Εκείνη τη "σκοτεινή" και ζοφερή μέρα που έγινε το πραξικόπημα της χούντας την 21 Απρίλη του 1967, από το πρωί που ξύπνησα θα ήταν μια πολύ αλλιώτικη ημέρα... Οι γονείς μου να συζητούν χαμηλόφωνα στην κουζίνα σκυθρωποί και στεναχωρημένοι, το ραδιόφωνο να μεταδίδει στρατιωτικές ανακοινώσεις, εμβατήρια, δημοτικά τραγούδια και το τηλέφωνο να είναι νεκρό.
Κουβέντες με τα αδέλφια μου προσπαθώντας να καταλάβουμε τι έχει γίνει... Η μάνα μου που είχε ξυπνήσει από νωρίς, έλεγε ότι από τα ξημερώματα έρχονταν αυτοκίνητα της ασφάλειας και περιπολικά που έβγαζαν από μέσα ανθρώπους που τους είχαν συλλάβει από τα σπίτια τους (το σπίτι μου ήταν στην Αλατσατών & Π. Τσαλδάρη, είκοσι μέτρα από το Ε' Αστυνομικό Τμήμα). Μετά όταν πήγα στο μαγαζί που δούλευα (χρυσοχείο, Τσαλδάρη & Ηλιουπόλεως), είδα ότι ήταν κλειστό. Το αφεντικό που έμενε από πάνω, μου είπε ότι δεν θα ανοίξουμε το μαγαζί εκείνη τη μέρα και να πάω την επόμενη.
Τα πάντα σε όλη τη συνοικία της Κοκκινιάς ήταν νεκρά και κλειστά: δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία, τράπεζες, μαγαζιά, καφενεία, εργοστάσια, και με τα λεωφορεία της συγκοινωνίας να μην κυκλοφορούν.
Στην πλατεία που πήγα έβλεπα ότι οι λίγοι άνθρωποι που ήταν εκεί, ήταν σφιγμένοι, κρατημένοι, δεν μιλούσαν, παντού υπήρχαν ανέκφραστα και φοβισμένα πρόσωπα. Καμιά συζήτηση και κουβέντα δεν γινόταν, άλλωστε δεν υπήρχαν και παρέες διότι απαγορεύονταν οι συγκεντρώσεις πάνω από τρία άτομα σε ανοικτό χώρο!
Έχοντας βέβαια άγνοια του κινδύνου, το μεσημέρι πήρα το ποδήλατό μου και κατέβηκα στο κέντρο του Πειραιά για να δω από κοντά τι γινόταν. Είχα φθάσει δίπλα στο Δημοτικό Θέατρο (Αγ. Κωνστ/νου), ήταν ερημιά δεν υπήρχε κανένας άνθρωπος γύρω μου και χάζευα τα τανκ και τους στρατιώτες με τα όπλα που ήταν εκεί. Ξαφνικά βλέπω να έρχεται προς το μέρος μου ένας αξιωματικός με το κράνος, κρεμασμένο το πιστόλι στη ζώνη, με αγριεμένο ύφος και αρχίζει να μου φωνάζει γιατί ήμουν εκεί. Με όσο θάρρος είχα του είπα: “Άκουσα στο ράδιο ότι η απαγόρευση κυκλοφορίας αρχίζει στις 6 το απόγευμα”. “Τι λες ρε κωλόπαιδο που θα μου πεις εσύ την ώρα, έλα δω ρε…”. Όταν τον πλησίασα με το ποδήλατο, σκύβει και βγάζει τις βαλβίδες (!) από τις ρόδες του ποδηλάτου λέγοντάς μου: “Τσακίσου και φύγε τώρα, να μην σε στείλω αδιάβαστο στη μάνα σου!”.
Ήταν η πρώτη τρομακτική γεύση που πήρα από το καθεστώς της χούντας. Σοκαρισμένος και φοβισμένος, σέρνοντας το ποδήλατο -με τα ξεφούσκωτα λάστιχα- στους άδειους και έρημους δρόμους, γύρισα στο σπίτι (η μάνα μου είχε βγει στη πόρτα ανήσυχη και με περίμενε). Στη διάρκεια της διαδρομής, με διακατείχε ένα ισχυρό συναίσθημα ότι μια άσχημη περίοδος ξεκινούσε, σε μια ηλικία που θα έπρεπε να ξεχειλίζω από αισιοδοξία! Δεν ήμουν τόσο μικρός ώστε να μην καταλάβαινα ότι τα πράγματα γύρω μου είχαν αλλάξει τραγικά και ανεπανόρθωτα... Τον επόμενο μήνα θα έμπαινα στα 15 και μέχρι τα 22 θα είχα την ατυχία να συμπέσουν τα εφηβικά μου χρόνια σε ένα ακραία καταπιεστικό και τρομοκρατικό καθεστώς. Τώρα θα μάθαινα και θα έμπαιναν στο λεξιλόγιό μου καινούργιες λέξεις: φασισμός, χούντα, δικτατορία, ΕΣΑ, λογοκρισία, ανασφάλεια, φόβος…
Το απόγευμα...
Τα 200 χρόνια γίναν πλέον σταθμός στη διεξαγωγή της αστικής προπαγάνδας και του εθνικισμού, της εξύψωσης του καπιταλισμού και του κράτους, ως πλυντήριο της αστικής δημοκρατίας. Αναζητώντας το ιστορικό πλαίσιο μέσα από μαρτυρίες και ιστορικά στοιχεία απαλλαγμένα από εξουσιαστικές οριοθετήσεις/νοηματοδοτήσεις, εθνικές οικειοποιήσεις και θρησκευτικές φιοριτούρες με στρεβλή αναπαράσταση της πραγματικότητας, συγκρουόμαστε με τους μύθους τους.
Οι μύθοι
Επίσημα από τους ιστορικούς μας φαίνεται ότι η Επανάσταση άρχισε ως δια μαγείας την 25η Μαρτίου, λες κι ο κόσμος παρέμενε αδρανής και περίμενε το “λάβαρο του Παλαιών Πατρών Γερμανού ή την εντολή της Φιλικής”. Μια κοινωνική επανάσταση δεν ξεσπά από την μια...
ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΑΗΣ*
Η Ελλάδα και η Ισπανία μοιράζονται πολύ περισσότερα απ’ το να είναι δυο ιδανικοί τουριστικοί προορισμοί. Εάν κάποιος ξύσει την επιφάνεια μ…πορεί να βρει μια σειρά από ιστορικούς και κοινωνικο-πολιτικούς συσχετισμούς ανάμεσα στις δυο χώρες. Παρά τις όποιες χρονικές υστερήσεις, και οι δυο χώρες αντιμετώπισαν παρόμοιες ιστορικές εμπειρίες· τριετείς εμφυλίους πολέμους, αυταρχικά καθεστώτα, επιστροφή στην αστικοδημοκρατική κανονικότητα κατά τη δεκαετία του ’70, μια σχεδόν ταυτόχρονη οικονομική και κατ’ επέκταση κοινωνική και πολιτική κρίση τα τελευταία χρόνια, όπως και πρόσφατες φαινομενικά συγκλίνουσες πολιτικές εξελίξεις. Οι παρόμοιες ιστορικές εμπειρίες όπως, η άνοδος του φασισμού, ο εμφύλιος και η μακροχρόνια δικτατορία...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018