IAN BIRCHALL*
Ο Γάλλος σοσιαλιστής στοχαστής Daniel Guérin έζησε μια ζωή εξαιρετικής πολιτικής δέσμευσης, από τους αντιφασιστικούς και αντιαποικιακούς αγώνες μέχρι την πρωτοποριακή του υπεράσπιση της απελευθέρωσης των ομοφυλοφίλων. Τα γραπτά και τα αρχεία του Guérin πρέπει να αποτελέσουν ακρογονιαίο λίθο για τη σύγχρονη Αριστερά.
Ο Γάλλος σοσιαλιστής Daniel Guérin ήταν ένας από τους πιο ενδιαφέροντες πολιτικούς συγγραφείς του 20ού αιώνα. Συμμετείχε ενεργά σε αγώνες για δικαιοσύνη και ισότητα, και πολλά από τα έργα του παραμένουν εξακολουθούν να συνομιλούν με την εποχή μας.
Ο Guérin συμμετείχε στην αντίσταση στη ναζιστική κατοχή της Γαλλίας και δραστηριοποιήθηκε κατά της γαλλικής αποικιακής κυριαρχίας στην Αφρική και την Ασία όταν φαινόταν παντοδύναμη. Ήταν πρωτοπόρος της απελευθέρωσης των ομοφυλοφίλων όταν ήταν μια περιθωριακή, στιγματισμένη υπόθεση, ακόμη και μέσα στους αριστερούς κύκλους. Ο ίδιος προσπάθησε επίσης να προωθήσει τον διάλογο μεταξύ διαφορετικών ιδεολογικών ρευμάτων της Αριστεράς, του μαρξιστικού και του αναρχικού, αντί να προωθεί μια παράδοση πάνω από όλες τις άλλες.
Η αξιοσημείωτη ιστορία της πολιτικής και πνευματικής δράσης του Guérin, την οποία μπορούμε μόνο να συνοψίσουμε εδώ, είναι γεμάτη σημαντικά μαθήματα για το σοσιαλιστικό κίνημα του σήμερα. Το έργο του Guérin αξίζει να βρει μια νέα γενιά αναγνωστών που θα μπορούν να πιάσουν το νήμα των αγώνων στους οποίους συμμετείχε.
Στο… κρεβάτι με την εργατική τάξη
Ο Guérin γεννήθηκε το 1904 σε μια εύπορη οικογένεια στο Παρίσι. Ταλαντούχος συγγραφέας, αρχικά φιλοδοξούσε να κάνει λογοτεχνική καριέρα και δημοσίευσε δύο μυθιστορήματα ως νέος. Είχε ήδη συναντήσει τις σοσιαλιστικές ιδέες ως φοιτητής, αλλά υπήρχαν δύο παράγοντες που καθόρισαν την εξέλιξή του.
Πρώτον, ήταν ομοφυλόφιλος. Αυτό τον αποξένωσε από το οικογενειακό του υπόβαθρο, αλλά σηματοδότησε επίσης το γεγονός ότι μέσω μιας σειράς ερωτικών συνδέσμων ήρθε σε επαφή με νεαρούς Παριζιάνους εργάτες. Όπως είπε πολλά χρόνια αργότερα «ήταν στο κρεβάτι μαζί τους που ανακάλυψα την εργατική τάξη, πολύ περισσότερο από ό,τι μέσα από τα μαρξιστικά γραπτά».
Ήταν μια προκλητική δήλωση, και όχι εντελώς αληθινή — ο Guérin διάβαζε ευρέως και εντατικά. Ωστόσο, υπογραμμίζει τη σημασία της άμεσης εμπειρίας στην ανάπτυξή του.
Ακολούθησε η απόφαση να ταξιδέψει στις γαλλικές αποικίες. Πήγε πρώτα στον Λίβανο και μετά στην Ινδοκίνα. Εκείνη την εποχή, η Γαλλία εξακολουθούσε να έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη αποικιακή αυτοκρατορία στον κόσμο, καλύπτοντας σχεδόν το ένα δέκατο της παγκόσμιας έκτασης και το 5% του πληθυσμού της.
Οι περισσότεροι πίστευαν ότι τα πράγματα θα παραμείνουν έτσι. Το 1931, η γαλλική κυβέρνηση πραγματοποίησε μια τεράστια αποικιακή έκθεση. Ο αρμόδιος υπουργός δήλωσε ότι «ο αποικισμός είναι το μεγαλύτερο γεγονός της ιστορίας ... Η λαβή μας στον κόσμο γίνεται όλο και πιο σφιχτή κάθε μέρα». Εκείνοι, όπως ο Guérin, που πίστευαν ότι η αποικιοκρατία δεν θα έπρεπε να επιβιώσει ήταν μια περιθωριακή μειονότητα, αλλά έμελλε να αποδειχθεί ότι είχαν δίκιο.
Στον Λίβανο και την Ινδοκίνα, είδε την άγρια βαρβαρότητα στην οποία βασιζόταν η γαλλική αποικιοκρατία: την τρομερή φτώχεια των αυτόχθονων κατοίκων και τον τρόπο με τον οποίο οι αρχές αντιμετώπιζαν κάθε εξέγερση με σκληρή καταστολή. Απέκτησε, επίσης, επαφές με μερικούς από αυτούς, κομμουνιστές και τροτσκιστές, που οργανώνονταν ενάντια στη γαλλική κυριαρχία. Όταν επέστρεψε...
Μετά την μεταπολίτευση η κρατούσα κυβέρνηση (Νέα Δημοκρατία), στράφηκε ενάντια σε οποιαδήποτε "κριτική" η και ακόμα "αντιπολίτευση", με νόμιμα μέσα, όπως εφημερίδες, περιοδικά, μπροσούρες και άλλες εκδηλώσεις πολιτικού-πολιτιστικού μαζικού χαρακτήρα. Και στη συνέχεια στράφηκε εναντίον του χώρου των αναρχικών/αντιεξουσιαστών θεωρώντας τον σαν άμεση απειλή για το καθεστώς τους. Προσπάθησε να τον σταματήσει απ' τη "γέννησή" του, ώστε η "δράση" του να μην επηρεάσει καθόλου τη νεολαία της όσο και την νεολαία των κοινοβουλευτικών και εξωκοινοβουλευτικών κομμάτων. Η "επιλογή" του χώρου της αντιεξουσίας -ως ευάλωτος- ήταν ο χώρος που δέχτηκε τη μεγαλύτερη κρατική καταστολή σε σχέση με το πολιτικό του...
Πέθανε μετά από μακρά ασθένεια η Κατερίνα Ιατροπούλου, σε ηλικία 74 ετών. Υπήρξε ακτιβίστρια και συνήγορος πολλών φυλακισμένων ή υποδίκων, κυρίως της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Σε πολλούς είναι γνωστή για τις δικαστικές μάχες που έδωσε, αλλά στους περισσότερους επειδή το 1982 παντρεύτηκε τον Ραλφ Πόλε, του οποίου προηγουμένως υπήρξε συνήγορος υπεράσπισης στην δίκη για την έκδοσή του ή μη στη Γερμανία.
Η Κατερίνα Ιατροπούλου, γεννήθηκε στην Τρίπολη και ο πατέρας της ήταν διευθυντής Τράπεζας, και η ίδια μικρούλα νόμιζε ότι η τράπεζα ήταν δική τους, όπως είχε αναφέρει σε συνέντευξή της.
Σπούδασε Νομική δίνοντας εξετάσεις σχεδόν κρυφά και εγκαταστάθηκε στα...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018