Αναδημοσίευση εξαιρετικού άρθρου του Γιώργου Μητροβγένη που γράφτηκε μετά τον αιφνίδιο θάνατο του Γιάννη Σκανδάλη στις 30 Δεκεμβρίου 1994 και δημοσιεύτηκε στην «Νέα Προοπτική» δυο βδομάδες αργότερα.
*Ευχαριστίες στη Βασιλική Βαρουξή που το ανέσυρε
Χθες έκλεισαν 10 χρόνια από την ημέρα του θανάτου του φίλου και συντρόφου μου στους αγώνες μέσα στην φυλακή Γιάννη Σκανδάλη, ο οποίος μετά την σύλληψη των φερομένων σαν μελών της Επαναστατικής Οργάνωσης «17 Νοέμβρη» αναφέρθηκε από κάποιους από τους συλληφθέντες σαν μέλος της.
Επειδή πρόκειται για πρώτου μεγέθους προσωπικότητα του επαναστατικού κινήματος, στην ιστορία του οποίου το όνομά του «γράφτηκε με χρυσά γράμματα», θέλοντας να αποδώσω φόρο τιμής στην μνήμη του και να κάνω την ιστορία του, όσο το δυνατόν, πιο γνωστή στους νεότερους συντρόφους, αναδημοσιεύω ένα άρθρο του γνωστού αγωνιστή οδοντιάτρου και συμπαραστάτη μας, όσο ήμασταν στην φυλακή με τον Γιάννη, Γιώργου Μητροβγένη, το οποίο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Νέα Προοπτική», φύλλο 116, το Σάββατο 14 Ιανουαρίου 1995, δηλ. 15 μέρες μετά τον θάνατο του Γιάννη.
Χωρίς να θέλω να αναμιχθώ σε λεπτομέρειες του άρθρου που ίσως χρειάζονται διευκρίνιση, περιορίζομαι σε μερικές μικροδιορθώσεις που κρίνω απαραίτητες. Η πρώτη αφορά την ηλικία του Γιάννη. Είμαι, σχεδόν, σίγουρος ότι σκοτώθηκε κλείνοντας τα 42 και όχι τα 43 χρόνια ζωής. Η δεύτερη αφορά τις σπουδές του. Σπούδασε Πολιτικός Υπομηχανικός. Η τρίτη αφορά την «παρέα» που συστήσαμε αυτός, ο Κυριάκος Μοίρας κι εγώ. Στην πραγματικότητα, η γνωριμία μου μαζί του έγινε στο δικαστήριο που μας καταδίκασε, ενώ η συνεργασία μας άρχισε στις αρχές του 1979, όταν βρεθήκαμε μαζί στο Ψυχιατρείο Κρατουμένων Κορυδαλλού, μετά από απεργίες πείνας και οι δύο. Αργότερα, το 1980 αγωνιστήκαμε μαζί με τον Γιάννη Μπουκετσίδη και την Σοφία Κυρίτση, και μόνο μετά την άνοιξη του 1981, εγώ και ο Γιάννης συνδυάσαμε τον αγώνα μας με αυτόν του συντρόφου μας αναρχικού Κυριάκου Μοίρα. Τέλος, ο Γιάννης, ο Κυριάκος Μοίρας κι εγώ, αποφυλακιστήκαμε μαζί στις 24 Δεκεμβρίου 1981, όταν ο Γιάννης είχε κλείσει σχεδόν 3,5 χρόνια στη φυλακή.
ΤΟ ΑΡΘΡΟ:
Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΝΔΑΛΗΣ ΕΦΥΓΕ
Ο χρόνος που έφυγε πήρε μαζί του και το Γιάννη Σκανδάλη όταν η μηχανή του τον πρόδωσε σε μια στροφή της Μάνης. Μεταφέρθηκε διαδοχικά στο κέντρο υγείας Αρεόπολης, στο νοσοκομείο της Σπάρτης και ξεψύχησε στο ύψος της Τρίπολης καθώς το νοσοκομειακό τον πήγαινε στο ΚΑΤ, στην Αθήνα.
Ήταν ανήμερα των γενεθλίων του 30 Δεκεμβρίου 1994.. Η κηδεία έγινε Πρωτοχρονιά στη Μάνη από ένα θείο του, χωρίς να γίνει δυνατό να ειδοποιηθεί ούτε ένας από τους πολλούς φίλους, συναγωνιστές και συγκρατούμενούς του.
Κάποιος φίλος του δημοσιογράφος έγραψε στην «Ελευθεροτυπία»: «έφυγε ο σκαπανέας της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης. Εύχομαι φίλε Γιάννη στο ύστατο ταξίδι σου να βρεις τη συντροφικότητα και ελευθερία που γύρευες στη ζωή σου». Κάποιος άλλος φίλος κατέθεσε στη μνήμη του ένα ποσό στο ΨΝΑ. Οι υπόλοιποι βουβαθήκαμε όλοι από το σοκ καθώς είναι αδύνατο να πιστέψουμε πως ο Γιάννης δεν θα είναι πια ανάμεσά μας. Είναι αδύνατο να δεχτούμε πως δεν θα ξανακούσουμε την απλή χαρακτηριστική του φράση όταν σηκώναμε το τηλέφωνο «Έλα.., ο Γιάννης» πάντα ξαφνικά και απρόσμενα όπως...
Μετά το τέλος της κατοχής και του πολέμου, ο Δ. Καραμπίλιας εμπιστεύθηκε σημαντικό μέρος των χειρογράφων του και άλλων υλικών στον Γιάνη Κορδάτο, στον οποίο έστειλε, επίσης, κάποιες επιστολές. Το γιατί ο Καραμπίλιας εμπιστευόταν περισσότερο τον Γ. Κορδάτο μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι εκείνη την εποχή ο δεύτερος είχε τεθεί προ πολλού εκτός ΚΚΕ και ο Καραμπίλιας νόμιζε ότι ήταν, ίσως, ο μόνος που θα μπορούσε να διατηρήσει την ιστορική μνήμη του παλαιού αναρχικού κινήματος.
Παρατίθεται εδώ μια χαρακτηριστική επιστολή του Καραμπίλια στον Κορδάτο, από την οποία μπορούν να εξαχθούν αρκετές χρήσιμες πληροφορίες:
«Πάτρα...
Οι αναρχικές ιδέες και πολιτική έχουν αρχίσει να απλώνουν σιγά-σιγά ρίζες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά πρέπει ακόμα να βεβαιωθούμε ότι αυτές οι ιδέες και η πολιτική θα μεταφραστούν σε αυτό που πρέπει να είναι: ένα επαναστατικό πρόγραμμα κοινωνικής αλλαγής προς μια ελεύθερη αυτοδιευθυνόμενη κοινωνία.
Οι αναρχικές ιδέες και πολιτική έχουν αρχίσει να απλώνουν σιγά-σιγά ρίζες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά ακόμα είμαστε απορροφημένοι στην προώθηση αυτών των ιδεών και της πολιτικής ενώ η ταξική πάλη κλιμακώνεται παντού.
Οι ιδέες αυτές διαμορφώθηκαν από τις καταπιεσμένες μάζες ως ο πυρήνας ενός επαναστατικού προγράμματος....
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018