Εισαγωγή
Ο Αναρχισμός έχει κατηγορηθεί ότι υποθάλπει ή ότι έχει αγνοήσει την Πατριαρχία. Αρκετές από αυτές τις κατηγορίες είναι αληθείς φωτογραφικά, αλλά αδικούν το Αναρχικό κίνημα συνολικά, διότι από την απαρχή της Ιδέας υπήρξαν φωνές που ζητούσαν το αυτονόητο: ότι η χειραφέτηση δεν είναι θέμα φύλου, ούτε ότι οι άντρες έχουν προτεραιότητα στην Ελευθερία. Ο πρώιμος αναρχοκομμουνιστής Joseph Déjacque (Ζοζέφ Ντεζάκ), ο πρώτος που χρησιμοποίησε την λέξη «ελευθεριακός», μαθητής του Pierre-Joseph Proudhon, γράφει μια οργισμένη επιστολή στον Δάσκαλο το 1857.
Μετάφραση: Αργύρης Αργυριάδης
Στα βάθη της Λουιζιάνα, όπου οδηγήθηκα από τις αντιξοότητες της εξορίας μου, διάβασα σε μια εφημερίδα των Ηνωμένων Πολιτειών, "La Revue de l'Ouest", ένα κομμάτι αλληλογραφίας ανάμεσα σε εσάς, τον P. J. Proudhon, και την κυρία Hericourt.
Μερικά λόγια της κυρίας Hericourt, που παρατίθενται σε εκείνο το έγγραφο, με κάνουν να φοβάμαι ότι η θηλυκή ανταγωνίστρια μπορεί να μην έχει τη δύναμη –πολεμικά μιλώντας– να αντιμετωπίσει τον βάναυσο αρσενικό αντίπαλό της.
Δεν γνωρίζω τίποτα για την κυρία Hericourt ούτε για τα γραπτά της, αν είναι συγγραφέας, ούτε για τη θέση της στη λέξη, ούτε για την προσωπικότητά της. Αλλά για να επιχειρηματολογήσουμε καλά σχετικά με τις γυναίκες, ή για να διαφωνήσουμε καλά σχετικά με τους άνδρες, η σοβαρότητα δεν είναι το μόνο που χρειάζεται. Κάποιος πρέπει να έχει δει πολλά και να έχει μελετήσει πολύ. Κάποιος πρέπει, πιστεύω, να έχει βιώσει τα προσωπικά του πάθη σε όλους τους σταθμούς της κοινωνίας, από τις ασημένιες κορυφές όπου η κακία είναι ευτυχία μέχρι τα βάθη όπου η δυστυχία αναζητά παρηγοριά στην ακολασία, Πάνω στον ανθρώπινο βράχο που χτυπιέται έτσι από τα σοκ της ζωής, μπορεί να διαβαστεί η λογική, η ανεξίτηλη αλήθεια.
Θα ήθελα να δω το ζήτημα της χειραφέτησης της γυναίκας να αντιμετωπίζεται από μια γυναίκα που έχει αγαπήσει πολύ και έχει αγαπήσει πολλούς, και η οποία στην προηγούμενη ζωή της έχει συνδεθεί τόσο με τους αριστοκράτες όσο και με τους ταπεινούς· για τη γυναίκα της φρουράς. Μπορώ να διεισδύσω και να κατανοήσω τις ιδιωτικές ή επίσημες απόψεις και τις σκέψεις της πολυτελούς μεγάλης κυρίας πιο εύκολα από ό, τι η γυναίκα του σαλονιού μπορεί να κατανοήσει τις ανοιχτές ή κρυφές στερήσεις της κόρης της φτώχειας. Ωστόσο, ελλείψει μιας άλλης Μαγδαληνής, λούζοντας τα πόδια της σταυρωμένης ανθρωπότητας με τα δάκρυά της και προσπαθώντας να την ανυψώσει σε έναν κόσμο στοιχημάτων, λόγω έλλειψης αυτής της φωνής πολιτισμένης μετάνοιας, για την έλλειψη αυτής της γυναίκας που περήφανα και δημόσια αποβάλλει όλες τις προκαταλήψεις του φύλου και της φυλής, των νόμων και των εθίμων, θα μας φέρει πίσω στον προηγούμενο κόσμο, Εγώ, ένας άνθρωπος του ανδρικού φύλου, θα προσπαθήσω να σας απαντήσω, Aliboron-Proudhon. Γιατί η χειραφέτηση της γυναίκας δεν είναι τίποτε άλλο από τη χειραφέτηση της ανθρωπότητας – και των δύο φύλων. (έμφαση του μεταφραστή)
Εσείς που έχετε στις φλέβες σας τόσο ισχυρούς επαναστατικούς παλμούς για όλα όσα σχετίζονται με την χειρωνακτική εργασία ή το γέμισμα του στομάχου, οι μεταφορές σας δεν είναι λιγότερο φλογερές, αλλά να είστε τόσο ηλίθιος και αντιδραστικός, όταν έρχεστε να σκεφτείτε τα συναισθήματα της καρδιάς και των συναισθημάτων; (αναφέρεται στον μισογυνισμό του Proudhon - σμ) Η νευρική και ατέρμονη λογική σας σε θέματα βιομηχανικής παραγωγής και κατανάλωσης είναι αβάσιμη όταν εξετάζετε ζητήματα ηθικής παραγωγής και κατανάλωσης. Η ευφυΐα σου, αρρενωπή για το μηδέν που αφορά τον άντρα, μοιάζει εξανδραποδισμένη όταν πρόκειται για ζήτημα που αφορά τη γυναίκα. Με τον ερμαφρόδιτο εγκέφαλο οι σκέψεις σας οπισθοχωρούν πάνω τους σε ανίσχυρες προσπάθειες να συλλάβουν και να γεννήσουν την κοινωνική αλήθεια.
Μια αρσενική Ιωάννα της Λωραίνης που έχει κρατήσει τον εαυτό του αγνό για σαράντα χρόνια, η διαβροχή της αγάπης έχει εξελκώσει την καρδιά σας, η οργή της ζήλιας σας έχει γεμίσει με αηδία και φωνάζετε «Πόλεμος κατά των γυναικών!» καθώς η υπηρέτρια της Ορλεάνης φώναζε «Πόλεμος εναντίον των Άγγλων!» Οι Άγγλοι την έκαψαν ζωντανή. Οι γυναίκες σε έχουν κάνει σύζυγο, ω, άγιο άνθρωπο, διαχρονικά παρθένο και πάντα μάρτυρα.
Πατέρα Προυντόν, μπορώ να το πω; Όταν μιλάς για γυναίκες εμφανίζεσαι σαν ένα αγόρι κολεγίου που μιλάει πολύ δυνατά και σε υψηλό τόνο, τυχαία και με αυθάδεια, για να φανεί μαθημένος, όπως κάνεις στους ακροατές σου, και που όπως εσύ δεν ξέρει το πρώτο πράγμα για το οποίο μιλάει.
Αφού βεβήλωσες τη σάρκα σου για σαράντα χρόνια, τώρα βλασφημείς τη νοημοσύνη σου και περνώντας από τη ρύπανση στη ρύπανση ρίχνεις τις ακαθαρσίες σου για να λοιδορήσεις τις γυναίκες.
Αυτό ονομάζετε ανδρική και έντιμη ευγένεια, Νάρκισσε-Προυντόν; Παραθέτω τα λόγια σου:
«Όχι, κυρία, δεν ξέρετε τίποτα για το φύλο σας. δεν ξέρετε το πρώτο πράγμα για τις ερωτήσεις που εσείς και οι αξιότιμοι συνεργάτες σας ταράζετε με τόσο θόρυβο και τόσο λίγη επιτυχία. Και αν δεν καταλαβαίνετε αυτή την ερώτηση, αν στις οκτώ σελίδες της απάντησης που κάνατε στην επιστολή μου υπάρχουν σαράντα παράλογα συμπεράσματα, αυτό δείχνει την αλήθεια των όσων είπα για την αναπηρία του φύλου σας. Εννοώ με αυτές τις λέξεις –η ακρίβεια των οποίων μπορεί να μην είναι άψογη– την ποιότητα της κατανόησής σας που δεν θα σας επιτρέψει να αδράξετε τη σημασία του πράγματος: που εμείς οι άνθρωποι έχουμε στα χέρια μας. Στο κρανίο σας, όπως και στην κοιλιά σας, υπάρχει ένα συγκεκριμένο όργανο που είναι ανίκανο να κατακτήσει τη δική του αδράνεια. που απαιτεί από το αρσενικό να το κάνει να εκτελεί τις λειτουργίες του. Και ακόμη και τότε δεν είναι πάντα επιτυχής. Αυτή είναι η άποψή μου, αποτέλεσμα των άμεσων και θετικών παρατηρήσεών μου. Αφήνω στη μαιευτική σας οξυδέρκεια να υπολογίσετε από αυτήν για τη διατριβή σας τις ανυπολόγιστες συνέπειες».
Εσύ αγριογούρουνο –που είναι απλώς ένα αδόμητο γουρούνι– αν είναι αλήθεια, όπως λες, ότι η γυναίκα δεν μπορεί να γεννήσει τίποτα ούτε από τον εγκέφαλο ούτε από την κοιλιά χωρίς τη βοήθεια του άνδρα –και είναι αλήθεια– είναι εξίσου αληθινό και από την άλλη πλευρά. Ούτε ο άνδρας μπορεί να παράγει από τη σάρκα του ή τον εγκέφαλό του χωρίς τη βοήθεια της γυναίκας. Αυτή είναι λογική μεγάλε Proudhon, και η κριτική γίνεται από έναν μαθητευόμενο που ήταν πάντα υπάκουος υπηρέτης σου.
Χειραφέτηση ή μη χειραφέτηση της γυναίκας, χειραφέτηση ή μη χειραφέτηση του άνδρα – τι σημαίνει αυτό; Είναι ότι από τη φύση του ο ένας έχει δικαιώματα και ο άλλος δεν έχει δικαιώματα; Είναι ότι η ανθρωπότητα είναι ενικός και όχι πληθυντικός, αρσενικός και όχι θηλυκός! Είναι ότι η διαφορά στα φύλα είναι μια διαφορά στη φύση της ανθρωπότητας. Οι σταγόνες της βροχής που πέφτουν από τα σύννεφα δεν είναι οι ίδιες είτε είναι λίγες είτε πολλές, είτε μεγάλες είτε μικρές;
Τοποθετήστε το ζήτημα της χειραφέτησης της γυναίκας σύμφωνα με τη χειραφέτηση του δουλοπάροικου – της γυναίκας καθώς και του άνδρα. Ή για να πούμε το ίδιο πράγμα διαφορετικά, ο ανθρώπινος δούλος – είτε στο σεράι είτε στο εργαστήριο. Αν αυτό γίνει κατανοητό τότε είναι και επαναστατικό. Αλλά από την πλευρά του προνομιούχου ανθρώπου η άσποψη αυτή για την κοινωνική πρόοδο, είναι παράλογη και αντιδραστική. Για να αποφύγουμε λοιπόν τις υπεκφυγές και τις αμφισημίες πρέπει να απαιτήσουμε τη χειραφέτηση του Ανθρώπου (ανεξαρτήτως φύλου- σημείωση δική μου). Μόνο με αυτούς τους όρους το ερώτημα είναι πλήρες.
Από μέρα σε μέρα η ανθρωπότητα έλκεται από επανάσταση σε επανάσταση προς το ιδανικό της τελειότητας – την ελευθερία. Αλλά ο άνδρας και η γυναίκα θα προχωρήσουν με το ίδιο βήμα, την ίδια καρδιά ενισχυμένη από αγάπη, προς το φυσικό τους πεπρωμένο, την κοινότητα της Αναρχίας. Αλλά ο άνδρας και η γυναίκα μπαίνουν έτσι χέρι με χέρι, με το πρόσωπο του ενός να ρίχνει τη λάμψη του στο πρόσωπο του άλλου, μέχρι να φτάσουν στον κήπο της Κοινωνικής Αρμονίας. Αλλά η ομάδα του Ανθρώπου, το όνειρο της ευτυχίας που πραγματοποιήθηκε, η κινούμενη εικόνα του μέλλοντος, οι αρμονικοί τόνοι και η λαμπερή δόξα της ισότητας προσβάλλουν τα αυτιά σας και θαμπώνουν τα μάτια σας. Η κατανόησή σας, διαστρεβλωμένη από ασήμαντη ματαιοδοξία, σας κάνει να βλέπετε στους απογόνους έναν άνδρα-άγαλμα στημένο σε ένα γυναικείο βάθρο, έναν άνδρα-πατριάρχη και μια γυναίκα-υπηρέτρια.
Αντίπαλος της γυναίκας και απόλυτος παρίας του άνδρα, μεγάλε Προυντόν, χρησιμοποιείς τα λόγια σου σαν μαστίγιο. Σαν σκλάβος-οδηγός φαίνεσαι ενθουσιασμένος να ξεφτιλίζεις τα όμορφα θύματά σου (στα χαρτιά) και να τα μαστιγώνεις με ύβρεις. Ως μετριοπαθής αναρχικός, φιλελεύθερος, αλλά όχι ελευθεριακός, θέλεις ελεύθερη ανταλλαγή βαμβακιού και κεριών και επιδιώκεις να προστατεύσεις τον άντρα από τη γυναίκα σε αντάλλαγμα του στοργικού ανθρώπινου πάθους. Φωνάζεις εναντίον των μεγάλων βαρόνων του κεφαλαίου για να ξαναχτίσεις μια περήφανη βαρωνία του άνδρα σε υποτελή γυναίκα. Λογικός με ακατάλληλα γυαλιά, δεν μπορείς να διαβάσεις τα μαθήματα του παρόντος ή του παρελθόντος. δεν μπορείς να διακρίνεις τίποτα που να είναι ανυψωμένο ή σε απόσταση ή στην προοπτική του μέλλοντος.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι η γυναίκα είναι ο κινητήριος μοχλός του άνδρα, όπως ο άνδρας είναι ο κινητήριος μοχλός της γυναίκας. Δεν υπάρχει ιδέα στον παραμορφωμένο εγκέφαλό σας, ούτε στον εγκέφαλο κανενός άλλου άνδρα, που να μην δόθηκε ζωή από τη γυναίκα. όχι μια εκούσια κίνηση των μυών σας ή της νοημοσύνης σας, αλλά ποιος ήταν ο σκοπός της να προσελκύσει την προσοχή της γυναίκας και να την ευχαριστήσει, ακόμη και συμπεριλαμβανομένου αυτού που φαίνεται το πιο αντιφατικό, τις προσβολές σας. Όλα τα όμορφα που έχει κάνει ο άνθρωπος, όλα τα μεγάλα που έχει παράγει ο άνθρωπος, όλα τα αριστουργήματα της τέχνης και της βιομηχανίας, όλες οι ανακαλύψεις της επιστήμης, τα τιτανικά βήματα που έχει κάνει ο άνθρωπος στα πεδία του αγνώστου, όλες οι κατακτήσεις και όλες οι φιλοδοξίες του ανθρώπου είναι δίδυμο σε γυναίκα που του επιβάλλει τα καθήκοντα ως βασίλισσα ενός τουρνουά αναθέτει ένα καθήκον σε έναν ιππότη και τον ανταμείβει με χαμόγελο όταν αυτός έχει επιτύχει αν. Όλος ο ηρωισμός του ανθρώπου, όλη η φυσική και ηθική του ανδρεία προέρχεται από την αγάπη. Χωρίς γυναίκα θα εξακολουθούσε να σέρνεται στην κοιλιά του ή και στα τέσσερα και να περιηγείται σε βότανα και ρίζες. Θα ισοφάριζε το βόδι στην ευφυΐα. Είναι ανώτερος από το θηρίο μόνο επειδή η γυναίκα έχει πει: «Να είσαι έτσι». Είναι η θέλησή της που τον δημιούργησε και τον έκανε άνθρωπο αντί για άγριο. Για να ικανοποιήσει τις υπέρτατες απαιτήσεις της γυναικείας ψυχής επιχείρησε μεγαλειώδη πράγματα.
Δείτε τι έχει κάνει η γυναίκα για τον άνδρα και μετά δείτε τι έχει κάνει ο άντρας για τη γυναίκα!
Αλίμονο! για να ευχαριστήσει τον κύριο και τον κύριό της, δεν είναι απαραίτητο να διαθέτει μεγάλη ευφυΐα και ηθική δύναμη. Αν μιμηθεί μόνο τον πίθηκο σε γελοιότητες και γκριμάτσες, κρεμάστε της μερικά κομμάτια γυαλικών στο λαιμό και τα αυτιά της, στολίστε την με γελοία φινέτσα, γεμίστε τους γοφούς της μέχρι να μοιάζει με μια Αφροδίτη του Hottentot, αυτό είναι το μόνο που απαιτεί ο Σουλτάνος της από αυτήν, όλα όσα είναι απαραίτητα για να φέρει χαρά στην αρσενική ψυχή – το άλφα και το ωμέγα των επιθυμιών και των προσδοκιών του. Αν μπορεί να κάνει αυτά τα πράγματα ανταμείβεται με ένα δαντελένιο μαντήλι.
Αντίθετα εκείνη που θεωρεί έναν τέτοιο ρόλο επαίσχυντο και έχει δείξει την καλή της λογική βρίσκοντας την ομορφιά στην αξιοσύνη και με την αυτοδύναμη συμπεριφορά της που μαρτυρά τη λογική και την ευφυΐα της, έχει λιθοβοληθεί στο παρελθόν και θα λιθοβοληθεί άθλια ξανά και ξανά από το πλήθος των Προυντόν, παρελθόντος και παρόντος την διώκει με άμεμπτο σαρκασμό και την αναγκάζει να καταπνίξει την ατομικότητά της. Για το πλήθος των άκαρδων και ανεγκέφαλων ανδρών έχει αμαρτήσει έχοντας πάρα πολλή καρδιά και υπερβολική νοημοσύνη. Της έχουν πετάξει πέτρες και σπάνια έχει την τύχη να συναντήσει έναν άντρα που θα την πάρει από το χέρι και θα πει: «Γυναίκα, σήκω. Είσαι άξια αγάπης. είσαι άξια της ελευθερίας».
Όχι, αυτό που θέλει ο άντρας –δηλαδή αυτός που σφετερίζεται το όνομα του άνδρα– δεν είναι η γυναίκα σε όλη της τη φυσική και ηθική ομορφιά, η γυναίκα με τη φυσική και καλλιτεχνική μορφή, το πρόσωπό της που λάμπει με την αύρα της χάρης, η καρδιά της συμπαθητική και τρυφερή, οι σκέψεις της ενθουσιώδεις, η ψυχή της ερωτευμένη με ποιητικά και ανθρώπινα ιδανικά. Όχι, αυτός ο ανεγκέφαλος μπαμπούλας, όπως ένας πεζός σε ένα πανηγύρι, θέλει μια χρωματιστή και μπερδεμένη φιγούρα κεριού. Όπως ένας λαίμαργος σε έκσταση μπροστά σε ένα κρεοπωλείο, θέλει ένα τέταρτο μοσχάρι γαρνιρισμένο με δαντέλα.
Αηδιασμένος με τον άνθρωπο που βρίσκει τόσο ηλίθιο, κουρασμένος από αυτόν στον οποίο μάταια αναζήτησε συμπάθεια για το συναίσθημα, μας λέει η ιστορία – αλίμονο! Μακάρι να ήταν μόνο ένας μύθος, ένας θρύλος, μια βιβλική ιστορία – η γυναίκα περνάει από το δίποδο στο τετράποδο. Θηρίο για θηρίο. Είναι φυσικό άλλωστε να επιτρέψει στον εαυτό της να παρασυρθεί από ένα μεγαλύτερο θηρίο από τον εαυτό της. Τότε, επιτέλους, η φύση, αφού την προίκισε με παρορμήσεις και αγάπες πολύ ρωμαλέες για να σβήσει με καταπίεση και αποχή, γίνεται αηδιασμένη από την ανθρωπότητα και αναζητά σε ναούς δεισιδαιμονίας, στις εκτροπές του νου και της παρόρμησης των πιστών, την τροφή για την παθιασμένη πείνα της φύσης της. Αποτυγχάνοντας να βρει τον άντρα των ονείρων της, αφθονεί την αγάπη της σε έναν φανταστικό θεό και ο ιερέας έχει αντικαταστήσει το θηρίο ενός συζύγου.
Αχ! αν υπάρχουν τόσες πολλές άθλιες γυναίκες και τόσο λίγες πραγματικές γυναίκες, ποια είναι η αιτία; Τι έχετε να παραπονεθείτε για αυτό Δάντη-Προυντόν; Θα το επιθυμούσατε.
Παραδέχομαι ότι εσείς προσωπικά αγωνιστήκατε γενναία για την επανάσταση. έχετε ξεψαχνίσει την φύση και τον κορμό της Ιδιοκτησίας και έχετε κάνει τον θόρυβο της αναταραχής να αντηχεί από μακριά. Απογυμνώσατε το φλοιό της και το αφήσατε εκτεθειμένο στο βλέμμα του πληθυσμού. Κλονίσατε σαν νεκρά κλαδιά τους ανίσχυρους αυταρχικούς ανταγωνιστές σας και δείξατε το κενό των ανανεωμένων ελληνικών θεωριών των κρατικών σοσιαλιστών, συμπεριλαμβανομένων και των δικών σας. Έχετε τραβήξει μαζί σας μέσα από τις ελικοειδείς οδούς της μεταρρύθμισης όλο το πακέτο των ορέξεων φυσικών και ηθικών. Έχετε διανύσει το δρόμο και έχετε πάρει τους άλλους μαζί σας. Είστε κουρασμένοι. Θα θέλατε να ξεκουραστείτε, αλλά η φωνή της λογικής σας προτρέπει να ακολουθήσετε τις επαναστατικές σας αφαιρέσεις και να προχωρήσετε προς τα εμπρός, πάντα προς τα εμπρός, μήπως σας ξεπεράσουν εκείνοι που έχετε παραπλανήσει.
Να είστε λοιπόν ειλικρινά ένας ολοκληρωμένος αναρχικός και όχι ένας εν μέρη αναρχικός. Προχωρήστε πέρα από την κατάργηση της οικονομικής σύμβασης, στην κατάργηση όχι μόνο του σπαθιού και του κεφαλαίου, αλλά και της ιδιοκτησίας και της εξουσίας σε όλες τις μορφές της. Τότε θα έχετε φτάσει στην αναρχική κοινότητα. δηλαδή, την κοινωνική κατάσταση όπου ο καθένας είναι ελεύθερος να παράγει ή να καταναλώνει σύμφωνα με τη θέλησή του ή τη φαντασία του χωρίς να ελέγχει ή να ελέγχεται από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο. όπου η ισορροπία παραγωγής και κατανάλωσης καθορίζεται φυσικά, όχι πλέον από τους περιοριστικούς νόμους και την αυθαίρετη ισχύ των άλλων, αλλά από την ελεύθερη άσκηση της βιομηχανίας που υπαγορεύεται από τις ανάγκες και τις επιθυμίες κάθε ατόμου. Η θάλασσα της ανθρωπότητας δεν χρειάζεται αναχώματα. Δώστε τις παλίρροιές της πλήρες δύναμη και μια μέρα θα βρει το δρόμο της.
Χρειάζομαι, για παράδειγμα, έναν ήλιο για τον εαυτό μου, ένα ποτάμι για τον εαυτό μου, ένα δάσος για τον δικό μου ή όλα τα σπίτια σε όλους τους δρόμους μόνο για μένα; Έχω το δικαίωμα να γίνω ιδιοκτήτης τους αποκλείοντας άλλους, ειδικά όταν δεν τα χρειάζομαι; Αν δεν έχω αυτό το δικαίωμα, είναι πλέον δίκαιο να επιθυμώ, όπως στο πλαίσιο του συστήματος των συμβάσεων, να μετρήσω στον καθένα –σύμφωνα με την τυχαία ικανότητά του να παράγει– ακριβώς τι ποσοστό θα έπρεπε να λάβει από όλα τα πράγματα; πόσες από τις ακτίνες του ήλιου δικαιούται, πόσα κυβικά πόδια αέρα και νερού θα του παραχωρήσει ή την έκταση των περιπάτων του στα δάση, τι αριθμό ή τα μέρη των σπιτιών που μπορεί να καταλάβει, σε ποιους δρόμους μπορεί να περπατήσει και από ποιους δρόμους πρέπει να κρατηθεί μακριά;
Με ή χωρίς συμβόλαιο, θα καταναλώσω περισσότερο από ό, τι είναι καλό για μένα; Θα πάρω όλο το φως του ήλιου, όλο τον αέρα, όλο το νερό; Θα μονοπωλήσω όλη τη σκιά των δέντρων, όλους τους δρόμους της πόλης, όλα τα σπίτια ή όλα τα δωμάτια των σπιτιών; Και αν έχω δικαίωμα στις παραγωγές της φύσης, όπως το φως και ο αέρας, δεν έχω επίσης δικαίωμα σε βιομηχανικά προϊόντα, όπως ο δρόμος ή το σπίτι; Σε τι χρησιμεύει λοιπόν ένα συμβόλαιο που δεν μπορεί να προσθέσει τίποτα στην ελευθερία μου, αλλά αντίθετα σίγουρα θα την περιορίσει;
Και όσον αφορά την παραγωγή, η δραστηριότητα της φύσης μου θα αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο με τον περιορισμό; Είναι παράλογο να ισχυριζόμαστε κάτι τέτοιο. Ο λεγόμενος ελεύθερος εργάτης ακόμη και στη σημερινή κατάσταση της κοινωνίας, παράγει περισσότερα και κάνει τη δουλειά του καλύτερα από τον νέγρο σκλάβο. Πώς θα ήταν αν ήταν πραγματικά και καθολικά ελεύθερος; Η παραγωγική του δύναμη θα αυξανόταν εκατό φορές.
Αλλά οι αργόσχολοι; λες. Οι αργόσχολοι παράγονται από τις ανώμαλες συνθήκες της κοινωνίας. Αλλά σε μια αναρχική κοινότητα, με τις τέχνες και τις επιστήμες να αναπτύσσονται όπως θα αναπτυχθούν στις μέρες μας, τίποτα τέτοιο δεν θα μπορούσε να συμβεί. Φυσικά, θα υπήρχαν, όπως υπάρχουν σήμερα, ορισμένοι που θα ήταν μεγαλύτεροι παραγωγοί από άλλους, και θα υπήρχαν ορισμένοι που θα ήταν μεγαλύτεροι καταναλωτές από άλλους, αλλά εκείνοι που δραστηριοποιούνται περισσότερο στην παραγωγή θα ήταν επίσης πιο δραστήριοι στην κατανάλωση. Η εξίσωση είναι φυσική. Ζητάτε αποδείξεις; Πάρτε τυχαία εκατό εργάτες και θα διαπιστώσετε ότι οι μεγαλύτεροι παραγωγοί είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές.
Ο ανθρώπινος οργανισμός εφοδιάζεται με ορισμένα πολύτιμα εργαλεία η χρήση των οποίων παρέχει γνήσια ευχαρίστηση. Υπάρχουν τα χέρια, η καρδιά, ο εγκέφαλος –όλα φτιαγμένα για χρήση– και μπορείτε να φανταστείτε ότι ένας άνθρωπος εθελοντικά θα αφήσει τέτοια πολύτιμα εργαλεία να σκουριάσουν; Στην ελεύθερη κατάσταση της φύσης με τα θαύματα της βιομηχανίας και της επιστήμης όπου όλες οι κλήσεις για δραστηριότητα και χαρούμενη ζωή, σε μια τέτοια κατάσταση, φαντάζεστε ότι ένας άνθρωπος θα αναζητούσε την ευτυχία στην άμετρη απραξία; Ανοησία. Θα ήταν αδύνατο.
Στο έδαφος της αληθινής αναρχίας, της απόλυτης ελευθερίας, θα υπήρχε τέτοια ποικιλομορφία μεταξύ των ανθρώπων –ποικιλομορφία ηλικίας, φύλου και γεύσεων– που κανένας δεν θα το έκανε χωρίς συμπαθητική κοινωνία. Η ισότητα δεν είναι ομοιομορφία. Αυτή η ποικιλομορφία των ανθρώπων και κάθε επόμενης χρονικής στιγμής είναι ακριβώς αυτό που κάνει όλες τις κυβερνήσεις, όλα τα συντάγματα και όλα τα συμβόλαια καταστροφικά για την ελευθερία. Πώς μπορείς να δεσμευτείς για ένα χρόνο, για μια μέρα, για μια ώρα, όταν σε μια ώρα, μια μέρα ή ένα χρόνο μπορεί να σκέφτεσαι εντελώς διαφορετικά από τον τρόπο που νόμιζες τη στιγμή που έκανες το συμβόλαιο;
Κάτω από τις συνθήκες της ριζοσπαστικής αναρχίας θα υπάρξουν κάποιες γυναίκες, όπως και κάποιοι άνδρες, μεγαλύτερης σχετικής αξίας από άλλους. Θα υπάρχουν παιδιά και θα υπάρχουν ηλικιωμένοι, αλλά όλοι, χωρίς διάκριση, θα είναι παρόλα αυτά ανθρώπινα όντα και θα πρέπει εξίσου ελεύθεροι να κινούνται στους κύκλους των αμοιβαίων αξιοθέατών τους, ελεύθεροι να παράγουν και να καταναλώνουν κατά το δοκούν, χωρίς καμία γονική, συζυγική ή κυβερνητική εξουσία, χωρίς νομικούς κανονισμούς που να τους περιορίζουν ή να τους εμποδίζουν.
Σε μια κοινωνία που συγκροτήθηκε έτσι –και οφείλεις να το ξέρεις, εσύ αναρχικός που υπερηφανεύεσαι ως λογικός ότι είσαι– τι θα είχες να πεις για τη σεξουαλική αναπηρία είτε του θηλυκού είτε του αρσενικού ανθρώπου;
Άκου, Δάσκαλε Προυντόν! Πριν μιλήσετε για την γυναίκα, μελετήστε. Σταματήστε να αποκαλείτε τον εαυτό σας αναρχικό ή να γίνετε καθαρός αναρχικός. Μιλήστε μας, αν θέλετε, για το άγνωστο και το γνωστό, για τον Θεό που είναι κακός, για την ιδιοκτησία που είναι ληστεία. Όταν όμως μιλάτε για τον άνθρωπο μην το κάνετε ως αυταρχική θεότητα, γιατί θα σας απαντήσω ότι ο άνθρωπος είναι κακός. Μην του αποδίδετε ένα απόθεμα ευφυΐας που του ανήκει μόνο από το δικαίωμα της κατάκτησης, από το εμπόριο της αγάπης, από την τοκογλυφία σε κεφάλαιο και εργασία που προέρχεται εξ ολοκλήρου από τη γυναίκα και είναι το προϊόν της ψυχής της. Μην τολμήσετε να του το αποδώσετε αυτό που έχει αντλήσει από κάποιαν άλλη επειδή είναι άντρας ως δίκαιο διότι θα σας απαντήσω με τα δικά σας λόγια: «Η ιδιοκτησία είναι κλοπή!»
Υψώστε τη φωνή σας, αντίθετα, ενάντια στην εκμετάλλευση της γυναίκας από τον άνδρα. Διακηρύξτε στον κόσμο με αυτό το σθένος της επιχειρηματολογίας που σας έχει κάνει διάσημο ως διανοούμενο αγωνιστή, ότι ο άνδρας, χωρίς τη βοήθεια της γυναίκας, δεν είναι σε θέση να βγάλει την επανάσταση από το βούρκο, να την βγάλει από το βρώμικο και αιματοβαμμένο τέλμα στο οποίο έχει πέσει. Ότι μόνος του είναι ανίσχυρος. ότι πρέπει να έχει την υποστήριξη της καρδιάς και του εγκεφάλου της γυναίκας. ότι στο δρόμο της προόδου θα πρέπει να βαδίζουν μαζί, δίπλα-δίπλα, χέρι-χέρι. ότι ο άντρας δεν μπορεί να επιτύχει τον στόχο του και να υπομείνει την κούραση του ταξιδιού χωρίς τη διαρκή συμπάθεια και τα ενθαρρυντικά χάδια της γυναίκας.
Πείτε στον άνδρα και στη γυναίκα ότι τα πεπρωμένα τους είναι να πλησιάσουν περισσότερο και να κατανοήσουν ο ένας τον άλλον καλύτερα. ότι έχουν ένα και το αυτό όνομα, καθώς είναι ένα και το αυτό ον – το ανθρώπινο ον. ότι είναι, ο καθένας με τη σειρά του, ο ένας τοωδεξί και ο άλλος το αριστερό χέρι και ότι στην ανθρώπινη ταυτότητα οι καρδιές τους είναι σαν μια καρδιά και οι σκέψεις τους είναι αδιαχώριστες.
Πείτε τους ότι σε αυτή την κατάσταση μόνο εκείνοι μπορούν να συντηρήσουν και να υποστηρίξουν ο ένας τον άλλον στο ταξίδι και ότι το φως της αγάπης τους θα διαπεράσει τις σκιές που χωρίζουν το παρόν από το μέλλον ή την πολιτισμένη κοινωνία από την αρμονική κοινωνία.
Πείτε τους ότι ο άνθρωπος, στη σχετική αναλογία και τις εκδηλώσεις του, είναι σαν μια πυγολαμπίδα, η οποία λάμπει μόνο από αγάπη και για την αγάπη.
Πείτε το. Να είστε ισχυρότερος από τις προκαταλήψεις σας. Πιο γενναιόδωρος παρά μοχθηρός. Διακηρύξτε την Ελευθερία, την Ισότητα, την Αδελφοσύνη, το αδιαίρετο του ανθρώπου. Κάντο; είναι για τη σωτηρία του κοινού. Δηλώστε ότι η ανθρωπότητα κινδυνεύει. Καλέστε τους άνδρες και τις γυναίκες να εκδιώξουν τους προκατειλημμένους εισβολείς από τα σύνορα της κοινωνικής προόδου· Μιλήστε ενάντια σε εκείνη την άλλη αρσενική αριστοκρατία, αυτή την αριστοκρατία του σεξ που μας καθηλώνει στα έθιμα του παρελθόντος. Πείτε το είναι απαραίτητο. Διακηρύξτε το με πάθος, με ιδιοφυΐα, κάντε το να ακουστεί και θα έχετε κερδίσει όχι μόνο την εκτίμηση των άλλων και του εαυτού σας.
*Σημείωση-διευκρίνηση: Η φωτογραφία που χρησιμοποιείται έως τώρα και αποδίδεται στον Joseph Dejacque είναι στην πραγματικότητα η φωτογραφία του Σλοβάκου ποιητή του 19ου αιώνα, Imre Madách. Δεν υπάρχει φωτογραφία του Joseph Dejacque.
