ΤΩΝ RENATO RAMOS ΚΑΙ ALEXANDRE SAMIS (Rio de Janeiro, 2001)
«Ξύπνησα στις 5 το πρωί και ο Passos, ο οποίος είχε ξυπνήσει περίπου δύο ώρες πριν, καθόταν στο κρεβάτι διαβάζοντας το βιβλίο “Ντετερμινισμός και Υπευθυνότητα” του Hamon. Άρπαξα μια πετσέτα και κατέβηκα κάτω για να πλύνω το πρόσωπό μου. Όταν επέστρεψα από την αυλή, αφού σκουπίστηκα, είδα δύο άτομα. Πέρασαν ένα-δυό λεπτά πριν κατάλαβα ποιοι ήταν. Με περίστροφα στα χέρια απευθύνονταν σε μένα, ρωτώντας με αυστηρά: “Πού είναι ο Domingos Passos;” Συνειδητοποιώντας μια ακόμα άλλη επίθεση κατά του συντρόφου μας, σαν και αυτές που είχε υποστεί τόσο συχνά στο παρελθόν, προθυμοποιήθηκα να τον καλύψω, λέγοντάς τους ότι δεν ήταν εκεί. «Δεν υπάρχει κάποιος Domingos Passos εδώ!» τους είπα.
Αυτό το σύντομο απόσπασμα είναι από μια δήλωση του εργάτη Orlando Simoneck, στις 16 Μάρτη 1923, στην εφημερίδα «A Patria», αντικατοπτρίζοντας σαφώς μερικά χαρακτηριστικά της κατάστασης που αντιμετώπιζε ο μαύρος, νεαρός -ξυλουργός το επάγγελμα-, αναρχικός και ενεργό μέλος της Πολιτικής Ένωσης Εργατών Οικοδόμων (UOCC). Το 1923 ο «σύντροφος Passos» είχε γίνει ειδικός στόχος της αστυνομίας του Ρίο, καθώς και ένας από τους καλύτερους και πιο αγαπητούς μαχητές, σεβαστός στους εργαζόμενους της (τότε) Ομοσπονδιακής Περιφέρειας (Federal District). Ένα άλλο χαρακτηριστικό αυτού του συντρόφου, δικαίως προσδιοριζόμενο από τον Simoneck, ήταν ο αμείλικτα αυτο-μορφωτικός του χαρακτήρας, η δίψα του για μάθηση και πολιτισμό, το οποίο ο ίδιος έβρισκε να περνά τα πρωινά του μελετώντας προσεκτικά τα βιβλία που ανήκαν στη μικρή συλλογή του Florentino de Carvalho, με τον οποίο ζούσαν στο ίδιο σπίτι, στην Rua Barão του São Félix, μόνο μερικά βήματα από τα γραφεία του τοπικού συνδικάτου. Δεν γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία γέννησης του Passos (ήταν μάλλον προς το τέλος του 19ου αιώνα), αλλά από τα βιβλία του Edgar Rodrigues, γνωρίζουμε ότι γεννήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
Θεωρούμε ότι έκανε την πρώτη εμφάνισή του στους κοινωνικούς αγώνες την εποχή που εκλέχθηκε εκπρόσωπος της UOCC στο 3ο Συνέδριο Βραζιλιάνων Εργατών (το 1920), στο οποίο εξελέγη γραμματέας της Βραζιλιάνικης Συνομοσπονδίας Εργαζομένων (COB). Ο Passos εκλέχθηκε στη θέση αυτή, γιατί ξεχώρισε μέσα από τις τάξεις του οργανωμένου προλεταριάτου λόγω της διάνοιάς του και της ρητορικής του δεινότητας, «δώρα» που είχε αποκτήσει στους καθημερινούς αγώνες στο χώρο της εργασίας του. Το 1920 ο Passos συνεργάστηκε με την Ομοσπονδία Εργαζομένων Ρίο ντε Τζανέιρο (FORJ), η οποία εξέδιδε την καθημερινή εφημερίδα «A Voz do Povo». Υπό την κυβέρνηση Epitacio Pessoa, υπήρξε μια σκληρή καταστολή με αμέτρητους αναρχικούς αγωνιστές να φυλακίζονται, να βασανίζονται και να δολοφονούνται, συνδικάτα να κλείνουν και εργατικές εφημερίδες να πολτοποιούνται. Τον Οκτώβριο του 1920, η αστυνομία διέλυσε διαδήλωση εργατών στη λεωφόρο Rio Branco με πυροβολισμούς, και στη συνέχεια, ικανοποιημένη από το κατόρθωμά της, εισέβαλε στα γραφεία της UOCC, τραυματίζοντας 5 εργαζόμενους και συλλαμβάνοντας πάνω από 30.
Το εργατικό κίνημα άρχισε να παραπαίει από την επίθεση και ασθένησε σοβαρά από το 1921 και μετά. Τα «κίτρινα» συνδικάτα επεκτάθηκαν ραγδαία και ήρθαν να αμφισβητήσουν την ηγεμονία των επαναστατικών συνδικάτων σε αρκετούς κλάδους. Στις τάξεις των αναρχικών, οι υψηλές προσδοκίες που εναποτέθηκαν στην Ρωσική Επανάσταση εξατμίστηκαν καθώς τα νέα για την...
Του Ελευθερόκοκκου
Μια μικρή άγραφη ιστορία
Η παρακάτω τραγική ιστορία είναι μια από τις χιλιάδες που δημιουργήθηκαν μετά από τον πόλεμο του ελληνικού κράτους με το αντίστοιχο τούρκικο το 1922. Την παραπάνω ιστορία μού την διηγήθηκε ο μπάρμπα Στρατής Κισόγλου στα 102 του χρόνια και είναι η ιστορία της δικιάς του οικογένειας τις πρώτες μέρες εκείνου του Σεπτέμβρη του 1922 στην Σμύρνη. Η ιστορία αυτή περιλαμβάνεται, επίσης, σε βιβλίο του ίδιου και επιμέλεια της Μαρίας Σταθέα με τον τίτλο «Ημερολόγιον της Ζωής 1922».
Η δημοσίευση της στο φύλλο της Διαδρομής φιλοδοξεί να προσφέρει ένα λιθαράκι στην συλλογική...
Στις 23 Αυγούστου του 1923 στρατός και αστυνομία επιτίθενται σε συγκεντρωμένους απεργούς στο Πασαλιμάνι. 11 νεκροί εργάτες, 100 τραυματίες και 500 περίπου συλλήψεις.
ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ
9 Αυγούστου: Οι μυλεργάτες του Πειραιά πυροδοτούν τη γενική απεργία απαιτώντας από τους αλευροβιομήχανους: Να μην ισχύσει η μείωση 35% στα εισοδήματά τους. Να πληρωθούν τα περικομμένα ημερομίσθια. Να επαναπροσληφθούν οι απολυμένοι συνάδελφοί τους. Να αποζημιωθούν οι τυχόν μη επανερχόμενοι.
Η απεργία επεκτείνεται. Ομοσπονδία και Σωματεία επισιτισμού στις υπόλοιπες πόλεις προχωρούν σε απεργία. Το Εργατικό Κέντρο Πειραιά και η ΓΣΕΕ καλούν σε υλική συμπαράσταση στους απεργούς.
17 Αυγούστου: Οι ναυτεργάτες παίρνουν τη σκυτάλη...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018