακτική που αναφέρεται ως «οικοδόμηση Δυαδικής Εξουσίας». Οι υποστηρικτές αυτής της τακτικής πιστεύουν ότι οι αναρχικοί –καθώς αντιτίθενται στα αφεντικά και τις κυβερνήσεις– θα πρέπει, ως πρωταρχική τους στρατηγική, να δημιουργήσουν παράλληλους, αυτοδιαχειριζόμενους θεσμούς, όπως εργατικούς συνεταιρισμούς, κοινοτικές συνελεύσεις, ομάδες αλληλοβοήθειας κ.λπ. Το επιχείρημα αυτό λέει ότι καθώς αυτές οι οργανώσεις πολλαπλασιάζονται, θα αποτελούν μια μορφή λαϊκής εξουσίας που όχι μόνο παρέχει ένα ελκυστικό όραμα ενός άλλου κόσμου, αλλά αφήνει τους καπιταλιστές χωρίς εργάτες και το κράτος άσχετο.

Αν και η χρήση του όρου «δυαδική εξουσία», αναφερόμενη σε τέτοιου ειδους τακτικές εμφανίζεται σποραδικά στη δεκαετία του 1990 (στο υλικό της ομάδας «Love and Rage», για παράδειγμα), δεν είναι σαφές πώς ακριβώς η συσχέτιση αυτή έγινε τόσο ευρέως δημοφιλής τα τελευταία χρόνια. Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι αυτή η αντίληψη περί Δυαδικής Εξουσίας δεν έχει τίποτα κοινό με την αρχική χρήση, που επινοήθηκε από τον Λένιν, ως μέσο περιγραφής μιας συνθήκης επαναστατικής πιθανότητας.

Η δυαδική εξουσία δεν ήταν μια στρατηγική για την επίτευξη τέτοιων περιστάσεων (πόσο μάλλον ο σοσιαλισμός). Περιέγραφε μια πραγματικά υπάρχουσα κατάσταση όπου τα όργανα της εργατικής εξουσίας (σοβιέτ, εργοστασιακές επιτροπές, πολιτοφυλακές), που σχηματίστηκαν μέσω της ταξικής πάλης, μπορούσαν να συλλέξουν πόρους και λαϊκή νομιμότητα ώστε να είναι ικανά να συναγωνιστούν και να ξεπεράσουν ευνοϊκά αυτά του κράτους. Αυτές οι συνθήκες έφεραν τους εργάτες σε θέση να απαλλοτριώσουν την καπιταλιστική τάξη και να ανατρέψουν το Κράτος. Αργότερα, στην Ισπανική Επανάσταση, παρόμοιες επιτροπές και συλλογικότητες, με τη ίδια επαναστατική δυναμική, εμφανίστηκαν εν μέσω της αντιφασιστικής εξέγερσης και μετά κάθισαν άβολα δίπλα σε μια σταδιακά ανασυσταθείσα ρεπουμπλικανική κυβέρνηση. Και στις δύο περιπτώσεις συνυπήρχαν δύο αντίπαλες διεκδικήσεις για την εξουσία: μία αστική, μία προλεταριακή. Σε καμία περίπτωση η δυαδική εξουσία δεν αναφέρεται στην εφαρμογή μιας στρατηγικής. Σίγουρα δεν βασίζεται στην έναρξη της λειτουργίας συνεργατικών χώρων εργασίας, κοινοτικών κήπων ή ομάδων «αμοιβαίας βοήθειας», όπως η Food Not Bombs – ανεξάρτητα από τα πλεονεκτήματα αυτών των αντίστοιχων έργων.

Η πραγματική δυαδική εξουσία είναι εγγενώς ασταθής, δεδομένου ότι δεν αντιπροσωπεύει μια ενεργό απειλή για την εξουσία των κυβερνήσεων και των καπιταλιστών. Τόσο στη ρωσική όσο και στην ισπανική περίπτωση, οι συνθήκες της δυαδικής εξουσίας έληξαν με αναπόφευκτες αντιπαραθέσεις. Στη Ρωσία η προσωρινή κυβέρνηση ανατράπηκε προς όφελος μιας ολοένα και πιο αυταρχικής κυβέρνησης των Μπολσεβίκων (αρχικά νομιμοποιημένης υπό το σύνθημα «όλη η εξουσία στα σοβιέτ»). Στην Ισπανία, οι επαναστατικές επιτροπές, αφού απέτυχαν να συντρίψουν το Κράτος ανεπανόρθωτα ή να κοινωνικοποιήσουν πλήρως την παραγωγή, υπήχθησαν στο Λαϊκό Μέτωπο και τελικά συντρίφθηκαν από έναν φιλελεύθερο-σταλινικό συνασπισμό εντός της ρεπουμπλικανικής κυβέρνησης που είχαν βοηθήσει να αναβιώσει.

Μακριά από το να αντιπροσωπεύουν την πολιτική του κλασικού μαζικού αναρχισμού (μερικές φορές αναφέρεται ως αναρχισμός της «ταξικής πάλης», οι νέοι υποστηρικτές της Δυαδικής Εξουσίας ως στρατηγικής, στην πραγματικότητα, αναβιώνουν την παλιά «ουτοπική» παράδοση του μη συγκρουσιακού, μη επαναστατικού σοσιαλισμού. Είναι, στην καλύτερη περίπτωση, η πρωτοαναρχική πολιτική του Pierre-Joseph Proudhon, παρά ο αναρχισμός του Errico Malatesta, του Mikhail Bakunin ή των...

Περισσότερα …

: Joseph Déjacque; Αναρχική Θεωρία; 08 Δεκεμβρίου 2022

Εισαγωγή

Ο Αναρχισμός έχει κατηγορηθεί ότι υποθάλπει ή ότι έχει αγνοήσει την Πατριαρχία. Αρκετές από αυτές τις κατηγορίες είναι αληθείς φωτογραφικά, αλλά αδικούν το Αναρχικό κίνημα συνολικά, διότι από την απαρχή της Ιδέας υπήρξαν φωνές που ζητούσαν το αυτονόητο: ότι η χειραφέτηση δεν είναι θέμα φύλου, ούτε ότι οι άντρες έχουν προτεραιότητα στην Ελευθερία. Ο πρώιμος αναρχοκομμουνιστής Joseph Déjacque (Ζοζέφ Ντεζάκ), ο πρώτος που χρησιμοποίησε την λέξη «ελευθεριακός», μαθητής του Pierre-Joseph Proudhon, γράφει μια οργισμένη επιστολή στον Δάσκαλο το 1857.

Μετάφραση: Αργύρης Αργυριάδης

Στα βάθη της Λουιζιάνα, όπου οδηγήθηκα από τις αντιξοότητες της εξορίας μου, διάβασα σε μια...

Περισσότερα …

: Αργύρης Αργυριάδης; Αναρχική Θεωρία; 12 Νοεμβρίου 2022

Βιβλιοπαρουσίαση

Πριν από μερικά χρόνια εκδόθηκε από τους συντρόφους της συλλογικότητας Αναρχικοί για την Κοινωνική Απελευθέρωση (ΑΚΑ), «Το μικρό βιβλίο του ελευθεριακού κομμουνισμού». Πρόκειται για μια μετάφραση κειμένων από την συντακτική ομάδα του ιστότοπου libcom.org, μέλη της οποίας δραστηριοποιούνται στην Αναρχική Ομοσπονδία της Αγγλίας, στους Βιομηχανικούς Εργάτες του Κόσμου την ιστορική IWW, καθώς και σε άλλες αναρχοσυνδικαλιστικές ενώσεις.

Όπως λέει και στην εισαγωγή του: «Το βιβλίο που κρατάς στα χέρια σου δεν αποτελεί έργο κάποιων “ειδικών”, ακαδημαϊκών ή “διανοούμενων”. Είναι ένα συλλογικό έργο εργαζόμενων, άνεργων ή επισφαλών σαν εσένα.» Και είναι πράγματι έτσι διότι μέσα από έναν απλό και...

Περισσότερα …