Κανείς ποτέ δεν έκανε μιαν έστω μικρή αναφορά στους κρατούμενους αριστεριστές, τροτσκιστές, αρχειομαρξιστές, αναρχικούς και άλλους. της Μακρονήσου που υπέστησαν την διπλή καταπίεση του εφιαλτικού κρατικού μηχανισμού και του εκδικητικού σταλινικού Κ.Κ.Ε. που τους είχε απομονώσει και τους αποκαλούσε ''πράκτορες'' του εχθρού. Ανθρώπους με ήθος και αξιοπρέπεια αξεπέραστη που μέσα σε τόσο αντίξοες συνθήκες παρέμειναν ΑΝΘΡΩΠΟΙ.
Το κείμενο που ακολουθεί είναι γραμμένο από τον Παναγιώτη Οικονομόπουλο και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Ελευθεριακή Κίνηση”, τεύχος 20, Σεπτέμβριος 2010, σελ. 69-74.
ΑΛΕΞΗΣ ΑΡΧΥΤΑΣ (1923-2005)
Του Παναγιώτη Οικονομόπουλου*
Ο Αλέξης Αρχύτας γεννήθηκε στην Κω το 1923. Στην οικογένειά του ήταν ο δεύτερος γιος ανάμεσα σε τρία αδέλφια, τον Νίκο τον πρωτότοκο, που γεννήθηκε το 1920, και τον Άγγελο τον μικρότερο, που γεννήθηκε το 1926. Το 1929, η οικογένειά του κατέφυγε στην Αθήνα, ύστερα από την οικονομική καταστροφή του βυρσοδεψείου του πατέρα του, και εγκαταστάθηκε στον προσφυγικό συνοικισμό του Πολυγώνου. Ο πατέρας του για να τα βγάλει πέρα δούλευε εργάτης στους σιδηρόδρομους. Ο Αλέξης, από 12 χρονών, παράλληλα με το σχολείο, άρχισε να δουλεύει για να βοηθήσει την οικογένειά του.
Το 1942, όταν η χώρα ήταν κάτω από γερμανική κατοχή, δούλευε ως γραφέας σε μια εταιρεία ελαστικών που ήταν επιταγμένη από τους Γερμανούς. Εκεί, προκειμένου να βοηθήσει τους εργάτες να επιβιώσουν αυτοί και οι οικογένειές τους, έκανε πλασματικές καταστάσεις και τους έβαζε περισσότερα μεροκάματα από αυτά που έκαναν. Ύστερα από ένα χρονικό διάστημα, οι Γερμανοί αντιλήφθηκαν την “απάτη” και για τιμωρία τον έβαλαν σε ένα βαγόνι και με συνοδεία τον έστειλαν στο στρατόπεδο εργασίας Μαρία Λάτσερντοφ στα σύνορα Αυστρίας και Γερμανίας. Εκεί, οι συνθήκες ήταν εξοντωτικές. Στο στρατόπεδο γνωρίστηκε με μία Γιουγκοσλάβα εργάτρια, την Ντάνιτσα Μιλένκοβιτς, και αποφάσισαν να δραπετεύσουν, διασχίζοντας τη Γερμανία με τα πόδια. Στη Γιουγκοσλαβία η σύντροφός του τράβηξε το δικό της δρόμο, και ο Αλέξης συνέχισε μόνος του την πορεία του μέχρι το Πολύγωνο, όπου έφτασε το Φεβρουάριο του 1944. Στο σπίτι του βρήκε μόνο το μεγαλύτερο αδελφό του. Ο πατέρας του, η μάννα του και ο μικρότερος αδελφός του είχαν πεθάνει, κατά την απουσία του, από ασιτία, που θέριζε τότε τους κατοίκους των φτωχών συνοικιών της Αθήνας.
Ο μεγαλύτερος αδελφός του είχε γραφεί στο Πολυτεχνείο και είχε ανάμειξη στο φοιτητικό κίνημα. Κύριος στόχος των αγώνων των νέων τότε, εκτός από τη λύση των επισιτιστικών προβλημάτων, ήταν ο αγώνας για τη ματαίωση της επαπειλούμενης επιστράτευσής τους από τους Γερμανούς προκειμένου να πολεμήσουν στη Ρωσία (Ανατολικό Μέτωπο). Το Μάρτιο του 1944, η Ασφάλεια συνέλαβε τον αδελφό του Νίκο και τον παρέδωσε στους Γερμανούς. Ο Αλέξης, με την πείρα που είχε αποκτήσει κατά τη διάρκεια του παράνομου ταξιδιού του από τη Γερμανία μέχρι την Αθήνα, μπόρεσε να καταστρώσει σχέδιο απόδρασης του αδελφού του από τις φυλακές Αβέρωφ. Ο ίδιος όμως αρνήθηκε να αποδράσει, γιατί το απαγόρευε η “γραμμή” του κόμματος στο οποίο ήταν ενταγμένος (ΚΚΕ). Ύστερα από λίγο, καθώς μεταφερόταν στη Γερμανία, το καράβι ναυάγησε και πέθανε (1944).
Στην περίοδο της Κατοχής, ο Αλέξης γράφηκε στο Πολυτεχνείο, στο τμήμα Χημικών...
Το δράμα του ελληνικού λαού, που όπως σημειώθηκε ήδη ανωτέρω, άρχισε με την καταστολή του κινήματος του 1935, πέρασε όλες τις φάσεις του μέχρι να φθάσει στο αποκορύφωμά του, τον εφιαλτικό χειμώνα του 1941-42: Πραξικοπηματική επικράτηση της πιο αποκρουστικής και χυδαίας μερίδας της δεξιάς, με πλήρη κατάργηση κάθε ίχνους δημοκρατικής νομιμότητας, παλινόρθωσις της βασιλείας από τους πιο κραυγαλέους "μπράβους", 4η Αυγούστου, ένα εντελώς ψεύτικο, χυδαίο και απόλυτα αντίθετο πρός τη νοοτροπία του ΄Ελληνα, φασιστικό και διεφθαρμένο καθεστώς. Πόλεμος των Ελλήνων κατά του ιταλικού φασισμού, τη στιγμή που και οι ίδιοι βρίσκονταν αιχμάλωτοι ενός καθεστώτος που σαν πρότυπό του...
Τα κύρια ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ στη δικτατορία της 4ης Αυγούστου, στον πόλεμο και στην κατοχή ήταν: Ζαχαριάδης, Σιάντος, Ιωαννίδης, Μιχαηλίδης, Ρούσος, Ζεύγος, Θέος, Τυρίμος, Παρτσαλίδης, Γυφτοδήμος, Βαφειάδης, Μπαρτζώτας, Στρίγγος.
Όλοι αυτοί είχαν συλληφθεί στη δικτατορία του Μεταξά. Ο χαφιεδισμός παρ' όλα τα μέτρα για την περιφρούρηση του ΚΚΕ από την «διείσδυση πρακτόρων τον ταξικού εχθρού» έκανε θραύση. Όλοι με την κατοχή της χώρας βρίσκονταν στην Ακροναυπλία, στα νησιά, στις φυλακές. Και όλοι με πολλές άλλες χιλιάδες κρατουμένων, παραδόθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση, στις αρχές κατοχής.
Εκτός από τον Ζαχαριάδη που είχε...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018