Σύντομη παρουσίαση του βιβλίου της Nina Gourianova «The Aesthetics of Anarchy: Art and Ideology in the Early Russian Avant-Garde»
Η Gourianova υποστηρίζει ότι η πρώιμη ρωσική πρωτοπορία (1910-1918) ήταν μια δημιουργική (και αποφασιστικά μη συστημική) έκρηξη που αξίζει να εξεταστεί με βάση τους δικούς της όρους, παρά ως πρόδρομος του κονστρουκτιβισμού. Είναι συναρπαστικό και όποιος ενδιαφέρεται για τη ρωσική avant-garde τέχνη πρέπει να το διαβάσει.
Αλλά υπάρχει κάτι σε αυτό για κάποιον που ενδιαφέρεται για τον ρωσικό αναρχισμό; Η Gourianova προτείνει ότι αυτοί οι καλλιτέχνες ήταν «οντολογικοί αναρχικοί» («ontological anarchists» - οντολογία: φιλοσοφία της μελέτης του όντος), λέγοντας ότι υπάρχουν πολλά σχετικά με αυτό, αλλά ότι έχει λίγα κοινά με τον πολιτικό αναρχισμό (σελ. 22-23 και στις σημειώσεις). Αυτό αντανακλά την τρέχουσα ακαδημαϊκή τάση της απόρριψης (συχνά χωρίς να γνωρίζουμε πάρα πολλά γι’ αυτό) του «κλασικού» αναρχισμού, ενός κινήματος που στην πραγματικότητα υπήρχε και προσπάθησε να αλλάξει τον κόσμο υπέρ του Μαξ Στίρνερ και αυτού που περιγράφεται καλύτερα ως «φιλοσοφικός μηδενισμός».
Όμως, για μια σύντομη περίοδο, αυτοί οι καλλιτέχνες συνδέθηκαν στενά με το αναρχικό κίνημα, ιδιαίτερα με την «Αναρχία», εφημερίδα της Ομοσπονδίας Αναρχικών Ομάδων της Μόσχας. Τα Κεφάλαια Εννέα και Δέκα ειδικότερα δείχνουν πώς, στην επαναστατική περίοδο του 1918-1919, η καλλιτεχνική αναζήτηση νέων τρόπων έκφρασης και κοινωνικής θέασης επεκτάθηκε σε μια ευρύτερη προσπάθεια εξεύρεσης νέων τρόπων ζωής.
Ξεκινώντας στις αρχές του 1918, το τμήμα «Δημιουργικότητα» (Tvorchestvo) με ειδίκευση στην τέχνη και τη λογοτεχνία περιλαμβανόταν σχεδόν σε κάθε τεύχος της «Αναρχίας». Την άνοιξη του 1918, οι κύριοι συντελεστές της εφημερίδας ήταν ο [Kazimir] Malevich και ο [Aleksandr] Rodchenko (οι οποίοι χρησιμοποίησαν επίσης τα ψευδώνυμα Anti και Aleksandr).
Η εμπλοκή του Rodchenko με τον αναρχισμό ήταν πολύ έντονη, αν και αργότερα προσπάθησε να μη δημοσιοποιήσει αυτό το γεγονός, για προφανείς πολιτικούς λόγους. Δημοσίευσε περίπου είκοσι άρθρα στην «Αναρχία». Ο Malevich συνέβαλε σε περισσότερα από είκοσι τεύχη και στήριξε οικονομικά την εφημερίδα.
Ο αποστρατευμένος Aleksei Gan, που ενδιαφερόταν ενεργά για το προλεταριακό θέατρο και επρόκειτο να γίνει ένας από τους ηγέτες του κονστρουκτιβιστικού κινήματος τη δεκαετία του 1920, ήταν ο πρώτος συνεισφέρων στο καλλιτεχνικό τμήμα της «Αναρχίας».
Άλλοι συμμετέχοντες ήταν ο Aleksei Morgunov, μέλος της ομάδας του Larionov και αργότερα οπαδός του σουπρεματισμού (Suprematism) του Malevich, και οι ζωγράφοι Ivan Kliun, Olga Rozanova και Nadezhda Udaltsova.
Οι συνεισφορές των avant-garde καλλιτεχνών και ποιητών στο «δημιουργικό» τμήμα της «Αναρχίας» ήταν σημαντικές, δεδομένου ότι δεν είχαν συμμετάσχει ποτέ σε πολιτικό φόρουμ στο παρελθόν. Η εμπλοκή τους σε μια αποκλειστικά αναρχική πλατφόρμα δείχνει ότι όχι μόνο αντιλήφθηκαν την επανάσταση μέσα από το πρίσμα της αναρχικής αισθητικής, ως ένα μονοπάτι «προς το νέο όριο», αλλά επέλεξαν επίσης να συνδεθούν με ένα πολιτικό κίνημα που διώκεται από το μπολσεβίκικο κράτος:
«Αποκαλύπτουμε νέες σελίδες τέχνης στα νέα ξημερώματα της αναρχίας…
Είμαστε οι πρώτοι που φτάνουμε στο νέο όριο δημιουργίας και θα αποκαλύψουμε έναν νέο συναγερμό στον τομέα των λακαρισμένων τεχνών…
Η ισχυρή θύελλα της επανάστασης ξεσήκωσε την αυλή και εμείς, σαν σύννεφα στο στερέωμα, πλεύσαμε προς την ελευθερία μας.
Το σήμα (ensign) της αναρχίας είναι το σήμα του “εγώ”...
Μεγάλες φυσιογνωμίες του βραζιλιάνικου αναρχισμού. Όρθιος João Hauntedo (αριστερά). Καθιστοί, από αριστερά, Juan Perez Bouzas και Edgard Leuenroth. Η φωτογραφία πάρθηκε στις 14 Ιούλη 1934. Δημοσιεύτηκε στο αντικληρικαλικό και ελευθεριακό περιοδικό “A Lanternna”, τεύχος 382, στις 26 Ιούλη του ίδιου χρόνου.
*Πηγή: Marcolino Jeremias.
...
Ο Kuzma Petrovich Dovgal, γεννήθηκε στην πόλη Velyka Mykhailivka, στην ανατολική Ουκρανία. Εργάσθηκε στο Αρχηγείο του Μαχνοβίτικου Επαναστατικού Εξεγερτικού Στρατού της Ουκρανίας και πολέμησε εναντίον των Λευκών του στρατάρχη Ντενίκιν το 1919.
Όταν οι Μαχνοβίτες απωθήθηκαν, έφτασαν στην περιοχή Velyko-Mykhailivska δυνάμεις της Τσεκά, σε μια μαζική κινητοποίηση. Περισσότεροι από 500 κάτοικοι της περιοχής στάλθηκαν με τρένο στη Στρατιωτική Περιοχή της Πετρούπολης, όπου επάνδρωσαν τις τάξεις της 187ης Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων. Πολλοί από αυτούς επρόκειτο να λάβουν μέρος στην Εξέγερση της Κρονστάνδης το 1921. Ο Kuzma ήταν ένας από αυτούς, ως τυφεκιοφόρος του 9ου Λόχου του 560ου Συντάγματος της 187ης Ταξιαρχίας.
...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018