Νύχτα στο κελί της φυλακής! Μία καρέκλα, ένα κρεβάτι, ένας μικρός νιπτήρας, τέσσερις κενοί τοίχοι τρομακτικοί στο ημίφως, ένα στενό παράθυρο χωμένο μέσα στις πέτρες, μία καγκελόφρακτη πόρτα! Πίσω από τα φρικτά σιδερένια της κάγκελα, μέσα στους τέσσερις απαίσιους τοίχους, ένας άνδρας! Γέρος, γκριζομάλλης και ρυτιδιασμένος, σακάτης και βασανισμένος. Στέκεται εκεί στην απέραντη μοναξιά του, απομονωμένος από τον έξω κόσμο. Περπατάει μπρος πίσω, μέσα στον περιορισμένο χώρο του, μακριά απ’ όλα αυτά που αγαπάει! Εκεί κάθε νύχτα, για τα επόμενα πέντε χρόνια, θα περπατάει μόνος του, ενώ τα μαλλιά του θα ασπρίζουν και τα τελευταία χρόνια του χειμώνα της ζωής του θα έρχονται και θα φεύγουν, και το σώμα του θα γερνά και θα σαπίζει. Κάθε βράδυ, για τα επόμενα πέντε χρόνια, θα στέκει μόνος του, αυτός ο δούλος, και θα υποβάλλεται από το κράτος σε μαρτύριο χωρίς κανενός είδους απαλλαγή – που ακόμη και οι γαιοκτήμονες του Νότου πρόσφεραν στους νέγρους τους – θα περνάει κάθε βράδυ εκεί, φυλακισμένος στους τέσσερις τοίχους. Κάθε βράδυ, για τα επόμενα πέντε χρόνια, μία πονεμένη γυναίκα θα περιμένει στο κρεβάτι της, θα περιμένει να περάσουν αυτές οι τρεις χιλιάδες μέρες, για να επιστρέψει αυτός ο γλυκός άνθρωπος, ο υπομονετικός, που δεν την απογοήτευσε τόσα χρόνια τώρα. Κάθε βράδυ, για τα επόμενα πέντε χρόνια, αυτό το περήφανο πνεύμα θα επαναστατεί, αυτή η καρδιά που αγαπάει θα ματώνει, αυτό το διαλυμένο σπίτι θα βεβηλώνεται. Ενώ μιλάω τώρα, την ώρα που εσείς μ’ ακούτε, εκεί μέσα στο κελί αυτού του καταραμένου σωφρονιστηρίου, του οποίου οι πέτρες πότισαν από τις οδύνες τόσων θυμάτων πραγματικά δολοφονημένων (όπως ακριβώς και έξω από τις φυλακές) από την αργή σήψη που διαβρώνει την ύπαρξη πόντο-πόντο, την ώρα αυτή που σας μιλάω, εκεί βρίσκεται ο Μόουζες Χάρμαν!
Γιατί; Γιατί, ενώ οι δολοφόνοι περπατούν ελεύθεροι στους δρόμους, και τα πρόστυχα σπίτια έχουν γίνει τόσα πολλά στην πόλη, ώστε λόγω ανταγωνισμού η αμοιβή της πορνείας έπεσε στα επίπεδα πείνας των εργατριών που φτιάχνουν πουκάμισα; Γιατί, την ώρα που οι ληστές στρογγυλοκάθονται στα έδρανα της κυβέρνησης και της γερουσίας, και το παινεμένο «προπύργιο των ελευθεριών μας», το δικαίωμα ψήφου, έχει μετατραπεί σε ζάρι, με το οποίο παίζουν οι μεγάλοι τζογαδόροι τις ελευθερίες μας; Γιατί, την ώρα που οι χειρότεροι ακόλαστοι κατέχουν τις υψηλότερες θέσεις και τρώνε το φαγητό των ηλίθιων που τους υποστηρίζουν, ο Μόουζες Χάρμαν είναι στη φυλακή; Αν είναι τόσο σπουδαίος εγκληματίας, γιατί δε βρίσκεται μαζί με τους υπόλοιπους γόνους του εγκλήματος σε δείπνο στο Delmonico ή σε ταξίδι αναψυχής στην Ευρώπη; Αν είναι τόσο κακός άνθρωπος, τι δουλειά έχει, αν είναι δυνατόν, στο σωφρονιστήριο;
Α, όχι. Δεν είναι επειδή έκανε κάτι κακό, αλλά επειδή αυτός, ένας αγνός, ένθερμος ερευνητής, που ψάχνει διαρκώς για τις αιτίες της μιζέριας των ανθρώπων που αγαπάει, με αυτή την πλατιά αγάπη που μόνο μία αγνή ψυχή μπορεί να δείξει, αναζήτησε τη ρίζα του κακού. Και αναζητώντας βρήκε ότι ο προθάλαμος της ζωής είναι μία φυλακή· το πιο τίμιο και αγνό κομμάτι του ναού της ανθρώπινης ύπαρξης, αν πραγματικά ένα κομμάτι μπορεί να είναι πιο τίμιο και...
I
Αναπνέων τον καθαρόν αέρα των ορέων και μη κύπτων τον αυχένα εις ουδένα είμαι ίσως ο ευτυχέστερος των ανθρώπων. Και όντως εντός της κοινωνίας εάν ήμην και τον αυχένα θα έκλινον εις τους νόμους και θα εμισούμην προς τούτοις. Εντός δε της φυλακής των πόλεων εγκεκλεισμένος, και τας σωματικάς και διανοητικάς δυνάμεις μου θα έβλεπον καταβαλλομένας, και τας ασθενείας, τον οχληρόν τούτον ξένον, συχνά επισκεπτoμένας την σάρκα μου. Επί τέλους δε θα απέθνησκον επί κλίνης μετά ασθένειαν οδυνηράν περιστοιχιζόμενος από ανθρώπους αναμένοντας ανυπομόνως την τελευταίαν μου αναπνοήν ίνα δαμελισθώσι τα ιμάτιά μου, εάν ήμην πλούσιος, θλιβομένους δε διότι αποθνήσκει...
Άραγε δια της πειθούς θα ημπορέσωμεν ημείς αι Εργατικαί Τάξεις να κάμψωμεν την πλουτοκρατίαν; Αλλά αυτό το εδοκιμάσαμεν τώρα τόσα έτη θέσαντες εις εφαρμογήν το κοινοβουλευτικόν σύστημα. Όλη η κοινοβουλευτική ιστορία αποδεικνύει ότι το μέσον της πειθούς απέβη μάταιον.
Να καταφύγωμεν άραγε εις ικεσίας και ταπεινάς αιτήσεις; Αλλά δεν υπάρχει πλέον εις την ανθρωπίνην γλώσσαν παρακλητική και ικετευτική φράσις την οποίαν μετεχειρίσθημεν. Εξηντλήθη και αυτό το μέσον. Να μην απατώμεθα, παρακαλώ, πλέον. Έχομεν μεταχειρισθή όλα τα μέσα, αιτήσεις, διαδηλώσεις, ικεσίας. Όλαι μας αι αιτήσεις απερρίφθησαν. Όλαι μας αι διαδηλώσεις προεκάλεσαν πίεσιν και ύβριν. Όλαι μας αι ικεσίαι επεριφρονήθησαν.
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018