Του Ελευθερόκοκκου
Μια μικρή άγραφη ιστορία
Η παρακάτω τραγική ιστορία είναι μια από τις χιλιάδες που δημιουργήθηκαν μετά από τον πόλεμο του ελληνικού κράτους με το αντίστοιχο τούρκικο το 1922. Την παραπάνω ιστορία μού την διηγήθηκε ο μπάρμπα Στρατής Κισόγλου στα 102 του χρόνια και είναι η ιστορία της δικιάς του οικογένειας τις πρώτες μέρες εκείνου του Σεπτέμβρη του 1922 στην Σμύρνη. Η ιστορία αυτή περιλαμβάνεται, επίσης, σε βιβλίο του ίδιου και επιμέλεια της Μαρίας Σταθέα με τον τίτλο «Ημερολόγιον της Ζωής 1922».
Η δημοσίευση της στο φύλλο της Διαδρομής φιλοδοξεί να προσφέρει ένα λιθαράκι στην συλλογική μας μνήμη, καθώς συμπληρώθηκαν ήδη 93 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή και την γενοκτονία εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων από τις δολοφονικές ορδές του υπό ανασύσταση τουρκικού κράτους. Να υπογραμμίσουμε ότι πίσω από την κρατική ιστορία, με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, τις συμφωνίες, τις συνθήκες και τα διατάγματα, υπάρχουν μεγάλες ανθρώπινες ιστορίες που περιλαμβάνουν ξεριζωμό, πόνο, απώλεια, θάνατο και βάρος… το βάρος της μνήμης για τους ζωντανούς.
Προύσα-Κωστάντζα-Σμύρνη
Η οικογένεια του μπάρμπα Στρατή καταγόταν από την Προύσα της Μικράς Ασίας. Οι γονείς του ήταν ο Κωνσταντίνος και η Βηθλεέμ, τα αδέλφια του ήταν ο Γιάννης, η Τασία και η Σοφία. Το ξέσπασμα των βαλκανικών πολέμων και η ταυτόχρονη άνοδος των Νεότουρκων, αναγκάζουν τη οικογένεια το 1914, να εγκαταλείψει το σπίτι της και να αναζητήσει ασφαλές μέρος στην Κωστάντζα της Ρουμανίας. Η νέα εγκατάσταση στην Κωστάντζα κρατάει τέσσερα χρόνια και το 1918, με την προσάρτηση της περιοχής της Σμύρνης στο ελληνικό κράτος, η οικογένεια μετακινείται ξανά προς την Μικρά Ασία, αλλά αυτή την φορά προς το Σεβτικιόγι της Σμύρνης.
Τέσσερα χρόνια πέρασαν από τη νέα εγκατάσταση. Η μεγάλη αδερφή της οικογένειας, η Τασία παντρεύεται ένα στρατιώτη καταγόμενο από την Κυπαρισσία. Η ζωή φαίνεται να κυλάει ομαλά, πολλοί ήταν αυτοί που ξαναβρήκαν παλιούς φίλους και γείτονες από την εποχή προ των βαλκανικών πολέμων και των Νεότουρκων. Όλα φαίνονταν κάπως να βρίσκουν μια ροή, αλλά η κυριαρχία δεν έχει τελειώσει με το μοίρασμα των εδαφών, η ιστορία συνεχίζει να γράφεται και το αίμα δεν στέρεψε.
Τον Σεπτέμβρη του 1922 το μέτωπο του πολέμου σπάει και ο ελληνικός στρατός υποχωρεί άτακτα προς τα παράλια και την πόλη της Σμύρνης, μαζί και ο ελληνικός πληθυσμός που ψάχνει απεγνωσμένα τρόπο διαφυγής. Η οικογένεια του μπάρμπα Στρατή εγκαταλείπει το νέο της σπίτι μετά από επίθεση των Κέτηδων. Οι Κέτηδες (ή Τσέτες ήταν ένοπλοι Τούρκοι εθελοντές που δρούσαν οργανωμένα σε τάγματα ή συμμορίες) πιάνουν το μικρότερο μέλος της οικογενείας την Σοφία. Η Σοφία αντιστέκεται, κλαίει, βρίζει και τους κλωτσάει. Την αρπάζουν και την σέρνουν λίγα μέτρα στο δρόμο όπου την εκτελούν μπροστά στα μάτια όλης της οικογένειας. Ο μπάρμπα Στρατής την σκηνή αυτή δεν θα την ξεχάσει σε όλη του την ζωή, δεν συμβαίνει το ίδιο όμως και με το πρόσωπο της αδερφής του όπου η μνήμη το ξεθώριασε.
Μετά τον χαμό της Σοφίας η οικογένεια κατευθύνεται κυνηγημένη προς την Σμύρνη. Σκοπός ήταν το πέρασμα τους στον ελλαδικό χώρο. Η Σμύρνη καίγεται και το σκηνικό θυμίζει κόλαση του Μπος....
Στις 23 Αυγούστου του 1923 στρατός και αστυνομία επιτίθενται σε συγκεντρωμένους απεργούς στο Πασαλιμάνι. 11 νεκροί εργάτες, 100 τραυματίες και 500 περίπου συλλήψεις.
ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΑΠΕΡΓΙΑΣ
9 Αυγούστου: Οι μυλεργάτες του Πειραιά πυροδοτούν τη γενική απεργία απαιτώντας από τους αλευροβιομήχανους: Να μην ισχύσει η μείωση 35% στα εισοδήματά τους. Να πληρωθούν τα περικομμένα ημερομίσθια. Να επαναπροσληφθούν οι απολυμένοι συνάδελφοί τους. Να αποζημιωθούν οι τυχόν μη επανερχόμενοι.
Η απεργία επεκτείνεται. Ομοσπονδία και Σωματεία επισιτισμού στις υπόλοιπες πόλεις προχωρούν σε απεργία. Το Εργατικό Κέντρο Πειραιά και η ΓΣΕΕ καλούν σε υλική συμπαράσταση στους απεργούς.
17 Αυγούστου: Οι ναυτεργάτες παίρνουν τη σκυτάλη...
Στις 10 Αυγούστου του 1933 οι εργάτες στο λιγνιτωρυχείο του Αλιβερίου, διεκδικώντας τα χρήματα που τους οφείλονταν -ήταν απλήρωτοι 6 μήνες-, πραγματοποίησαν πορεία μαζί με τις οικογένειές τους από τον Άγιο Λουκά προς τα γραφεία της εταιρείας στον Μπρινιά, όπου τους περίμεναν αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες, κάνοντας χρήση των όπλων, τραυμάτισαν αρκετούς από τους διαδηλωτές. Στη φωτό η σημαία του Σωματείου των ανθρακωρύχων
Βία και αίμα
Το καλοκαίρι του ’33 έπεσαν οι πρώτες 50 υπογραφές για να δημιουργηθεί σωματείο.
Την άλλη μέρα και ενώ το ιδρυτικό καταθέτονταν στο πρωτοδικείο Χαλκίδας, η εταιρία απολύει τα μέλη του. Έτσι προγραμματίζεται συγκέντρωση στα...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018