ngnm

Ιστορία Διεθνούς Αναρχικού Κινήματος

31 Ιουλίου 2024

Η ιστορία του τσέχικου αναρχισμού είναι η ιστορία της εξέλιξης των ελευθεριακών ριζοσπαστών, ορισμένοι από τους οποίους εγκατέλειψαν τις ιδέες τους και μετακινήθηκαν σε υψηλές θέσεις εξουσίας ή έγιναν προπαγανδιστές της ολοκληρωτικής ιδεολογίας των Μπολσεβίκων. Ακόμη και μετά την αναβίωση του αναρχικού κινήματος μπορούμε να δούμε πώς το κίνημα διαμορφώνει σταθερές οργανώσεις, ενώ ταυτόχρονα αποκόπτεται σε γκέτο ακτιβιστών.

Η ιστορία του τσέχικου αναρχισμού δεν είναι ασπρόμαυρη - και με αυτόν τον τρόπο ίσως είναι πιο ενδιαφέρουσα και διδακτική.

Η παράδοση πριν από την άνοδο του κινήματος

Πολλές εξεγέρσεις μπορούν να ανιχνευθούν καθ' όλη τη διάρκεια του τσέχικου Μεσαίωνα. Η πιο σημαντική ήταν το κίνημα των Χουσιτών που το 1419-1434 οδήγησε σε πόλεμο μεταξύ των καθολικών και εκείνων που ήθελαν εκκλησιαστικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Οι πιο σημαντικοί στο κίνημα αυτό ήταν οι ριζοσπάστες που συνδέονταν με τη νεοϊδρυθείσα πόλη Tabor (που έγινε για μικρό χρονικό διάστημα η πρώτη κομμούνα στην ευρωπαϊκή ιστορία) και οι ριζοσπάστες του κινήματος των Αδαμιτών (που κατηγορήθηκαν για γυμνισμό και σεξουαλική ασυδοσία). Πολύ σημαντικές ήταν επίσης οι αγροτικές εξεγέρσεις με κοινωνικά χαρακτηριστικά τον 17ο και τον 18ο αιώνα που ως επί το πλείστον δεν είχαν καλή κατάληξη.

Από τα τέλη του 18ου αιώνα αναπτύχθηκαν οι εθνικοαπελευθερωτικές ιδέες μεταξύ των Τσέχων που ζούσαν υπό τη μοναρχία των Αψβούργων (Habsburk), η οποία περιλάμβανε την Αυστρία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, μέρος της Πολωνίας, την Ιταλία κ.ά. Οι συνθήκες υπό τη μοναρχία των Αψβούργων έδωσαν αφορμή για την ανάπτυξη ενός ριζοσπαστικά δημοκρατικού εθνικισμού, ο οποίος υποστηριζόταν κυρίως από νέους ανθρώπους. Η ομάδα αυτή έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στη σύντομη εξέγερση της Πράγας το 1848. Ο Μιχαήλ Μπακούνιν, ως ριζοσπάστης δημοκράτης εκείνη την εποχή, συνεργάστηκε επίσης με την ομάδα αυτή. Ωστόσο, το ίδιο το αναρχικό κίνημα θα αναδυόταν μερικές δεκαετίες αργότερα.

Οι ρίζες του τσέχικου αναρχισμού

Το αναρχικό κίνημα του 19ου αιώνα είχε διάφορες πρακτικές και πνευματικές πηγές. Πρώτα ήταν ο εργατικός ριζοσπαστισμός, που επηρεάστηκε κυρίως από το περιοδικό «Die Freiheit», το οποίο εξέδιδε ο υπέρμαχος της τρομοκρατίας της «προπαγάνδας με την πράξη» Johan Most. Οι ιδέες του βρήκαν ισχυρή ανταπόκριση στη Βοημία και το περιοδικό του μιμήθηκε (γενικά με επιτυχία).

Μια άλλη πηγή ήταν το τσέχικο σοσιαλιστικό κίνημα στο εξωτερικό, ιδίως στις ΗΠΑ, όπου οι πιο δραστήριοι οργανωτές και ακτιβιστές εκδιώκονταν από τη συνεχή καταστολή. Οι πιο ριζοσπάστες στράφηκαν στον αναρχισμό και τον επέκτειναν πίσω στις χώρες τους. Περιοδικά όπως το «Budoucnost» (Το Μέλλον) στο Σικάγο ή το «Volne listy» (Ελεύθερες λίστες) στη Νέα Υόρκη (από το 1890 έως τουλάχιστον το 1917) είχαν σημαντική επιρροή στο αναρχικό κίνημα, εν μέρει για την επαφή τους με το διεθνές αναρχικό κίνημα και εν μέρει επειδή δεν λογοκρίνονταν.

Επίσης, ένα κίνημα κοινωνικά ριζοσπαστικής νεολαίας γύρω από το περιοδικό «Omladina» (Η Νεολαία) είχε σημαντική σημασία. Τον Φεβρουάριο του 1894, 68 από αυτούς καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης μικρής διάρκειας. Αυτό ριζοσπαστικοποίησε πολλούς από αυτούς και προχώρησε τις αναρχικές τους πεποιθήσεις.

Αναρχισμός και αναρχοσυνδικαλισμός

Οι Βορειο-βοημοί ανθρακωρύχοι και οι εργάτες της κλωστοϋφαντουργίας δημιούργησαν την κοινωνική βάση του αναρχισμού. Όπως είναι κατανοητό, ο ατομικισμός και τα μυστικά συνδικάτα...

Περισσότερα …