Your name

Ελλαδικά Κοινωνικά Κινήματα

24 Μαρτίου 2014

του Κώστα Χατζόπουλου

Mετάφραση επιμέλεια σχόλια: Δημήτρης Χρ. Ξιφαράς  

*Σημείωση του "Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης": Το κείμενο αυτό του σοσιαλιστή Κώστα Χατζόπουλου αναδημοσιεύεται από το αριστερό περιοδικό "Θέσεις", τεύχος 58, περίοδος: Ιανουάριος - Μάρτιος 1997. Δεν γίναμε ξαφνικά αριστεροί, αλλά το εν λόγω κείμενο παρέχει μια γενική εικόνα της εποχής, όπως και αξιόλογα ιστορικά στοιχεία, για το εργατικό κίνημα και τις σοσιαλιστικές τάσεις της περιόδου εκείνης. Επίσης, δεν υπάρχει έως τώρα μια αναρχική ή απλώς αντιεξουσιαστική εκτίνηση για τα γεγονότα των εποχών εκείνων. Οπότε το αναδημοσιεύουμε όντας ανοιχτοί σε κάθε κριτική, εκτίμηση, ίσως και αναδιάταξη με βάση μια αναρχική αντίληψη αλλά και με βάση μια ανάλυση ταξικής υφής του εργατικού κινήματος αυτής της εποχής.

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί την πρώτη μετάφραση στα ελληνικά ενός άρθρου που έγραψε στα 1914 ο Κώστας Χατζόπουλος, με πρωτότυπο τίτλο Die Arbeiterbewegung in Griechenland. Το άρθρο επρόκειτο να δημοσιευθεί στο περιοδικό Die Neue Zeit τον Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Γερμανίας. Ωστόσο, διάφοροι λόγοι δεν επέτρεψαν τη δημοσίευση του όχι μόνο στα γερμανικά αλλά ούτε στα ελληνικά. Το κείμενο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην πρωτότυπη μορφή του, δηλαδή στα γερμανικά, ως παράρτημα στο βιβλίο του Μάρκου Α. Γκιόλια, Το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και ο Κώστας Χατζόπουλος, εκδόσεις Π. Μοσχονά, Αγρίνιο 1996. Η πρώτη εκείνη δημοσίευση του κειμένου συνοδεύτηκε από ένα εισαγωγικό σχόλιο που περιγράφει αρκετά αναλυτικά τις περιπέτειες του αρχικού χειρογράφου και εξηγεί τους λόγους που δεν επέτρεψαν τη δημοσίευση του μέχρι σήμερα. Το σχόλιο αυτό του Μ. Α. Γκιόλια παραθέτουμε αυτούσιο στην αρχή της παρούσας δημοσίευσης.

Επίσης, η παρούσα δημοσίευση του κειμένου συνοδεύεται από δύο ειδών υποσημειώσεις.

Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τις σημειώσεις που υπήρχαν στο πρωτότυπο κείμενο και οι οποίες εδώ απλώς μεταφράστηκαν και δημοσιεύονται με την ένδειξη (Σημείωοη τον Χατζόπουλου).

Η δεύτερη κατηγορία αφορά σημειώσεις που προστέθηκαν από τον επιμελητή προκειμένου να διευκολυνθεί ο αναγνώστης στην κατανόηση του κειμένου. Ορισμένα σημεία του κειμένου ήταν γραμμένα κατά τέτοιον τρόπο, που υπονοούσαν πράγματα αυτονόητα για τον ίδιο το συγγραφέα ή τους ανθρώπους της εποχής του. Ωστόσο, φυσιολογικό είναι πολλά από αυτά να είναι όχι μόνο δυσυόητα, αλλά και άγνωστα για τον αναγνώστη της σημερινής εποχής. Στα σημεία αυτά, όπου κρίναμε ότι ήταν απαραίτητο, προσθέσαμε υποσημειώσεις, που ελπίζουμε ότι διευκολύνουν την κατανόηση του κειμένου. Οι σημειώσεις αυτές παρατίθενται χωρίς ιδιαίτερη ένδειξη.

Η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για τη συγκρότηση αυτών των σημειώσεων είναι κυρίως η εξής:

Γκιόλιας Μάρκος Α., Το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και ο Κώστας Χατζόπουλος, εκδ. Π. Μοσχονά, Αγρίνιο 1996.

Δημητρίου Μιχάλης, Το ελληνικό σοσιαλιστικό κίνημα, τόμος Α ', (Από τους ουτοπιστές στους μαρξιστές), Πλέθρον, Αθήνα 1985.

Κορδάτος Γιάννης, Ιστορία του ελληνικού εργατικού κινήματος, εκδ. Μπουκουμάνης, Αθήνα 1972.

Λεονταρίτης Γεώργιος Β., Το ελληνικό σοσιαλιστικό κίνημα κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, Εξάντας, Αθήνα 1978.

Αιακός Αντώνης, Εργασία και πολιτική στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου. Το Διεθνές Γραφείο Εργασίας και η ανάδυση των κοινωνικών θεσμών, Ίδρυμα Έρευνας και Παιδείας της Εμπορικής Τράπεζας της Ελλάδος, Αθήνα 1993.

Τέλος, όσον αφορά τη γλώσσα της...

Περισσότερα …