Dimitri (tr.)

Ιστορία Διεθνούς Αναρχικού Κινήματος

07 Απριλίου 2022

• ιστορία αναρχικού κινήματος
• αναρχικό κίνημα
• κοινωνικοί αγώνες
• αριστερά

Οι πρώτοι σπόροι των αναρχικών ιδεών στην Πολωνία μπορούν να εντοπιστούν στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, με άτομα όπως ο χριστιανοαναρχικός Ludwik Królikowski και ο αγροτοσοσιαλιστής Józef Tokarzewicz. Αλλά η πρώτη πολωνική αναρχική οργάνωση ήταν η Towarzystwo Polskie Socjalno-Rewolucyjne (TPSR - Πολωνική Κοινωνική Επαναστατική Ένωση), η οποία, εμπνευσμένη αποκλειστικά από τον Μιχαήλ Μπακούνιν, δημιουργήθηκε στη Ζυρίχη το 1872. Η TPSR σύντομα διασπάστηκε μετά από μια αναπόφευκτη διάσταση απόψεων, δεδομένου ότι στο εσωτερικό τη συνυπήρχαν αναρχικές, σοσιαλδημοκρατικές και σοσιαλπατριωτικές τάσεις.

Το πολωνικό σοσιαλιστικό κίνημα γεννήθηκε στην πραγματικότητα υπό τη μαύρη σημαία του αναρχισμού και το πρώτο πολωνικό σοσιαλιστικό πρόγραμμα (το λεγόμενο Πρόγραμμα των Βρυξελλών του 1878) είχε αναρχικά χαρακτηριστικά. Από τον Οκτώβριο του 1879 οι Ludwik Waryński, Kazimierz Dłuski, Szymon Diksztajn και άλλοι επαναστάτες εξέδιδαν στη Γενεύη το μηνιαίο περιοδικό «Równość» («Ισότητα»), το οποίο προπαγάνδιζε την ιδέα του «ακρατικού σοσιαλισμού», βάσει της οποίας απέρριπταν την αρχή της ανεξαρτησίας της Πολωνίας. Η ομάδα πίσω από τον «Równość» υποστήριξε το διεθνές αναρχικό συνέδριο του Λονδίνου τον Ιούλη του 1881, αλλά αργότερα διασπάστηκε.

Ένα χρόνο αργότερα ο Waryński ίδρυσε το Międzynarodowa Socjalno-Rewolucyjna Partia «Proletaryat» (Διεθνές Σοσιαλεπαναστατικό Κόμμα «Το Προλεταριάτο»), το οποίο, αν και είχε μαρξιστικό προσανατολισμό, επηρεάστηκε από τον αναρχισμό. Δέκα χρόνια αργότερα οι ημι-αναρχικοί «ανεξάρτητοι σοσιαλιστές» με επικεφαλής τον Józef Daniluk και τον Ernest Breiter δραστηριοποιήθηκαν στο Lvov.

Αρκετές αναρχοκομμουνιστικές ομάδες που δραστηριοποιήθηκαν στην Πολωνία από το 1904, όπως οι «Chleb i Wolność» («Ψωμί και Ελευθερία») και «Czarny Sztandar» («Μαύρη Σημαία») στο Bialystok, ή η «Internacjonał» («Η Διεθνής») στη Βαρσοβία και το Λοτζ, είχαν ειδικά εβραϊκό χαρακτήρα. Μεταξύ εκείνων που ποινικοποιήθηκαν για αναρχοκομμουνιστική δραστηριότητα, ήταν 409 Εβραίοι και 52 Πολωνοί. Συχνά αυτές οι ομάδες δημοσίευαν τα φυλλάδιά τους μόνο στη γλώσσα Γίντις.

Υπήρχαν όμως και ομάδες που προσέλκυσαν κυρίως Πολωνούς, με την πιο «διάσημη» τη λεγόμενη Mściciele-Rewolucjoniści (Επαναστάτες Εκδικητές). Το 1910 ιδρύθηκε η ομάδα MR από πρώην μέλη του Polska Partia Socjalistyczna – Frakcja Rewolucyjna (Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα – Επαναστατική Φράξια), ένα σοσιαλπατριωτικό κόμμα υπό την ηγεσία των Józef Piątek, Edward Dłużewski και, αργότερα, του Michał Zakrzewski. Η προσέγγιση της ομάδας MR βασίστηκε καθαρά στην τρομοκρατική «άμεση δράση». Όπως δήλωσε ο ίδιος ο Zakrzewski: «Μπαρούτι, βόμβες, δήμευση και εκδίκηση κατά των καταπιεστών – αυτό είναι το μανιφέστο μας». Η MR πραγματοποίησε περίπου 100 τρομοκρατικές επιθέσεις, αλλά, όμως, εξοντώθηκε στην πορεία με τον Piątek να σκοτώνεται το 1911 και τον Zakrzewski το 1913.

Άλλες ομάδες με παρόμοια σύνθεση περιελάμβαναν την «Zmowa Robotnicza» («Εργατική Συνωμοσία»), που σχηματίστηκε από πρώην μέλη του μαρξιστικού SDKPiL, και ένα αναρχικό απόσπασμα από το PPS-Προλεταριάτο, που αυτοαποκαλούνταν Τρομοκράτες-Επαναστάτες. Αναρχοσυνδικαλιστικές και τρομοκρατικές τάσεις μπορούν επίσης να βρεθούν στο Robotnicza Polska Partia Socjalistyczna (Εργατικό Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα) μεταξύ 1907 και 1914.

Σε ένα άλλο μέρος της Πολωνίας, την Galicja (αυστριακή επαρχία), η ισχυρότερη αναρχική τάση ήταν ο αναρχοσυνδικαλισμός που προωθούσε ο Augustyn Wróblewski, υπέρμαχος μιας ανεξάρτητης Πολωνίας. Από το 1912 ο Wróblewski επιμελήθηκε την έκδοση της εφημερίδας «Sprawa Robotnicza» («Εργατική Υπόθεση») και οργάνωσε αρκετούς εργάτες, ομάδες στην Κρακοβία και το Borysław, αλλά η ζωή της ήταν πολύ σύντομη.

Στις αρχές του...

Περισσότερα …