Του Δημήτρη Δαμασκηνού, εκπαιδευτικού Δ.Ε.
10/3/2017
"“Φυσιολόγος, με κλίση μάλλον προς την ανθρωπολογία, υπό την σκιάν επιφανούς πατρός, εφήμερος καθηγητής στο κολέγιο της Γαλλίας, μαχόμενος δημοσιογράφος στο Παρίσι, τις Βρυξέλλες, την Κωνσταντινούπολη, την Αθήνα και τη Νεάπολη, εθελοντής στην επανάσταση της Κρήτης και εκλεγμένος πληρεξούσιος του Κρητικού Λαού, καταζητούμενος στη Γαλλία, την Τουρκία, την Ελλάδα και την Ιταλία εξαιτίας της ανατρεπτικής του δράσης, διοικητής τάγματος κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Παρισιού, στρατηγός και εκλεγμένο μέλος της Παρισινής Κομμούνας, ο Γουσταύος Φλουράνς έζησε, στα τριάντα τρία χρόνια της ύπαρξής του (1838-1871), μια ζωή πολυτάραχη” (1).
Ο άγνωστος στους περισσότερους Γκουστάβ Φλουράνς, που η παράτολμη δράση του στη μεγάλη Κρητική Επανάσταση του 1866-1868 σκεπάζεται από την παρασιώπηση και την ιστορική λήθη, έχει στις μέρες μας μόνο ένα δρομάκι σε μια λαϊκή συνοικία των Χανίων να θυμίζει τ’ όνομά του (2).
Κι όμως αυτός ο ονειροπόλος Γάλλος δημοκράτης και σοσιαλιστής του 19ου αιώνα, που υπήρξε φλογερός μπλανκιστής επαναστάτης (3) με διεθνή δράση “ήρθε δύο φορές πριν το ’70 στην Ελλάδα όχι για να θαυμάσει τις αρχαιότητές της, μα για ν’ αγωνισθεί για τις λαϊκές και εθνικές ελευθερίες της...” (4).
“Την πρώτη φορά”, θα επισημάνει ο ιστορικός Γιάννης Κορδάτος (5) “ήρθε στα 1864 μαζύ με τον άλλον επαναστάτη τον Τσιμπριάνι. Η εκθρόνιση του Όθωνα τον ηλέχτρισε. Ήρθε ν’ αγωνιστεί για την ελληνική δημοκρατία. Πήρε κι’ όλας μέρος στις λαϊκές διαδηλώσεις, κι’ έβγαλε για λίγες μέρες κ’ εφημερίδα άκρων δημοκρατικών αρχών την «Indépendance».
Στα Ιονιακά μαζύ με τον Τσιπριάνη έστησαν οδοφράγματα στην Αιόλου-Ερμού και είταν η πρωτοπορεία της υπερδημοκρατικής ομάδας που λεγόταν «Εθνικό Κομμιτάτο» (6).
Αφού έμεινε για λίγο στην Κωνσταντινούπολη, το 1866 πέρασε για δεύτερη φορά στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε προσωρινά στην Αθήνα, όπου σε λίγο έφθασαν οι φήμες μιας επικείμενης επανάστασης των Κρητών κατά των Οθωμανών.
“Φαινομενικά, το 1866, στη Μεγαλόνησο επικρατούσε ησυχία, εν αναμονή της εφαρμογής των όρων του σουλτανικού φιρμανιού Χατί Χουμαγιούν του 1856 (7). Όμως, απ’ ό,τι φαίνεται, οι μεταρρυθμίσεις επηρέασαν θετικά μόνο τα κέντρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην περιφέρεια, η κατάσταση δεν φαίνεται να παρουσίασε σημαντική βελτίωση (8).
Η θέση των χριστιανών της Κρήτης μετά το 1856 δε βελτιώθηκε. Η φορολογία αντί να ελαττωθεί έγινε περισσότερο δυσβάστακτη, ιδιαίτερα από το 1863 και εξής, που για δεύτερη φορά ανέλαβε καθήκοντα γενικού διοικητή της Κρήτης ο Ισμαήλ πασάς. Συχνές ήταν οι καταδιώξεις, οι φυλακίσεις και οι φόνοι των χριστιανών για ασήμαντες ή για ανύπαρκτες αιτίες. Παράλληλα οι προσπάθειες του Ισμαήλ έτειναν στο να επιτύχει τον αφοπλισμό των κατοίκων (9) καθώς και το διορισμό πιστών οργάνων του στις δημογεροντίες (10).
Οι τοπικές μουσουλμανικές ελίτ, που είχαν συνηθίσει σ’ ένα συγκεκριμένο τρόπο άσκησης της εξουσίας και έβλεπαν τους χριστιανούς συμπολίτες τους ως κατώτερους, δεν ήταν ιδιαίτερα πρόθυμες στην υιοθέτηση των νέων κανόνων. Η ύπαρξη αυτής της κατάστασης πραγμάτων οδήγησε στο ξέσπασμα μεγάλων επαναστάσεων στην περιφέρεια της Αυτοκρατορίας. Σ’ αυτή την κατηγορία εντάσσονται τα επαναστατικά κινήματα που εκδηλώθηκαν στην Κρήτη και την οθωμανική Μακεδονία” (11).
Η ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα ηλεκτρίστηκε ακόμα περισσότερο το 1864 με την προσάρτηση των Ιονίων νήσων στην Ελλάδα. Για μιαν ακόμη φορά...
Από τα 1890 ήδη, όπως γράφει ο Risal, παρατηρείται στην πόλη «μία επιδημία λεσχών». Κάθε καλός νοικοκύρης θέλει να ανήκει σε μία λέσχη· στον θεσμό αυτό, που βρίσκεται στην αρχή της γένεσης των πολιτικών κομμάτων, κάπου ενδιάμεσα μεταξύ της άμορφης συγκέντρωσης του καφενείου, παρακμασμένης μορφής της Αρχαίας Αγοράς, και στις σημερινές συστηματοποιημένες πολιτικές οργανώσεις. Συχνά δημιουργημένη σαν μαζικός φορέας μιας τεκτονικής στοάς, η λέσχη καλύπτει αργότερα, κάτω από τον χαμιτικό απολυταρχισμό, εθνικής υφής οργανώσεις· μετά τα 1900, με τις απαρχές μιας κοινωνικής συνειδητοποίησης, η λέσχη καλύπτει και διεκδικήσεις μικτής φύσης, κοινωνικής μαζί και πολιτικής. Επισημότερες είναι η «Club de Salonique»...
- Κυριάκος Βασιλειάδης
- Ελλαδικά Κοινωνικά Κινήματα
Από τις πρώτες κινήσεις που έκανε ο διορισμένος χουντικός δήμαρχος Ν. Πλυτζανόπουλος (απόστρατος ταγματάρχης), ήταν να παραχαράξει προβοκατόρικα και ξεδιάντροπα την αντιστασιακή πολιτική ιστορία της Κοκκινιάς. Τοποθέτησε μια μαρμάρινη πλάκα στην αιματοβαμμένη **Μάνδρα του Μπλόκου** (Κιλικίας & Θειρών), που έγραφε ότι οι εκτελεσμένοι Εαμίτες, Ελασίτες, αριστεροί, κομμουνιστές ήταν φιλήσυχοι εθνικόφρονες πολίτες και αγωνιστές της εθνικής αντίστασης!, που τους κατέδωσαν στους γερμανούς οι μασκοφόροι προδότες κομμουνιστές!!! Έτσι γίνεται το παράδοξο! Ο άθλιος χουντικός καραβανάς να γίνεται ο διαστρεβλωτής "τιμητής" των θυμάτων του θύτη θείου του Ι. Πλυτζανόπουλου, που ως συνταγματάρχης αρχηγός των Ταγμάτων Ασφαλείας, είχε πρωτοστατήσει στο Μπλόκο της Κοκκινιάς στις...
- Αρχείο Σταύρου Καλλέργη, Ψηφίδες από τον σχεδιασμό της Σοσιαλιστικής Πολιτείας (εκδ. Βιβλιοθήκη Μουσείου Μπενάκη, 2013)
- «Οι γιατροί να γιατρεύουν δωρεάν»
- Η επανάσταση του 1821 δίχως το «λαϊκό στοιχείο»
- 1826: Το Μεσολόγγι «πέφτει», αλλά η απεργία πρέπει να τσακιστεί - Η περίπτωση της απεργίας των τυπογράφων
- Γυναίκες: Οι οριακά αόρατες (και) από την ιστορία για το 1821 - Μια ακόμα περίπτωση επιλεκτικής αστικής ιστορικής μνήμης
- Η αλήθεια γιά το Κερκυραϊκό ολοκαύτωμα
- Πέντε εθνικοί μύθοι σχετικά με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και την Επανάσταση του 1821
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018
