Your name

Αναρχική Θεωρία

29 Ιουνίου 2014

Ύστερα από μερικές ατελέσφορες προσπάθειες, ο Μπακούνιν θέλησε να εκθέσει ξανά, στα τέλη του 1870, το σύνολο των ιδεών του' κι όπως πάντα, μ’ ένα γραπτό που, ενώ ξεκίνησε αναλύοντας επίκαιρα προβλήματα, κατέληξε να μετατραπεί σ' ένα ογκώδες και διεξοδικό έργο. Για να περιγράψουμε σε γενικές γραμμές την προέλευση του, θα πρέπει πρώτα να εξετάσουμε την πολιτική και συγγραφική δραστηριότητα του Μπακούνιν, στη διάρκεια του γαλλογερμανικού πόλεμου του 1870-71.

Στις 26 Ιούλη 1870, ο Μπακούνιν γύρισε στο Λοκάρνο απ’ τη Γενεύη, διαμέσου του Νεφσάτελ. Ύστερα απ’ τις πρώτες ήττες των γάλλων, άρχισε να εκθέτει τις απόψεις του για την επαναστατική μέθοδο που θα έπρεπε να υιοθετηθεί, προκειμένου να οργανωθεί η αντίσταση ενάντια στην εισβολή και να υλοποιηθεί η κοινωνική επανάσταση. Αυτές οι απόψεις παρουσιάστηκαν με τη μορφή των «Γραμμάτων σ" ένα Γάλλο». Μια έκδοση αυτών των γραμμάτων, συντομευμένων όμως και τακτοποιημένων ώστε να πάρουν τη μορφή επίκαιρου γραφτού, πραγματοποιήθηκε στο Νεφσάτελ στα τέλη του Σεπτέμβρη 1870. (Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχω το χειρόγραφο γράφτηκε στις 25 και 27 Αυγούστου και στις 2 Σεπτέμβρη.) Στις 9 Σεπτέμβρη, ο Μπακούνιν έφυγε απ’ το Λοκάρνο πηγαίνοντας στη Λυών, διαμέσου της Βέρνης. Μετά τα γεγονότα της 29 Σεπτέμβρη, εγκαταλείπει τη Λυών για να πάει στη Μασσαλία. Επειδή όμως θέλω να περιοριστώ στη συγγραφική του δραστηριότητα της εποχής εκείνης, ξαναγυρίζω στα γραφτά του. Έχουμε μια συνέχεια του «Γράμματα σ' ένα Γάλλο» και μια ανολοκλήρωτη μελέτη, το «Λαϊκό Ξύπνημα», το τελευταίο μέρος της οποίας φαίνεται ότι έγραψε στη διάρκεια της παραμονής του στη Μασσαλία. Επίσης ένα γράμμα που είχε αρχίσει να γράφει, με παραλήπτη τον Μ. Εσκουάιρος, όπου σκόπευε να εκθέσει τις ίδιες ιδέες καθώς επίσης κι ένα γράμμα προς τον Παλίξ, ένα Λυωνέζο φίλο του, που έγραψε όταν έφευγε απ' την πόλη. Αλλά οι ιδέες του για αντίσταση στην εισβολή διαμέσου της θεμελιωμένης σε φεντεραλιστικές βάσεις κοινωνικής επανάστασης, είχαν ακόμα λιγότερη απήχηση στη Μασσαλία απ' ότι στη Λυών.

Παραθέτω αποσπάσματα ενός γράμματος προς κάποιο ρώσο φίλο, που είχε γραφτεί στις 23 Οκτώβρη 1870: «Όταν πάρεις αυτό το γράμμα θα κατευθύνομαι προς τη Βαρκελώνη κι ίσως να έχω ήδη φτάσει. Πρέπει να φύγω απ’ αυτό το μέρος γιατί δε βρίσκω απολύτως τίποτα να χάνω κι αμφιβάλλω αν και συ θα βρεις να κάνεις τίποτα καλό στη Λυών. Αγαπητέ μου, δεν πιστεύω πια καθόλου στην Επανάσταση στη Γαλλία. Ο λαός αυτός έχει πάψει πια να είναι επαναστάτης. Ο ίδιος ο λαός έγινε δογματικός, υπολογιστής κι αστικός σαν τους αστούς... Οι αστοί είναι σιχαμένοι. Είναι το ίδιο κτηνώδεις όσο κι ηλίθιοι κι όπως έχουν το χαφιεδισμό μέσ' στο αίμα τους, θα 'λεγες πως δεν είναι παρά προπλάσματα αστυνομικών κι εισαγγελέων! Στις αισχρές συκοφαντίες τους θ’ απαντήσω μ’ ένα βιβλίο όπου θα κατονομάζω πρόσωπα και πράγματα με το αληθινό τους όνομα. Εγκαταλείπω αυτή τη χώρα κατεχόμενος από βαθιά απογοήτευση...».

Στο γράμμα αυτό βρίσκουμε μια πρώτη ιδέα του βιβλίου, που απόσπασμά του είναι το «Θεός και Κράτος», που εκδώσανε το 1882 ο Κ. Καφιέρο κι ο Ελυζέ Ρεκλύ.

Τελικά ο Μπακούνιν δεν πήγε στην Ισπανία....

Περισσότερα …