ngnm

Ιστορία Διεθνούς Αναρχικού Κινήματος

08 Σεπτεμβρίου 2024

TOM GOYENS*

Ο Erich Mühsam, ο Γερμανός αναρχικός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας, άφησε το ημερολόγιό του τον Νοέμβριο του 1912, για να το ξαναπιάσει στις 3 Αυγούστου 1914, την ημέρα που η Γερμανία κήρυξε τον πόλεμο στη Γαλλία και εισέβαλε στο ουδέτερο Βέλγιο. Εκπαιδευμένος ως φαρμακοποιός, ο Mühsam σύντομα βρέθηκε να έλκεται από τη ριζοσπαστική πολιτική και τους μποέμικους κύκλους του Βερολίνου και του Μονάχου, όπου εγκαταστάθηκε το 1906. Ίδρυσε την αναρχική ομάδα «Tat» (Πράξη) κατά τη διάρκεια της κρίσης της ανεργίας του 1909. Το 1911 ξεκίνησε το «Kain» (Κάιν), ένα μηνιαίο αναρχικό λογοτεχνικό περιοδικό γνωστό για τον καυστικό σαρκασμό του. Για τον Mühsam, οι ποιητές και οι καλλιτέχνες κάθε είδους έπρεπε να είναι ακτιβιστές στον αγώνα κατά της καταπίεσης και της αδικίας.

Τα συναρπαστικά ημερολόγια του Mühsam, που τώρα έχουν μεταγραφεί και είναι αναζητήσιμα στα γερμανικά, προσφέρουν μια μοναδική ματιά στις επαναστατικές του ιδέες. Παρακάτω παρατίθεται μία μετάφραση, με υποσημειώσεις που προέρχονται από τον ιστότοπο Erich Mühsam Tagebücher (εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά).

Και τώρα, σας παρουσιάζω τον Erich Mühsam:

«Μόναχο, Δευτέρα/Τρίτη, 3/4 Αυγούστου 1914.
Είναι 1 η ώρα τη νύχτα. Ο ουρανός είναι καθαρός και γεμάτος αστέρια, αλλά πάνω από την Ακαδημία (1) ξεπροβάλλει η άκρη ενός λευκού σύννεφου που συσσωρεύεται σε παχιά στρώματα και αναβοσβήνει ασταμάτητα με αστραπές. Οι αστραπές είναι αλλόκοτες, λαμπερές, παρατεταμένες, τρέχουν οριζόντια.
Και υπάρχει πόλεμος. Όλα τα τρομερά εξαπολύονται. Για μια εβδομάδα, ο κόσμος έχει μεταμορφωθεί. Για τρεις μέρες, οι θεοί έχουν οργιστεί. Πόσο τρομεροί είναι αυτοί οι καιροί! Πόσο τρομακτικά κοντά είναι ο θάνατος σε όλους μας!
Η σκέψη του πολέμου πάντα απασχολούσε το μυαλό μου. Προσπάθησα να τον φανταστώ με όλη τη φρίκη του- έγραψα εναντίον του, πιστεύοντας ότι καταλαβαίνω την τρομερή του φύση.
Τώρα είναι εδώ. Βλέπω δυνατούς, όμορφους ανθρώπους, μεμονωμένα και σε ομάδες, να περνούν από τους δρόμους, έτοιμοι για πόλεμο. Σφίγγω καθημερινά το χέρι με δεκάδες για να τους αποχαιρετήσω -ξέρω ότι στενοί φίλοι και γνωστοί πηγαίνουν στο μέτωπο ή ετοιμάζονται να πάνε- ο Körting, ο Kutscher, ο Bötticher, ο von Jacobi, οι δύο γιοι του Max Halbe και πολλοί άλλοι. (2) Ξέρω ότι πολλοί δεν θα επιστρέψουν. Διαβάζω αποστολές και ειδήσεις που -ακόμη και τώρα, πριν αρχίσει η καταστροφή- κάνουν την καρδιά να κλαίει. Βλέπω τα πάντα φρικτά κοντά, και είναι πολύ χειρότερα στην πραγματικότητα απ' ό,τι είχε συλλάβει η θεωρητική μου φαντασία. Και εγώ, ο αναρχικός, ο αντιμιλιταριστής, ο εχθρός των εθνικών φράσεων, ο αντιπατριώτης και ο μισητός επικριτής της φρενίτιδας των εξοπλισμών, πιάνω τον εαυτό μου να κυριεύεται κατά κάποιο τρόπο από τη γενική φρενίτιδα, να φλέγεται από οργισμένο πάθος, έστω και αν δεν στρέφεται εναντίον οποιωνδήποτε «εχθρών», αλλά να γεμίζει από την καυτή επιθυμία να σωθούμε “εμείς” από αυτούς! Μόνο που: ποιοι είναι αυτοί - ποιοι είναι «εμείς»;
Αλλά δεν είναι φρικτή η σκέψη ότι οι Ρώσοι θα μπορούσαν να μπουν στη χώρα; Βάρβαροι; Παρ' όλα αυτά, άνθρωποι διαφορετικού είδους, χωρίς σεβασμό στον κόσμο μας, που σκοτώνουν και καίνε χωρίς να υπολογίζουν τα συναισθήματά μας, που κακομεταχειρίζονται γυναίκες και παιδιά και που κάνουν κοζάκικα αστεία...

Περισσότερα …