Μετά από δεκαετίες “ανάπτυξης”, “κέρδους”, κατανάλωσης, “εθνικών στόχων”, δανείων και χρηματιστηριακών επενδύσεων, βρεθήκαμε ξαφνικά έρμαια κάποιων αόριστων “αγορών”, “spread”, “cds”. Κατέρρευσε “ξαφνικά” το νεοελληνικό “κλέος” των επιδοτήσεων, των αθλητικών υπερπαραγωγών, του “ελληνικού dna” και του “θεού της ελλάδας”, της μίζας, των προσδοκιών για γρήγορο πλουτισμό. Οι κυρίαρχες λέξεις είναι πλέον: κρίση, ΔΝΤ, μνημόνιο, χρεοκοπία ...
Αυτό που προβάλλεται μέσω των ΜΜΕ, κυρίως, είναι η ταύτιση της κρίσης με την οικονομική χρηματοπιστωτική κρίση, την κρίση δανεισμού, την κρίση χρέους κλπ. Όλοι δείχνουν να έχουν ξεχάσει ότι οι “κρίσεις” αποτελούν εγγενές χαρακτηριστικό του καπιταλισμού και του συστήματος εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Προσπαθούν να κρύψουν το ότι πρόκειται για μια παγκόσμια κρίση, απότοκο ενός παγκοσμιοποιημένου εκμεταλλευτικού καπιταλιστικού συστήματος.
Η καπιταλιστική φούσκα όμως δεν αφορά μόνο την οικονομία. Η κρίση στην οικονομία και την αγορά επέφερε συνολικό πλήγμα, καθώς έφερε στην επιφάνεια όλες τις υπόλοιπες κρίσεις (αξιακή, οικολογική, πολιτισμική) που προϋπήρχαν, αλλά έδειχναν να μην προκαλούν ιδιαίτερες ρωγμές στο σύστημα. Όλα τα υπόλοιπα προβλήματα κρύβονταν επιμελώς και για καιρό από το καθεστώς γιατί υπήρχε η συναίνεση του μεγαλύτερου τμήματος της κοινωνίας που αρκούνταν στις όποιες υλικές απολαβές ή στην προσμονή για αυτές (θέσεις στο δημόσιο, επιδοτήσεις κλπ). Ειδικά στην ελλάδα, η απόσπαση της συναίνεσης στηρίχτηκε για δεκαετίες στην ανταλλαγή ψήφος-βόλεμα. Καθώς οι αυταπάτες του “κέρδους για όλους”, του βολέματος και της “κοινωνικής ανόδου” διαλύονται, η συναίνεση είναι πλέον υπερβολικά εύθραυστη.
Σημαντικότερη από την κρίση είναι η κοινωνική συνθήκη στην οποία συνέβη· μια κοινωνία κατακερματισμένη, μια κοινωνία εγωτιστών, πολυδιασπασμένη και με κυρίαρχη ιδεολογία το ατομικό συμφέρον. Έτσι, η επιχειρούμενη καπιταλιστική αναδιάρθρωση (εκδηλώνεται με πρόσχημα το ξεπέρασμα της κρίσης) βρήκε μπροστά της ένα ξεδοντιασμένο συνδικαλιστικό και ανταγωνιστικό κίνημα και μια γενικότερη κοινωνική-ταξική αποχαύνωση. Αυτό, σε συνδυασμό με το σοκ που έχει υποστεί το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας από τη συνολική επίθεση του κράτους και του κεφαλαίου σε ότι μέχρι σήμερα θεωρούσαμε “δεδομένο” (μισθούς, συντάξεις, υγεία, παιδεία), οδηγεί στην, έστω και πρόσκαιρη, αδράνεια και οπισθοχώρηση. Παρακολουθούμε απλά τις εξελίξεις μουδιασμένοι, περιχαρακωμένοι, ασυντόνιστοι, περιμένοντας τους εργατοπατέρες της κρατικά καθοδηγούμενης ΓΣΕΕ να καλέσουν μια απεργία-πορεία για να εκφράσουμε την οργή μας.
Παρά το αρχικό μούδιασμα, η κρίση συναίνεσης οδηγεί σταδιακά στην αμφισβήτηση ολόκληρου του μοντέλου διαχείρισης και ελέγχου. Αφού πλέον το κράτος δεν εξασφαλίζει τη συναίνεση μέσω “παροχών” και βολέματος, φοβούμενο το βίαιο ξέσπασμα της κοινωνικής οργής, επιστρατεύει αυτό που γνωρίζει καλύτερα. Με νέους κατασταλτικούς νόμους (τρομονόμος) και ένταση της καταστολής στο δρόμο προσπαθεί να κάνει παντού αισθητή την παρουσία του (τι άλλο είναι τα χιλιάδες “μπλέ φωτάκια” στους δρόμους;) και να σπείρει το φόβο.
Το κράτος και οι καπιταλιστές ανακαλύπτουν νέα πεδία “ανάπτυξης”-πλιάτσικου, για τη “σωτηρία της αγοράς”. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η “πράσινη ανάπτυξη”, η οποία αποτελεί ένταση της λεηλασίας και της καταστροφής της φύσης προς όφελος των αφεντικών και εις βάρος όλων μας. Ταυτόχρονα, προσπαθούν να εμποδίσουν την ταξική συνειδητοποίηση των καταπιεσμένων προβάλλοντας το ιδεολόγημα της “εθνική ενότητας για την αντιμετώπιση της κρίσης” και εντείνουν τις προσπάθειές τους για την εγκαθίδρυση ολοκληρωτικών καθεστώτων.
Επιπλέον, εκμεταλλευόμενοι την κοινωνική συνθήκη που δημιούργησαν, προσπαθούν να μετατρέψουν τον ανταγωνισμό (εγγενές χαρακτηριστικό του καπιταλισμού) σε κοινωνικό κανιβαλισμό, να απομονώσουν κοινωνικά τμήματα και να στρέψουν το ένα ενάντια στο άλλο, ώστε να μην στραφούμε όλοι μαζί εναντίον τους. Διατυμπανίζουν από τα ΜΜΕ ότι για την κρίση φταίνε οι μετανάστες, φταίνε οι φορτηγατζήδες, φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι, φταίνε οι “υψηλοί” μισθοί του ιδιωτικού, φταίμε όλοι μας γιατί “μαζί τα φάγαμε”.
Προφανώς έχουν ευθύνη όσοι από εμάς ανέχτηκαν για πολλά χρόνια αυτή την κατάσταση, με την απάθεια, την υποταγή, το αλισβερίσι των εκλογών. Κύριοι υπαίτιοι όμως είναι το κράτος και η οικονομική ελίτ. Το δικό τους σύστημα μας επέβαλαν, χωρίς να μας ρωτήσουν. Δεν χρησιμοποιήσαμε εμείς τα ΜΜΕ για λανσάρουμε καταναλωτικά πρότυπα και να κατασυκοφαντήσουμε αγωνιζόμενους ανθρώπους, κινήματα και πολιτικούς χώρους. Δεν χρησιμοποιήσαμε εμείς την αστυνομία για να επιβάλλουμε τις αποφάσεις μας. Δεν χρησιμοποιήσαμε εμείς εκβιασμούς του τύπου “αν δε σκύψεις το κεφάλι και δε δουλέψεις σα σκλάβος για τα αφεντικά θα πεθάνεις από την πείνα εσύ και τα παιδιά σου”, “αν αντισταθείς θα σε λιώσουμε στις δίκες και τις φυλακές”.
Οι υποστηρικτές του κοινοβουλευτισμού, οι καπιταλιστές, αλλά και η αριστερά, αναλώνονται σε προτάσεις εξόδου από την κρίση. Προσποιούνται ότι δεν αντιλαμβάνονται τα δομικά προβλήματα του καπιταλισμού και την αναγκαιότητα συνολικής κοινωνικοπολιτικής αλλαγής. Οι καπιταλιστές το κάνουν γιατί δε θέλουν -μεταξύ άλλων- να παραδεχτούν την ήττα του νεοφιλελευθερισμού και αναζητούν τρόπους διαιώνισης της κυριαρχίας τους. Η αριστερά γιατί απλούστατα δεν ενδιαφέρεται για την ανατροπή του υπάρχοντος καθεστώτος και λειτουργεί για μια ακόμα φορά ως βαλβίδα εκτόνωσης και πόλος για την ανώδυνη μετάφραση της κοινωνικής οργής σε ψήφους.
... και τη δική μας απάντηση
Για εμάς, καλύτερη άμυνα ήταν πάντα η επίθεση. Η κοινωνική και ταξική επίθεση στο κράτος και τ' αφεντικά. Είτε θα συνεχίσουμε να παραπονιόμαστε ο ένας στον άλλο για τους μειωμένους μισθούς και τις συντάξεις, για τη χειροτέρευση του συστήματος υγείας, της παρεχόμενης εκπαίδευσης και τους φόρους, είτε θα αποφασίσουμε να αντιπαρατεθούμε στη χαύνωση που καλλιεργείται για δεκαετίες και θα απαιτήσουμε τον έλεγχο της ζωής μας. Με αποφασιστικότητα και αξιοπρέπεια. Για να μη σκύβουμε το κεφάλι και να λέμε και στα παιδιά μας να κάνουν το ίδιο για να φάμε το ξεροκόμματο που μας πετάνε τόσα χρόνια τα αφεντικά. Να αντιστεκόμαστε σε ότι μας καταπιέζει και να μη γυρίζουμε και το άλλο μάγουλο όταν μας επιτίθενται. Να παλεύουμε για όσα θέλουμε και χρειαζόμαστε εμείς και οι συνάνθρωποί μας, για όσα μας κλέβει καθημερινά ο καπιταλισμός και η εξουσία.
Δεν πρόκειται να μιλήσουμε για “πτώση της κυβέρνησης”. Ξέρουμε καλά ότι κάθε κυβέρνηση, οποιασδήποτε απόχρωσης, φροντίζει για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της οικονομικής ελίτ και των εξουσιαστών. Θέλουμε την πτώση ολόκληρου του καπιταλιστικού-εξουσιαστικού οικοδομήματος. Θέλουμε να πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας.
Τι σημαίνει για εμάς “παίρνουμε τη ζωή μας στα χέρια μας” σήμερα; Σημαίνει αυτοοργάνωση στο χώρο δουλειάς, στη γειτονιά μας, μακριά από κόμματα και ηγέτες, μακριά από φωτισμένες προσωπικότητες, καταλληλότερους αρχηγούς. Σημαίνει άγρια απεργία και σύγκρουση με τους μηχανισμούς και τις δομές της εξουσίας. Σημαίνει την καταστροφή του κρατικού μηχανισμού και την εξαφάνιση κάθε εκμεταλλευτικής-εξουσιαστικής σχέσης.
Τι σημαίνει “παίρνουμε τη ζωή μας στα χέρια μας” σε μια αυριανή κοινωνία; Σημαίνει την αυτοδιεύθυνση στο χώρο εργασίας και τις γειτονιές, τη συναπόφαση με τους γύρω μας για ότι μας αφορά, την πραγμάτωση ελεύθερων και ισότιμων κοινωνικών σχέσεων. Σημαίνει να εργαζόμαστε για την ευημερία όλης της κοινωνίας, όχι για το κέρδος των αφεντικών υπό το φόβο της ανεργίας, της κατάσχεσης και της πείνας. Σε αντίθεση με τον ανταγωνισμό μεταξύ των ανθρώπων, τον οποίο προβάλλει ο καπιταλισμός ως μέσο προόδου και ευημερίας της ανθρωπότητας (και φροντίζει να μας εκπαιδεύει κατάλληλα από νηπιακή ηλικία), καταλήγοντας στην ευημερία των λίγων και πιο αδίστακτων και την καταπίεση όλων των υπολοίπων, θεωρούμε ότι η ισότιμη συνεργασία και η αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων μπορεί να εξασφαλίσει την ευημερία όλων μας. Ώστε τα αγαθά να παράγονται από τον καθένα σύμφωνα με τις ικανότητές του και διανέμονται στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του.
Σημαίνει να μην εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας να γίνουν σύγχρονοι σκλάβοι και να περνάνε τη ζωή τους στα σύγχρονα κάτεργα εξασφαλίζοντας την καλοπέραση των αφεντικών. Να λαμβάνουμε υπόψη μας τα δικά τους θέλω και τις κλίσεις τους ώστε να να γίνουν δημιουργικά για τον εαυτό τους και το κοινωνικό σύνολο.
Σημαίνει να μην αντιμετωπίζουμε τη φύση ως “πόρο” προκειμένου να αυξήσουν τα αφεντικά το κέρδος και την κυριαρχία τους αλλά να ζούμε σε αρμονία με τη αυτή.
Σημαίνει να αντιμετωπίζουμε τον διπλανό μας ως ισότιμο μέλος μιας ελεύθερης κοινωνίας και να περιμένουμε από αυτόν την ίδια αντιμετώπιση. Μόνο μεταξύ ισότιμων ανθρώπων μπορεί να αναπτυχθεί πραγματικά η αλληλεγγύη. Κάθε άλλη αφ' υψηλού “βοήθεια” στους καταπιεσμένους είναι φιλανθρωπία, ελεημοσύνη και ο καθένας μας είναι αρκετά υπερήφανος και αξιοπρεπής για να τη δεχτεί.
Παίρνουμε τη ζωή μας στα χέρια μας σημαίνει στεκόμαστε αλληλέγγυοι στον διπλανό μας γιατί ξέρουμε ότι μόνο με τη δική του βοήθεια μπορούμε να τα καταφέρουμε. Ξέρουμε ακόμα ότι η δική μας ελευθερία εξαρτάται από την ελευθερία του διπλανού μας. Σε μια κοινωνία σκλάβων κανείς μας δεν μπορεί να είναι ελεύθερος.
Αγωνιζόμασταν πριν την κρίση και συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για την καταστροφή του κράτους και του κεφαλαίου. Για την κοινωνική επανάσταση και το χτίσιμο μιας κοινωνίας χωρίς αφεντικά και σκλάβους, χωρίς πλούσιους και φτωχούς, χωρίς αρχηγούς και υπηκόους. Στον αγώνα αυτό θέλουμε μαζί μας κάθε καταπιεσμένο που νιώθει την ανάγκη να παλέψει, κάθε σκλάβο που οραματίζεται μια ελεύθερη και αξιοπρεπή ζωή· όχι για να τον καθοδηγήσουμε αλλά για να παλέψουμε δίπλα δίπλα, ισότιμα. Για μια κοινωνία ελευθερίας, ισότητας και αλληλεγγύης.
Για την αναρχία.
ANAΡΧΙΚΗ ΟΜΑΔΑ "Καθ' οδόν"
