Λεπτομέρειες

Your name

Αναρχική Θεωρία

11 Οκτωβρίου 2012

Ο Ελιζέ Ρεκλύ,υπήρξε ένας σημαντικός επιστήμονας και αναρχικός διανοητής που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στην ευρωπαϊκή γεωγραφία. Ο Ρεκλύ ασχολήθηκε με ζητήματα που βρίσκονται στη βάση των προβληματισμών αυτού του περιοδικού, όπως η ιστορική εξέλιξη και η λειτουργία της πόλης καθώς και η σχέση μεταξύ της πόλης και της ύπαιθροι. Καταδικάστηκε από τη γαλλική κυβέρνηση σε εξορία μετά τα γεγονότα της Παρισινής Κομμούνας και, μόνο έπειτα από τη διεθνή κινητοποίηση προσωπικοτήτων μεταξύ των οποίων ο Δαρβίνος και ο συγγραφέας Ουέλς, τροποποιήθηκε η ποινή του το 1872 και απελάθηκε από τη Γαλλία. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδικό «Refractions» (τ. 4) και η μετάφραση έγινε από τον Δ.Π.

Ο Ελιζέ Ρεκλύ έγραψε σχετικά λίγα για την πόλη και το αστικό φαινόμενο γενικότερα. Όμως, συγκριτικά με τους γεωγράφους της εποχής του, υπήρξε πολύ πιο διεξοδικός πάνω σε αυτό το θέμα και, κυρίως, πιο διεισδυτικός.

Η γεωγραφία της εποχής σημαδεύεται από την ανακάλυψη του κόσμου (άγνωστα εδάφη, νέοι τόποι, εξερευνήσεις) και από την περιγραφή της που είναι συχνά λογοτεχνική ή αφηγηματική. Ο κόσμος εκείνης της εποχής είναι ακόμη ουσιαστικά αγροτικός ή άγριος. Από εκεί προκύπτει το ενδιαφέρον είτε για τα χωριά, τα οποία αποτελούν σύμβολα ενός χιλιετούς εποικισμού και μιας μακράς κατοχής του εδάφους, είτε για τους παρθένους χώρους, οι οποίοι είναι δυνατόν να κατοικηθούν.

Ο Ελιζέ Ρεκλύ δεν ξεφεύγει από αυτή την κυρίαρχη τάση. Επιπλέον, έλκεται προσωπικά περισσότερο για τους αγροτικούς χώρους, τους «αγροτοαστικούς» ή τους «άγριους» όπως είναι το βουνό. Κατοίκησε πάντοτε σε κωμοπόλεις ή χωριά αν και βρισκόταν κοντά σε μεγάλες πολεοδομικές περιοχές (Μπορντό, Παρίσι, Λωζάνη και Βρυξέλλες).

Όμως, παρ’ όλ’ αυτά, ο Ρεκλύ δεν συσκοτίζει το αστικό φαινόμενο στη μελέτη της γεωγραφίας του. Αναπτύσσει πάνω σε αυτό το θέμα αξιόλογες αναλύσεις που συνδέονται ξεκάθαρα με την αναρχική προσέγγισή του.

Η προσέγγιση του Ελιζέ Ρεκλύ και η γεωγραφία της εποχής του

Η ουσιαστικά συνεισφορά του στη μελέτη της πόλης βρίσκεται στο έργο του «Ο Άνθρωπος και η Γη» (έξι τόμοι 1905-1908), κάτι που δεν αποτελεί έκπληξη καθώς πρόκειται για το βασικό και θεμελιακό του έργο, με πολλές εκδόσεις. Η συνεισφορά του έρχεται πράγματι στο τέλος της ζωής του και της γεωγραφικής όσο και πολιτικής του σκέψης. Συμπυκνώνει την ωρίμανση μιας σκέψης. Σημειώνοντας μια κάμψη, ξεπερνάει μια οπτική του κόσμου, συχνά νατουραλιστική, που είναι ξεκάθαρα αντιληπτή στα προγενέστερα έργα του, μεταξύ των οποίων η Γη (1868), για να εκφράσει μια οπτική που είναι πολύ περισσότερο κοινωνιολογική. Είναι τέλος το μόνο γεωγραφικό έργο όπου ο Ρεκλύ απελευθερώνεται πραγματικά από τους εκδοτικούς περιορισμούς και κυρίως από τον όρο που έθετε ο Hachette - ο εκδότης της Νέας Παγκόσμιας Γεωγραφίας – «Η Γη και οι άνθρωποι» (19 τόμοι, 1876-1894), ο οποίος του ζητούσε ρητώς να μην κοινοποιεί τις πολιτικές του απόψεις.

«Ο Άνθρωπος και η Γη» είναι πιο σύγχρονο με άλλα γεωγραφικά έργα που έγιναν πασίγνωστα εκείνη την εποχή και είναι ακόμη διάσημα σε αυτή την επιστήμη. Έτσι εκδίδεται την ίδια χρονιά με το περίφημο έργο του Paul Vidal de la Blanche «Ο γεωγραφικός πίνακας της Γαλλίας» (1905).

Εδώ προσεγγίζουμε ένα ουσιαστικό σημείο. Ο...

Περισσότερα …