Tom Wetzel*
Αυτόν το μήνα έχουμε την 100ή επέτειο ίδρυσης της συνδικαλιστικής διεθνούς -της Διεθνούς Ένωσης Εργαζομένων (International Workers Association - IWA ή AIT στα ισπανικά). Προς τιμήν αυτής της επετείου, θα παραθέσω τα ακόλουθα σχόλια για την ισπανική επανάσταση του 1936-1937.
Από τη μελέτη μου για την ισπανική επανάσταση στη δεκαετία του 1930, θα έλεγα ότι τα στοιχεία δείχνουν την κρίσιμη σημασία της προετοιμασίας των αγωνιστών-ενεργών μελών της οργάνωσης. Τόσο οι μεγάλες επιτυχίες όσο και οι αποτυχίες της CNT σε εκείνη την Επανάσταση μπορούν να εξηγηθούν από αυτό. Δεδομένου του πόσο κρίσιμη είναι η προετοιμασία, δείχνει το ριζικό λάθος του «αυθορμητισμού» ή «θα το καταλάβουμε όταν έρθει η ώρα».
Κατά κάποιο τρόπο, το κίνημα της ισπανικής εργατικής τάξης εκείνης της εποχής ήταν υποδειγματικό ως προς το υψηλό επίπεδο προετοιμασίας και την υποδομή που ανέπτυξε για να το κάνει αυτό. Τα Ateneos -σχολεία εργαζομένων ή κέντρα του κινήματος- παρείχαν κάθε είδους εκπαίδευση -μαθήματα δημόσιας ομιλίας, μαθήματα γραφής και ανάγνωσης (ιδιαίτερα σημαντικά για τις γυναίκες λόγω του υψηλού επιπέδου αναλφαβητισμού μεταξύ των γυναικών λόγω του ελέγχου της εκπαίδευσης από την εκκλησία), εργαστήρια κοινωνικής θεωρίας, εκπαίδευση σχετικά με την πολιτική και τις οργανωτικές μεθόδους της CNT και άλλα.
Άκρως σημαντικό ρόλο στη λαϊκή εκπαίδευση έπαιξαν και τα πολλά έντυπα εκείνης της εποχής. Για παράδειγμα, οι αναρχικοί εξέδωσαν μια εφημερίδα που προσανατολιζόταν στους στρατιώτες της εργατικής τάξης, με το όνομα “Soldado del Pueblo” (“Λαϊκός Στρατιώτης”). Στα σημαντικά γεγονότα του Ιούλη του 1936, αρκετοί στρατιώτες πέρασαν στο πλευρό του εργατικού κινήματος. Έτσι η CNT κατάφφερε να αποσπάσει 30.000 τουφέκια το πρωί της στρατιωτικής εξέγερσης. Ένας δεκανέας στην κύρια αποθήκη όπλων στη Βαρκελώνη επιτέθηκε στον αξιωματικό του και έπεισε τους άλλους στρατιώτες να αφήσουν τους ανθρώπους της Επιτροπής Άμυνας της CNT να εισέλθουν στις εγκαταστάσεις.
Για χρόνια η CNT συζητούσε την κατάληψη των χώρων εργασίας ως ένα σημαντικό πρώτο βήμα σε μια επαναστατική κατάσταση. Αυτό συζητήθηκε σε συνέδρια και έγινε και αντικείμενο δημοσιευμάτων. Έτσι είχε γίνει ένα ευρέως αποδεκτό μέρος της συνδικαλιστικής σκέψης. Το 1936-37 τα συνδικάτα της CNT απαλλοτρίωσαν το 80% της οικονομίας της Καταλονίας και το 70% της οικονομίας της Βαλένθια και της Μούρθια. Αυτή η περιοχή διέθετε το 80% των παραγωγικών μονάδων της Ισπανίας. Ο στόχος αυτού του κινήματος δεν ήταν να κρατήσει μεμονωμένες εταιρείες ως συνεταιρισμούς, αλλά να συγχωνεύσει τα περιουσιακά στοιχεία όλων των εταιρειών ενός κλάδου ή τομέα παραγωγής και να δημιουργήσει μια ελεγχόμενη από τους εργάτες βιομηχανική ομοσπονδία για τον συντονισμό και τον σχεδιασμό μιας ολόκληρης βιομηχανίας. Αυτό το ονόμασαν «κοινωνικοποίηση». Το έκαναν αυτό στη δημόσια συγκοινωνία, τους σιδηροδρόμους, την υγειονομική περίθαλψη, την κατασκευή επίπλων, την ψυχαγωγία, τα αρτοποιεία και τα γαλακτοκομεία και ολόκληρη τη βιομηχανία κουρέματος του μετρό της Βαρκελώνης. Αυτό δεν θα είχε συμβεί χωρίς την προετοιμασία των πρηγούμενων χρόνων από την πλευρά των εργαζομένων αγωνιστών για αυτόν τον στόχο. Αυτό αποτελεί ένα παράδειγμα επιτυχίας στην προετοιμασία.
Είχαν όμως και αποτυχίες στην προετοιμασία. Δεν είχαν φτάσει ποτέ σε ένα παρόμοιο επίπεδο όσον αφορά τα πρώτα βήματα που απαιτούνταν για την αντικατάσταση του κράτους. Με άλλα λόγια, ποια...
Όλοι οι σπουδαίοι ορθολογιστές φιλόσοφοι του δέκατου όγδοου αιώνα διατύπωσαν τα προβλήματα της δημόσιας υποχρεωτικής εκπαίδευσης, και οι δύο πιο απόλυτοι εκπαιδευτικοί στοχαστές ανέπτυξαν αντιθετικές θεωρίες πάνω στο ζήτημα της οργάνωσης της εκπαίδευσης: ο Rousseau σύμφωνα με το κράτος και ο Godwin εναντίον του. Οι σύγχρονοι επικριτές της συμμαχίας μεταξύ της εθνικής κυβέρνησης και της εθνικής εκπαίδευσης θα συμφωνούσαν και θα υποστήριζαν ότι είναι στη φύση των δημόσιων αρχών να διοικούν εξαναγκαστικούς και ιεραρχικούς θεσμούς των οποίων η τελική λειτουργία είναι να διαιωνίσει την κοινωνική ανισότητα και να ασκήσει πλύση εγκεφάλου στους νέους με σκοπό την αποδοχή του...
Στις 9 Δεκέμβρη 1928 γεννήθηκε στην Κούβα ο Boris Santa Coloma, συνδικαλιστής, αναρχικός και μέλος του Κινήματος που επιτίθεται στο Στρατόπεδο Moncada. Ως νεαρός εργάτης εργάστηκε στην ψυκτική βιομηχανία και έγινε συνδικαλιστής της UST. Ήταν μέλος του επαναστατικού σώματος από 1200 αγωνιστές που θα αναλάβει τον έλεγχο της Moncada την ιστορική ημερομηνιία της 26ης Ιούλη 1953.
Θα συλληφθεί, θα βασανιστεί και θα σκοτωθεί από τις δυνάμεις της δικτατορίας του Fulgencio Batista, του ίδιου καθεστώτος που εξαφάνισε και τον ελευθεριακό αγωνιστή Miguel Rivas.
Στην αντίσταση στη δικτατορία του Batista, όπως και την αυγή της κουβανικής επανάστασης, οι αναρχικοί έπαιξαν πρωτεύοντα...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018