Σημείωμα του Ούτε Θεός Ούτε Αφέντης εν είδει προλόγου
Εδώ γίνεται λόγος για μια άλλη πτυχή της δράσης του Πλωτίνου Ροδοκανάτη, η οποία δεν τονίζεται επαρκώς από εκείνους τους Έλληνες ιστορικούς -και μη- που έχουν ασχοληθεί με αυτόν. Μια ακόμα ένδειξη της ιδεολογικής και κοινωνικής πανσπερμίας, αλλά και της αλληλοεπικάλυψης απόψεων και ιδεών, που επικρατούσε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, όταν ξεκινούσαν τα πρώτα τους βήματα τόσο το αναρχικό όσο και το μετέπειτα σοσιαλιστικό κίνημα και οι οργανώσεις τους. Μεταφράζοντας και δημοσιεύοντας αυτό το κείμενο ας μην θεωρηθεί ότι υιοθετούμε τον λεγόμενο μορμονισμό αλλά και τον ειρηνισμό. Το κάνουμε απλώς για να φωτίσουμε κάποια ιστορικά στοιχεία και τίποτα παραπάνω.
Από τους Jason M. Brown και Christopher J. Nielsen*
Άνθρωποι! Όχι άλλες κυβερνήσεις.
Κυβερνήσεις! Όχι άλλοι κανονιστικοί νόμοι.
Νόμοι! Προστασία, φυσικότητα και όχι άλλες συγχύσεις ή σοφιστείες.
Αυτή είναι η τριπλή προϋπόθεση της κοινωνικής αναγέννησης.
-Rhodakanaty, 1877
Εισαγωγή
Καθώς μιλούσαμε με έναν υπάλληλο των Ειδικών Συλλογών στη Βιβλιοθήκη του BYU, ένας άλλος υπάλληλος -ένας καθαρόαιμος νεαρός άνδρας- άκουσε τη συζήτησή μας με την ηλικιωμένη γυναίκα που μας βοηθούσε.
"Ναι, ήταν ο πρώτος Μορμόνος που προσηλυτίστηκε στο Μεξικό. Έτυχε επίσης να είναι πεπεισμένος αναρχικός", είπα.
"Πώς τον έλεγαν;", παρενέβη ο νεαρός από περιέργεια.
"Plotino Rhodakanaty", είπε ένας από εμάς.
"Χμμ, έκανα την ιεραποστολή μου στο Μεξικό, αλλά δεν τον έχω ακούσει ποτέ". Ανασήκωσε τους ώμους του και απομακρύνθηκε.
Το θέμα αυτού του άρθρου κατέχει εξέχουσα θέση στην ιστορία των Μορμόνων, του Μεξικού και των ριζοσπαστών, ωστόσο είναι σχεδόν άγνωστος στα μέλη της μορμονικής κοινότητας. Ο Plotino Constantino Rhodakanaty, ένας Έλληνας μετανάστης στο Μεξικό, ο οποίος ήταν σύγχρονος του Brigham Young και του John Taylor, έγινε ο πρώτος Μορμόνος, ο πρώτος χειροτονημένος πρεσβύτερος και ο πρώτος πρόεδρος τμήματος στο Μεξικό. Παρ’ ότι τελικά εγκατέλειψε την Εκκλησία, ο Rhodakanaty δεν απορρίπτεται αμέσως ως ένας "αδύναμα προσηλυτισμένος" ή κάποιος που δεν ήταν πρόθυμος να υποβληθεί σε θυσίες. Αν μη τι άλλο, ήταν ότι ο Rhodakanaty ήταν υπερβολικά αφοσιωμένος σε αυτό που θεωρούσε ως Ευαγγέλιο και η ανυπομονησία του με την απόφαση των ηγετών της Εκκλησίας να μην εφαρμόζουν επίσημους κοινοτικούς οικισμούς τύπου United Order στο Μεξικό κατά την πρώιμη εκείνη περίοδο, κόστισε στην εκκλησία των Μορμόνων έναν αφοσιωμένο και παθιασμένο σύμμαχο.
Ο Rhodakanaty αποτέλεσε επίσης μία από τις πρώτες ριζοσπαστικές επιρροές στο μεξικανικό εργατικό, αγροτικό και αναρχο-σοσιαλιστικό κίνημα. Το φυλλάδιό του "Cartilla Socialista" ήταν ένα από τα πρώτα σοσιαλιστικά κείμενα στο Μεξικό στο οποίο περιέγραφε ένα όραμα για ουτοπικές σοσιαλιστικές κοινότητες. Με την άφιξή του στο Μεξικό, ξεκίνησε αμέσως ένα σχολείο για αγρότες και Ινδιάνους, ενώ ξεκίνησε επίσης την πρώτη σοσιαλιστική οργάνωση στο Μεξικό, την La Social, οργάνωσε τα πρώτα εργατικά συνέδρια και ήταν παθιασμένος υποστηρικτής των δικαιωμάτων των γυναικών.
Ελπίζουμε να παράσχουμε μια σύντομη εισαγωγή γι’ αυτόν τον άγνωστο αλλά σημαντικό χαρακτήρα της μορμονικής, μεξικανικής και ριζοσπαστικής ιστορίας. Μας ενδιαφέρει επίσης να διερευνήσουμε εν συντομία τι ήταν αυτό που προσέλκυσε στον μορμονισμό αυτόν τον νεαρό ριζοσπάστη. Θεωρούμε ότι ο Rhodakanaty είναι μια εμπνευσμένη φιγούρα που ενσαρκώνει τα φαινομενικά παράδοξα της προσπάθειας συμφιλίωσης των θρησκευτικών και...
Στα μάτια των αντιεξουσιαστών, η ασυμβατότητα με τους ρεφορμιστές κρατικοσοσιαλιστές είχε γίνει τόσο εξόφθαλμα προφανής, ώστε κάθε σκέψη τους ήταν αφιερωμένη στην εξεύρεση τρόπων οριοθέτησης των διαφορών τους έστω και με όρους ετικετών. Την εποχή των Συνεδρίων του 1879 και του 1880 της Ομοσπονδίας του Ζυρά (Jura) στο Chaux de-Fonds της Ελβετίας, μετά από πρόταση του Carlo Cafiero και του Peter Kropotkin, ο αναρχικός κομμουνισμός υποστηρίχθηκε ως απώτερος στόχος τους και ο κολεκτιβισμός περιγράφηκε ως μια μεταβατική μορφή κοινωνίας. Το επακόλουθο αυτών των στόχων ήταν «η κατάργηση όλων των μορφών διακυβέρνησης και...
Αργύρης Αργυριάδης
Πολλά έχουν γραφτεί για τον Ισπανικό εμφύλιο και θα συνεχίζονται να λέγονται διότι υπάρχουν ακόμα πολλές ιστορίες να ειπωθούν, αλλά και γιατί δεν έχουν εξεταστεί επαρκώς. Πολλές φορές άγνωστες πτυχές, όχι τόσο προσιτές στο ευρύ κοινό δεν αναδεικνύονται ή παραλείπονται λόγω της ιδιαιτερότητας και της εξειδίκευσής τους. Μια τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση είναι η υγειονομική περίθαλψη κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Σε αυτό το κείμενο θα προσπαθήσω να κάνω μια σύντομη αναφορά.
Αν ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ο πρώτος μεγάλος πόλεμος στον οποίο οι απώλειες που προκλήθηκαν από άμεση στρατιωτική δράση ήταν περισσότερες από αυτές που προκλήθηκαν...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018