ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΜΟΡΦΕΣ ΧΕΙΡΑΓΩΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΠΙΕΣΗΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΡΑΤΙΚΗ-ΑΤΑΞΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Απλώνοντας το χέρι για να πιάσουμε το φεγγάρι μαθαίνουμε, λένε, να πιάνουμε. Ο ουτοπισμός, ή «κοινωνικός οραματισμός» είναι η εκπαίδευση της επιθυμίας για ένα καλύτερο κόσμο, άρα απαραίτητο κομμάτι κάθε κινήματος για κοινωνική αλλαγή. Σε αυτό το άρθρο χρησιμοποιώ παραδείγματα από την έρευνά μου πάνω στον αναρχισμό, το φύλο και τη σεξουαλικότητα στη Μεγάλη Βρετανία από το 1880 και μετά, για να συζητήσω τις μεταλλασσόμενες έννοιες του ελεύθερου έρωτα και τη σχέση μεταξύ της σεξουαλικής ελευθερίας και της κοινωνικής αλλαγής, ειδικά για τις γυναίκες.
Όλες οι ποικιλίες του αναρχισμού μοιράζονται την απόρριψη του κράτους, των νόμων και των θεσμών του, ανάμεσά τους και του γάμου. Όμως η έννοια του ελεύθερου έρωτα δεν είναι στατική αλλά ιστορικά συγκεκριμένη. Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι κριτικοί του συνέδεσαν το σεξουαλικό με τον κοινωνικό κίνδυνο. Στα πλαίσια μιας πιο γενικευμένης δημόσιας συζήτησης περί γάμου, οι αναρχικοί έπρεπε να τοποθετηθούν και οι αναρχικές γυναίκες έθεσαν το ζήτημα σε φεμινιστικό πλαίσιο. Πολλοί είδαν τον ελεύθερο έρωτα ως κεντρικό στην κριτική του καπιταλισμού και της πατριαρχίας, ως βάση μιας πλατύτερης πάλης γύρω από ζητήματα όπως η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, η αντισύλληψη, και η οικονομική και κοινωνική ανεξαρτησία των γυναικών.
Πως γινόταν αντιληπτός ο ελεύθερος έρωτας; Δεν υπήρχε ένα και μοναδικό μοντέλο, αλλά η συζήτηση πάντα άρχιζε από τη νομική και κοινωνική υποτέλεια των γυναικών στο γάμο ως καταστροφική τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες.
Το 1885, η αναρχική Charlotte Wilson έγραφε: «στις σχέσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών… Υποστηρίζω την ελευθερία ως το πρώτο βήμα. Και μετά την ελευθερία, τη γνώση, ώστε ο καθένας να αποφασίζει… πως θα χρησιμοποιηθεί αυτή η ελευθερία». Ισχυρίζεται ότι τα παιδιά και ο γάμος είναι διαφορετικά ζητήματα, ότι η μητρότητα θα έπρεπε να είναι θέμα επιλογής, ότι σε μια ελεύθερη κοινωνία πολλές γυναίκες δεν θα την επέλεγαν.
«Χωρίς να υπολογίζουμε τα παιδιά, είναι αβάσταχτη η απρέπεια της εκκλησίας ή του κράτους ή της κοινωνίας σε κάθε επίσημή τους μορφή να χώνουν τη μύτη τους ανάμεσα σε εραστές. Αν δεν είμαστε ήδη συνηθισμένοι σε κάτι τέτοιο, θα μας φαινόταν απίστευτα αηδιαστικό…»(1)
«Μήπως δεν προσέξατε ότι οι άντρες και οι γυναίκες της Νέας Κοινωνίας που παλεύει να γεννηθεί μέσα στην παλιά, μπαίνουν με φυσικότητα σε υγιείς σχέσεις εγκάρδιας ισότητας χωρίς πολλές θεωρίες;» (2)
Λίγο μετά, η Wilson έγινε εκδότης της αναρχικής εφημερίδας Freedom, οπότε η εφημερίδα, αν και συνήθως επικεντρωνόταν σε οικονομικά και πολιτικά θέματα, έγινε αυτόματα ένας δημόσιος χώρος συζήτησης περί του έρωτα και του γάμου. Η κριτική της πάνω στις «υπάρχουσες υποκριτικές και αφύσικες ερωτικές σχέσεις [δηλαδή το γάμο]» έγινε πιο ακραία. Όχι μόνο έβρισκε την παρέμβαση του κράτους «αηδιαστική», αλλά και το γάμο αυτόν καθαυτό αφύσικο και αρρωστημένο θεσμό που μόλυνε όλες τις σχέσεις ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες. Για αυτήν, ο ελεύθερος έρωτας ήταν μέρος μιας ευρύτερης αντίληψης ενός υγιούς, φυσικού κοινωνικού κόσμου. (3)
Το 1888, μια εφημερίδα ευρείας...
Ο Jean Grave γεννήθηκε στις 16 Οκτώβρη 1854 στο Breuil της περιοχής Issoire του Παρισιού. Ο πατέρας του ήταν αρχικά μυλωνάς, κατόπιν αγρότης και, αργότερα, δοκίμασε την τύχη του στο Παρίσι, όπως αρκετοί άλλοι.
Οι γονείς του τον έστειλαν στο σχολείο Brothers του 5ου Διαμερίσματος του Παρισιού, όπου φανέρωσε τα πρώτα δείγματα ευαισθησίας απέναντι σε κάθε αδικία. Σε ηλικία εντεκάμισυ χρόνων τελείωσε τη βασική σχολική εκπαίδευση και ήταν ώρα να μάθει κάποια τέχνη. Αρχικά, εργάστηκε ως μαθητευόμενος μηχανικός, αλλά αργότερα η οικογένειά του αποπειράθηκε να ιδρύσει μια εταιρία κατασκευής παπουτσιών, κάτι που μετά από λίγο οδηγήθηκε σε αποτυχία. Πέρα, όμως,...
Ο Μπακούνιν και η Α’ Διεθνής
Στον αγώνα αυτόν μόνο οι εργάτες και οι αγρότες θα διαβούν όλο το δρόμο
Η υποστήριξη στην εθνική απελευθέρωση προκύπτει άμεσα από την αντίθεση του αναρχισμού στις ιεραρχικές πολιτικές δομές και την οικονομική ανισότητα καθώς και την υπεράσπιση μιας ελεύθερα συγκροτημένης διεθνούς συνομοσπονδίας αυτοδιευθυνόμενων κοινοτήτων και ενώσεων εργαζομένων. Εντούτοις, την ίδια στιγμή, η δέσμευση του αναρχισμού σε μια γενική κοινωνική και οικονομική χειραφέτηση σημαίνει ότι ο αναρχισμός απορρίπτει τις κρατικιστικές λύσεις στην εθνική καταπίεση που αφήνουν τον καπιταλισμό και την κυβέρνηση σε ισχύ.
Εάν κάποιος μπορεί να ονομαστεί ιδρυτής του επαναστατικού αναρχισμού, αυτός είναι...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018