Felipe Correa*
Εισαγωγή
Το παρόν κείμενο έχει ως στόχο να πραγματευτεί, από θεωρητική-ιστορική σκοπιά, ορισμένα οργανωτικά ζητήματα που σχετίζονται με τον αναρχισμό. Απαντά στον ισχυρισμό, που επαναλαμβάνεται συνεχώς, ότι η αναρχική ιδεολογία είναι αυθόρμητη και αντίθετη στην οργάνωση. Επιστρέφοντας στη συζήτηση μεταξύ των αναρχικών σχετικά με την οργάνωση, το παρόν άρθρο υποστηρίζει ότι υπάρχουν τρεις θεμελιώδεις θέσεις για το θέμα. Υπάρχουν οι αναρχικοί που είναι κατά της οργάνωσης ή/και υπερασπίζονται τους άτυπους σχηματισμούς σε μικρές ομάδες (αντι-οργανωτισμός), οι αναρχικοί που υποστηρίζουν την οργάνωση μόνο σε μαζικό επίπεδο (συνδικαλισμός και κοινοτισμός) και οι αναρχικοί που επισημαίνουν την ανάγκη οργάνωσης σε δύο επίπεδα, το πολιτικό-ιδεολογικό και το μαζικό (οργανωτικός δυϊσμός).
Το κείμενο αυτό εμβαθύνει στις θέσεις του τρίτου ρεύματος, κομίζοντας θεωρητικά στοιχεία από τον Μιχαήλ Μπακούνιν και παρουσιάζοντας στη συνέχεια μια ιστορική περίπτωση στην οποία οι αναρχικοί υποστήριξαν, στη θεωρία και στην πράξη, αυτήν τη θέση. Πρόκειται για τη δράση της Ομοσπονδίας Αναρχικών Κομμουνιστών Βουλγαρίας (FAKB) μεταξύ των δεκαετιών του 1920 και του 1940.
Αναρχισμός: Αυθορμητισμός και αντι-οργανωτισμός;
Ο Κολπίνσκι, στον επίλογό του στη συλλογή κειμένων του Καρλ Μαρξ, του Φρίντριχ Ένγκελς και του Βλαντίμιρ Λένιν για τον αναρχισμό (ένα έργο που χρηματοδοτήθηκε από τη Μόσχα στο σοβιετικό πλαίσιο για την προώθηση των ιδεών του μαρξισμού-λενινισμού), ισχυρίζεται ότι ο αναρχισμός είναι ένα “μικροαστικό” δόγμα, “ξένο προς το προλεταριάτο”, που βασίζεται στον “τυχοδιωκτισμό”, σε “βολονταριστικές αντιλήψεις” και σε “ουτοπικά όνειρα για την απόλυτη ελευθερία του ατόμου “:
“Χαρακτηριστικό όλων των αναρχικών ρευμάτων είναι τα ουτοπικά όνειρα για τη δημιουργία μιας κοινωνίας χωρίς κράτος και χωρίς εκμεταλλευτικές τάξεις, μέσα από μια αυθόρμητη εξέγερση των μαζών και την άμεση κατάργηση της εξουσίας του κράτους και όλων των θεσμών του, και όχι μέσα από τον πολιτικό αγώνα της εργατικής τάξης, τη σοσιαλιστική επανάσταση και την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου”.
Ισχυρισμοί αυτού του είδους έχουν διατυπωθεί σε όλη την ιστορία του αναρχισμού από τους αντιπάλους και τους εχθρούς του και εξακολουθούν να διατυπώνονται, παρόλο που διάφορες πρόσφατες θεωρητικές ή/και ιστορικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι ισχυρισμοί αυτοί δεν υποστηρίζονται από τα γεγονότα.
Ο αυθορμητισμός και η θέση κατά της οργάνωσης δεν αποτελούν πολιτικές-ιδεολογικές αρχές του αναρχισμού και ως εκ τούτου δεν είναι κοινές για όλα τα ρεύματά του. Το οργανωτικό ζήτημα αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των αναρχικών και καθορίζει τη διαμόρφωση των τάσεων του αναρχισμού.
Μια ευρεία ανάλυση του αναρχισμού με ιστορικούς και γεωγραφικούς όρους μας επιτρέπει να επιβεβαιώσουμε ότι υπάρχει ένας μειοψηφικός τομέας που αντιτίθεται στην οργάνωση και ένας πλειοψηφικός τομέας που την υποστηρίζει. Οι αναρχικοί έχουν διαφορετικές αντιλήψεις για τη μαζική οργάνωση, συμπεριλαμβανομένης της κοινοτικής και συνδικαλιστικής οργάνωσης, αλλά και διαφορετικές θέσεις σχετικά με την ειδική, αναρχική οργάνωση.
Τρεις αναρχικές θέσεις για την οργάνωση
1. Ο αντι-οργανωτισμός, ο οποίος τάσσεται, γενικά, ενάντια στην οργάνωση, σε κοινωνικό, ή μαζικό επίπεδο, σε πολιτικό-ιδεολογικό και ειδικό, αναρχικό, οργανωτικό επίπεδο. Υπερασπίζεται τον αυθορμητισμό ή, το πολύ-πολύ, την οργάνωση σε άτυπα δίκτυα ή/και μικρές ομάδες αγωνιστών.
2. Ο συνδικαλισμός και ο κοινοτισμός, οι οποίοι πιστεύουν ότι η οργάνωση των αναρχικών πρέπει να δημιουργηθεί μόνο...
Μετά τον θάνατο του δικτάτορα Francisco Franco στην Ισπανία, μια ομάδα αναρχικών βετεράνων, που συμμετείχε στην αναδιοργάνωση της CNT (Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας), τον Φλεβάρη του 1980 κυκλοφόρησε το περιοδικό «Ideas» («Ιδέες»).
Πάντα με άψογη γραφιστική δουλειά, διάφορες ενδιαφέρουσες εικονογραφήσεις (αναπαραγωγή πολλών αφισών από την εποχή του Ισπανικού Εμφυλίου, μερικές από αυτές ελάχιστα γνωστές), κείμενα για την ιστορία και την επικαιρότητα των αναρχικών ιδεών.
Όμως, σε λίγο διάστημα η συντακτική επιτροπή του περιοδικού «Ideas» αναγκάστηκε να αλλάξει τον τίτλο της έκδοσης γιατί ήταν ο ίδιος με τον τίτλο ενός ισπανικού περιοδικού που αφορούσε εργασίες για το σπίτι και που ήταν...
«Η ελευθερία του καθενός είναι ευθύνη όλων». Rest in Power, Nestor Makhno!
Ο Νέστορ Μαχνό πεθαίνει στις 25 Ιουλίου του 1934, εξόριστος στο Παρίσι, σε ηλικία μόλις 45 ετών. Τι θα έκανε αν ζούσε σήμερα;
Υπάρχει μια ουκρανική αναρχική παράδοση που, πριν από 100 χρόνια, αντιστάθηκε στα δεξιά και αριστερά καθεστώτα, δίνοντας την εξουσία κατευθείαν στον λαό
Του Adam Lent
Πριν από εκατό χρόνια η περιοχή του Ντονμπάς της Ουκρανίας δεν ήταν το προπύργιο του φιλορωσικού εθνικισμού που είναι σήμερα. Αντιθέτως, ήταν το προπύργιο της Μαχνοβτσίνα – ενός ριζοσπαστικού αγροτικού κινήματος και στρατού με επικεφαλής τον αξιόλογο Νέστορα Μαχνό....
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018