- Αυτολεξεί
- Ιστορία Κοινωνικών Κινημάτων
Δημοσίευση – εισαγωγικό σημείωμα: Γιάβορ Ταρίνσκι
Το νησί Άντα Καλέ στον Δούναβη, στα σύνορα μεταξύ Σερβίας και Ρουμανίας, υπήρξε μία αξιοσημείωτη και σχετικά άγνωστη περίπτωση αυθόρμητης α-κρατικής κοινωνίας στην περιοχή των Βαλκανίων. Σήμερα, βρίσκεται βυθισμένο κάτω από χιλιάδες κυβικά μέτρα νερού. Ο κατακλυσμός του συνέβη το 1970 εξαιτίας της κατασκευής του φαραωνικού υδροηλεκτρικού φράγματος στις Σιδηρές Πύλες του Δούναβη, το οποίο αποτελεί κομμάτι σε ένα από τα μεγαλύτερα υδροηλεκτρικά εργοστάσια της Ευρώπης. Κάποιοι συνηθίζουν να ονομάζουν το Άντα Καλέ Οθωμανική Ατλαντίδα [1].
Σήμερα δημοσιεύουμε μία μαρτυρία για την κοινότητα αυτή ως μια μικρή συνεισφορά στη διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης. Το παρακάτω κείμενο αποτελεί ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματα του Πέτερ Γκιοργκίεφ Μαντζούκοφ (1878-1966) στο βιβλίο του Harbingers of the Storm (Sofia: FAB, 2013), επαναστάτη αναρχικού μακεδονοβουλγαρικής καταγωγής, μέλος της Εσωτερικής Μακεδονο-Αδριανουπολίτικης Επαναστατικής Οργάνωσης (ΒΜOΡΟ) και της Ανώτατης Μακεδονο-Ανδριανουπολίτικης Επιτροπής:
«Καθώς περνά από τις Σιδηρές Πύλες [2], ο ποταμός Δούναβης ξεχύνεται ορμητικά προς την ανατολή. Περίπου 3χλμ. ανατολικά από τις Σιδηρές Πύλες, σχεδόν 2χλμ. νοτιοανατολικά από την πόλη Orsova, και νότια από την πόλη Varchiorova στα σύνορα της Ρουμανίας, υπάρχει ένα σχετικά μεγάλο νησί που χωρίζει την πορεία του Δούναβη σε δυο σχεδόν ίδιες διακλαδώσεις με μεγάλο βάθος, οι οποίες μετά ενώνονται ξανά. Στο δυτικό τμήμα του νησιού αυτού βρίσκεται μία πόλη που περιβάλλεται από τρεις ζώνες προπυργίων με μεγάλο ύψος.
Αυτή είναι η πόλη του Άντα Καλέ, ένα πρώην και πολύ ισχυρό οχυρό της Τουρκίας.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Βερολίνου του 1878 [3], τα σύνορα μεταξύ Ουγγαρίας και Ρουμανίας από τη μία, και αυτά της Σερβίας και της Βουλγαρίας από την άλλη, διασχίζονται από τον Δούναβη, δηλαδή σχηματίζονται φυσικά κατά μήκος της πορείας του, κάτι που εξυπηρετεί τη ναυτιλία· και επειδή τα πλοία έπλεαν αντίστοιχα και από τις δυο πλευρές του Άντα Καλέ, υπό αυτή τη Συνθήκη, το νησί αφέθηκε εκτός οποιονδήποτε συνόρων των γειτονικών κρατών της Ουγγαρίας, της Σερβίας και της Ρουμανίας. Επιπλέον, η ίδια συνθήκη όριζε πως όλα τα οχυρά στις όχθες του ποταμού θα έπρεπε να κατεδαφιστούν.
Έτσι λοιπόν, μια ηλιόλουστη μέρα του 1878, αφού το τουρκικό πυροβολικό, η φρουρά και η αστυνομία έφυγαν από το νησί, το Άντα Καλέ –που βρέθηκε εκτός των συνόρων των γειτονικών κρατών– άνθησε δίχως εξουσία.
Επισκέφτηκα αυτό το νησί τον Απρίλιο του τωρινού 1898. Το νησί έχει περίπου 3χλμ. μάκρος από τα δυτικά προς τα ανατολικά και σχεδόν 1χλμ. από τα νότια προς τα βόρεια. Η έκταση εκτός της πόλης, αποτελεί αξιοποιήσιμη γη – υπάρχουν χωράφια και οπωρώνες, καλά καλλιεργημένα και συντηρημένα. Οι κάτοικοι της πόλης έχουν τουρκική καταγωγή και αριθμούν περίπου 3.500-4.000 ανθρώπους. Η διαβίωσή τους βασίζεται κυρίως στη παροχή καφέ και υπηρεσιών στα διερχόμενα ποταμόπλοια του Δούναβη, καθώς και στους βαρκάρηδες από το λιμάνι της Orsova. Οι υπόλοιποι –εν μέρη αγρότες, εν μέρη έμποροι– όλοι χωρίς εξαίρεση είναι παράτυποι έμποροι. Ο οικισμός είναι μια τυπική παλιά τουρκική πόλη, με στενά και στραβά δομημένα πλακόστρωτα δρομάκια. Η αγορά είναι ένα τουρκικό μπαζάρ, με χαμηλά μαγαζιά που κλείνουν με παντζούρια. Τα μαγαζιά έχουν αγαθά που πωλούνται σε πολύ χαμηλές τιμές...
- Δημήτρης Τρωαδίτης
- Ιστορία Κοινωνικών Κινημάτων
Ο Monty Miller (1) συμμετείχε στην εξέγερση του Eureka (2) και διηγείται την ιστορία του στο βιβλίο Eureka and Beyond. Τα γραπτά του τα επιμελήθηκε ο Vic Williams.
Ο Monty ήταν ένας μαχητής εργάτης που αγωνιζόταν για τα δικαιώματα των συναδέλφων του.
Γράφει ότι στην εξέγερση του Eureka ο «αγώνας ήταν σιωπηλός και θανατηφόρος, και η σιωπή έσπαζε μόνο από τη βαριά πτώση ενός θανάσιμα πληγωμένου εργάτη ή στρατιώτη».
«Κατά τη διάρκεια του αγώνα, ήρθα στα χέρια με έναν τεράστιο, μυώδη στρατιώτη του 40ού Συντάγματος. Ήταν προφανές ότι θα με νικούσε στο τέλος. Ήταν άριστος χειριστής του όπλου του, ενός...
- Dimitri (tr.)
- Ιστορία Κοινωνικών Κινημάτων
«Έφαγαν λίγο ξύλο σήμερα και θα φάνε πολύ περισσότερα στο μέλλον». Αυτό δήλωσε, ανάμεσα στα άλλα, ο αστυνομικός επιθεωρητής Platfuss, το Σεπτέμβρη του 1970, στο προάστιο τη Μελβούρνης West Heidelberg.
Το βίντεο που ακολουθεί είναι ένα σύντομο ντοκιμαντέρ στο youtube με την ευκαιρία της 50ής επετείου ενός σημαντικού γεγονότος στον αγώνα για την ελεύθερη έκφραση στην Αυστραλία. (Διαρκεί 12 λεπτά)
Οι πορείες διαμαρτυρίας του Waterdale Road του West Heidelberg ενάντια στον πόλεμο στο Vietnam και τη συμμετοχή της Αυστραλίας σε αυτόν, πραγματοποιήθηκαν στις 11, 16 και 23 Σεπτέμβρη 1970. Η πρώτη, στην οποία πήραν 70 περίπου φοιτητές από το Πανεπιστήμιο...
- Εξέγερση έξω από το κοινοβούλιο της ΝΖ τον Ιούνιο του 1968
- Στείλτε τους καπιταλιστές στην κόλαση και ο πόλεμος θα είναι αδύνατος!
- Η μεγάλη απεργία των ιθαγενών εργατών στην Pilbara το 1946
- Εγκλήματα των μπουρζουάδων και του κράτους
- Στις 16 Ιούλη 1893, 120 Αυστραλοί ξεκινούσαν για την Ουτοπία - Ίδρυσαν στην Παραγουάη τη «Νέα Αυστραλία»
- Πώς ο ιμπεριαλισμός και η μετααποικιακή άρχουσα τάξη καταλήστευσαν την Αφρική: Η ταξική πάλη και η αναρχοκομμουνιστική λύση
- Η απεργία των εργατριών της Kortex το 1981 στη Μελβούρνη