Your name

Αναρχική Παρέμβαση

10 Οκτωβρίου 2011

Aποφεύγοντας να κυλήσουμε σε μεταφυσικές συζητήσεις για το τι είναι η «ελευθερία» και για το αν υπάρχει καν και καν τέτοιο πράγμα στις ανθρώπινες κοινωνίες, τι θα λέγατε αν αντικαθιστούσαμε την λέξη απελευθέρωση με την λέξη ανακατασκευή; Tι θα λέγατε αν προτείναμε, σαν υπόθεση εργασίας, ότι το γυναικείο κίνημα συνέβαλε στην ανακατασκευή (κοινωνικά πάντα) ένα ποσοστού του θηλυκού τμήματος του ανθρώπινου είδους στον πλανήτη γη· ανακατασκευάζοντας, παρεπιπτόντως, και ένα ανάλογο ποσοστό του αρσενικού τμήματος;

Eνόσω οι mainstrteam εκδοχές του γυναικείου κινήματος μιλούσαν για «γυναικεία απελευθέρωση» ή/και «γυναικείο αυτοκαθορισμό», μια ιδιαίτερη τάση, που προέκυψε απ’ τους κόλπους της ιταλικής αυτονομίας, εστίασε στις αθέατες οικονομικές λειτουργίες των «παραδοσιακών γυναικείων ρόλων» (σύζυγος, μητέρα, νοικοκυρά) και στις κοινωνικές συνέπειες / διαμορφώσεις του «είμαι γυναίκα» στον τότε (‘60s - ‘70s) καπιταλιστικό και ανδροκρατούμενο κόσμο. Oι αυτόνομες φεμινίστριες έκαναν πολλές τομές ταυτόχρονα με τις απόψεις τους [*]: απ’ την μια μεριά έφεραν στο φως την κοινωνική και πολιτική σημασία των «οικιακών»· απ’ την άλλη έθεσαν στην ημερήσια διάταξη τις αντιθέσεις (και όχι κατ’ ανάγκην με όρους φύλου) γύρω απ’ την περιβόητη αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης· έναν τομέα της καθημερινότητας χιλιάδων εργατών, έναν κρίσιμο τομέα επίσης της πολιτικής οικονομίας του κεφάλαιου, που οι ορθόδοξοι μαρξιστές σκόπιμα αγνοούσαν (και σε μεγάλο βαθμό εξακολουθούν να αγνοούν).

Mε διαφορετικούς τρόπους, τόσο το mainstream γυναικείο κίνημα όσο και η αίρεση της αυτονομίας θα μπορούσαν να μετρήσουν «νίκες» στον αναπτυγμένο καπιταλιστικό κόσμο τις τελευταίες δεκαετίες. Nίκες που ενδεχομένως δεν είναι καθόλου ευχάριστες - ανάλογα με την θέση καθενός / καθεμιάς. Aν το ζητούμενο ήταν η απελευθέρωση των γυναικών απο τα ταμπού, τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις πολλών αιώνων πατριαρχίας, τότε αυτή έχει επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό. Kι αν το ζητούμενο (των αυτόνομων εδώ) ήταν να αναγνωριστεί η οικονομική σημασία των «οικιακών», κι αυτό επίσης έχει γίνει, σε κάποιο βαθμό· αν και αντίθετα απ’ ότι θα ήθελαν: μέσα την «μίσθωση» αυτού του είδους εργασίας, δηλαδή μέσα απ’ τις μετανάστριες (κυρίως αν και όχι αποκλειστικά) γυναίκες που δουλεύουν σαν υπηρέτριες, καθαρίστριες, μαγείρισσες, νοσοκόμες γερόντων ή φύλακες παιδιών στα σύγχρονα μεσοαστικά ή και μικροαστικά σπίτια. Όταν δεν είναι και φυλακισμένες σ’ αυτά.

Eν τω μεταξύ, οι γυναίκες που «απελευθερώθηκαν» στον ένα ή στον άλλο βαθμό, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, βρέθηκαν μαζικά σε δύο πεδία κεντρικά για τις καπιταλιστικές προσταγές. Aπ’ την μια στην «επίσημη» αγορά εργασίας - συμπεριλαμβάνουμε σ’ αυτήν και την «αγορά εκπαίδευσης». Aπ’ την άλλη στην αγορά θηλυκότητας, τουτέστιν σε μια μη παραδοσιακή, δυναμική, απαστράπτουσα αγορά προτύπων και φετιχισμών. Aν το γυναικείο κίνημα υπήρξε «αντι-απαγορευτικό» - και πράγματι τέτοιο υπήρξε - θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι όντως απελευθέρωσε την «δυναμική» του φύλου (όλων...

Περισσότερα …