Your name

Ιστορία Διεθνούς Αναρχικού Κινήματος

16 Απριλίου 2012

Της Ομάδας "Germinal”

Το ενδιαφέρον των γιουγκοσλαβικών πληθυσμών για τον αναρχισμό ξεκινά το δέκατο ένατο αιώνα. Πρωτοεμφανίζεται στα 1870 στην Μακεδονία καθώς και το παράνομο κίνημα Νέα Βοσνία από το οποίο ξεπήδησε ο Gavril Princip, ο εκτελεστής του αρχιδούκα Φερδινάνδου του Άουγκσμπουργκ, το 1914.

Στη διάρκεια του μεσοπολέμου, η VMRO (1) (εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση στην Μακεδονία, με έντονη παρουσία σοσιαλιστών και αναρχικών, αλλά και αλυτρωτιστών-εθνικιστών στις τάξεις της), θα περάσει στην παρανομία ενώ η Νέα Βοσνία μέχρι το 1914 θα εξαφανιστεί.

Μέχρι το 1945, κυκλοφορούν εκδόσεις των συγγραμάτων των Μιχαήλ Μπακούνιν, Πέτρου Κροπότκιν, Γιόχαν Μοστ καθώς και βιογραφίες αγωνιστών. Μετά το 1945, οι ελευθεριακές τάσεις δεν εκδηλώνονται πια ανοιχτά, κάτι αυτονόητο σε μια χώρα που διευθύνεται από ένα κομμουνιστικό κόμμα και επίσης μια από τις πιο σκληρές και πιο πιστές στην Κομινφόρμ χώρες. Ουσιαστικά, μέχρι το 1968, τα μόνα έργα που κυκλοφορούν είναι των Μαρξ, Πλεχάνωφ, Λένιν και Στάλιν.

Το αντεξουσιαστικό κίνημα του 1968, που αναζωογόνησε τα γιουγκοσλαβικά πανεπιστήμια, άνοιξε το δρόμο για ένα νέο κύμα πολιτικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος που διήρκεσε μέχρι το 1971-1972. Το κίνημα αναπτύχθηκε κυρίως στον πανεπιστημιακό χώρο της Σερβίας. Στη Σλοβενία, έφτασε στο σημείο καμπής του στα 1971 με την κατάληψη της Φιλοσοφικής Σχολής στη Λιουμπλιάνα. Αμέσως μετά, έρχεται η πρώτη απάντηση του σκληρού κατασταλτικού κόμματος-κράτους που απομονώνει τις αντιεξουσιαστικές αριστερές τάσεις. Ως αποτέλεσμα, οι εκδόσεις ελευθεριακών θεμάτων ελαχιστοποιούνται, αν και το ενδιαφέρον δεν εξαφανίζεται εντελώς, αλλά αποθαρρύνεται δραστικά λόγω της ανυπαρξίας αντικειμενικών δυνατοτήτων. Το πιο σκληρό επίπεδο αυτής της «επιστροφής στην κανονικότητα» έλαβε χώρα στα 1975 με την εκδίωξη οκτώ καθηγητών και δυο βοηθών της Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή Βελιγραδίου. Λίγο καιρό αργότερα, τέσσερεις ακόμη φιλόσοφοι και κοινωνιολόγοι διώχτηκαν από το Πανεπιστήμιο Λιουμπλιάνα.

Την επόμενη χρονιά η πίεση της εξουσίας στη μαρξιστική και αντιεξουσιαστική αριστερά καταλάγιασε και η διάδοση των ελευθεριακών εντύπων πήρε νέα ώθηση. Το 1976 εμφανίστηκε ένα δεύτερο κύμα ενδιαφέροντος και τυπώθηκαν νέα έργα.

Το 1966 ξεκινά το κύμα του 1968 με τις εκθέσεις Γιουγκοσλάβων συγγραφέων, μεταξύ των οποίων μπορούμε να διακρίνουμε αυτήν του Ivan Kovacecic με τίτλο “Απόπειρα ίδρυσης μιας αναρχοκομμουνιστικής αποικίας στα 1909-1910 στο Ντούμποβικ, πλησίον του Σλαβόνσκι Μπροντ” (στη βόρεια Κροατία), στη συλλογή “Συνεισφορά στην ιστορία του σοσιαλισμού” (Βελιγράδι, 1966) (2) και του Andrija Kresis “Πολιτική απολυταρχία, αναρχία και εξουσία” στην πανεπιστημιακή επιθεώρηση του Βελιγραδίου “Gledista” (1966, νο 4). Μια μεγάλη ιστορική αναδρομή έρχεται στο φώς την ίδια χρονιά στο Βελιγράδι: “Σαράγιεβο 1914” του Vladimir Dedijer, προέδρου του ιδρύματος Russell. Παρουσιάζει με ολοκληρωμένο τρόπο τις ιδέες και τους αγωνιστές του κινήματος Νέα Βοσνία, δίνοντας έμφαση σε αποσπάσματα αναρχικών, κλασσικών και σύγχρονων, Γιουγκοσλάβων και αλλοδαπών. Ο A. Kresis προετοιμάζει μαζί με τον R. Vujacic, μια εκτεταμένη ανθολογία σε δυο τόμους, το “Κράτος και Πολιτική” (Βελιγράδι 1968), που προλειαίνει το έδαφος και για άλλες δημοσιεύσεις. Το έργο αυτό περιλαμβάνει τρία συγγράμματα του Μαλατέστα (“Αναρχισμός και Εξουσία”, απόσπασμα από το “Ο Αναρχισμός του Μπακούνιν”, “Η Ουσία του Κράτους και η Δικτατορία του Προλεταριάτου”, απόσπασμα από το “Κρατισμός και Αναρχία” του Μπακούνιν) και του Προυντόν (“Κοινότητα, Ιδιοκτησία και Ελευθερία”, απόσπασμα από το “Τι...

Περισσότερα …