ΣΠΥΡΟΣ ΘΕΡΙΑΝΟΣ
Οκτώ, περίπου, μήνες μετά την ημέρα της πτώσης της «δικτατορίας των συνταγματαρχών» και την αποκατάσταση της δημοκρατίας και τέσσερις μήνες πριν την ψήφιση του Συντάγματος, λαμβάνει χώρα μία από τις μεγαλύτερες και πιο βίαιες κινητοποιήσεις της πρώιμης μεταπολίτευσης. Στις 7 Μαρτίου 1975, διακόσιοι, περίπου, ιδιοκτήτες ταξί ακινητοποιούν τα αυτοκίνητά τους σε μία αλάνα στην περιοχή του Αλίμου (πρόκειται για τον χώρο ενός παλιού στρατοπέδου στη σημερινή συμβολή των λεωφόρων Αλίμου και Ποσειδώνος, το οποίο εκείνη την εποχή διατηρεί ακόμα την περίφραξη και την πύλη του - κάτι που θα παίξει σημαντικό ρόλο σε κρίσιμες καμπές της απεργίας) και για πάνω από τριάντα μέρες διαδηλώνουν με πορείες (πεζές ή μηχανοκίνητες) από τον Άλιμο στο κέντρο της Αθήνας, διεκδικούν από τα αρμόδια υπουργεία την άμεση υλοποίηση των αιτημάτων τους, συγκρούονται βίαια με συναδέλφους τους, οι οποίοι εργάζονται καθώς για τους τελευταίους δεν έχει κηρυχθεί απεργία από κανένα επίσημο σωματείο. Από τη στιγμή της συγκέντρωσης των πρώτων ιδιοκτητών, μικρές ομάδες απεργών βγαίνουν στην παραλιακή λεωφόρο, σταματούν τα διερχόμενα ταξί, εξηγούν στους οδηγούς για την ανάγκη της συγκεκριμένης κινητοποίησης και πολλοί από τους ιδιοκτήτες παίρνουν άμεσα την απόφαση και οδηγούν το αυτοκίνητό τους στην αλάνα. Έτσι, μέχρι το μεσημέρι, έχουν συγκεντρωθεί περίπου χίλια ταξί και χίλιοι διακόσιοι ιδιοκτήτες.
Η κινητοποίηση των ιδιοκτητών ταξί τον Μάρτιο του 1975 είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας wildcat strike. Ο όρος wildcat strike αναφέρεται αποκλειστικά στην διακοπή της εργασίας χωρίς την εξουσιοδότηση των νόμιμων συνδικάτων και εστιάζει σε δύο χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης μορφής απεργίας: πρώτον, η απεργία δεν είναι εξουσιοδοτημένη από τα τοπικά και νόμιμα συνδικάτα και αποδυναμώνει τον ρόλο των τελευταίων ως εκπροσώπων της συγκεκριμένης επαγγελματικής ομάδας. Δεύτερον, καταστρατηγεί συμβατικές στάσεις και υποσχέσεις όσον αφορά την ανάληψη ή μη μίας απεργίας και αναδεικνύει προβλήματα ανεξάρτητα από την έλλειψη εξουσιοδότησης ή επικύρωσης από το επίσημο συνδικάτο (Atleson, 1973). Η απεργία της συγκεκριμένης μερίδας ιδιοκτητών ταξί ήταν αυθόρμητη, απροειδοποίητη, παραμέριζε όλα τα επίσημα σωματεία των ιδιοκτητών ταξί, με τα οποία μάλιστα, έρχεται σε αντιπαράθεση. Ωστόσο, η συγκεκριμένη απεργία αποτελεί μέρος πλατύτερων και πολύμορφων διαδικασιών, οι διεργασίες και η συμπλοκή των οποίων μας πάνε μία και δύο δεκαετίες πίσω, χωρίς αυτό να σημαίνει πως όλα θα κατέληγαν νομοτελειακά στο Μάρτιο του ’75.
Τη δεύτερη κιόλας μέρα της συγκέντρωσης τους στον Άλιμο, οι απεργοί εκλέγουν μία απεργιακή επιτροπή, η οποία αποτελείται από επτά άτομα. Η συνάντηση και η συζήτηση που πέτυχε η απεργιακή επιτροπή με τον υπουργό Μεταφορών, την ίδια κιόλας μέρα της εκλογής της, θεωρήθηκε ως μία πρώτη αναγνώριση του αγώνα.
Παράλληλα, όμως, ο υπουργός καθιστά συνομιλητές του και τις διοικήσεις συγκεκριμένων σωματείων ιδιοκτητών ταξί. Η απεργιακή επιτροπή του Αλίμου αντιδρά με ανακοινώσεις, ωστόσο, με τις υποσχέσεις που πήραν από τον υπουργό, οι απεργοί αποφασίζουν τη διάλυση του στρατοπέδου και αναμονή. Μπαίνει θέμα γραφείου με τηλέφωνο. Βρίσκουν ένα στην οδό Παλαιολόγου στο κέντρο της Αθήνας.
Για την ευρύτερη στάση των κομμάτων ο Μανώλης Μπαντουράκης σημειώνει λακωνικά στην αυτοβιογραφία του: «Πολιτική στήριξη καμία». Οι απεργοί είναι κάθετοι ως προς τη στάση τους απέναντι στον υπουργό και στις συνομιλίες του με τις διοικήσεις των σωματείων ιδιοκτητών ταξί:
Η απεργιακή επιτροπή των εργαζομένων ταξί, η οποία εξελέγη από τους ιδιοκτήτες που είχαν συγκεντρωθεί στον Άλιμο, τονίζει σε ανακοίνωσή της ότι δεν θα δεχθή καμμία λύση που θα είναι αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων των «εκλεγμένων» στην περίοδο της δικτατορίας διοικήσεων των σωματείων του κλάδου, με τον υπουργό Μεταφορών.
Η επιτροπή στην ανακοίνωσή της ζητεί την χορήγηση 35-40 λίτρων βενζίνης για τις δύο βάρδιες στο κάθε ταξί με κουπόνι, την τιμή των 8 δρχ. για την απλή και 10 δρχ. για την σούπερ, όπως και την ελεύθερη πετρελαιοκίνηση των ταξί (εφ. Η Καθημερινή, αρ.φ. 17001, Τρίτη 11 Μαρτίου 1975, σελ. 10).
Ο υπουργός Μεταφορών συνεχίζει να επιλέγει ως συνομιλητές τους τις διοικήσεις των νόμιμων σωματείων και δημοσιεύονται στις εφημερίδες εξαγγελίες του οι οποίες έχουν, μάλλον, επικοινωνιακό χαρακτήρα στην προσπάθειά του να διαχειριστεί την κρίση. Κάποιες από τις εξαγγελίες του αφορούν την κατάργηση για τρία χρόνια τη χορήγηση νέων αδειών ταξί, την κατάργηση από 1/1/1975 των τελών κυκλοφορίας στα ταξί, τη λήψη μέτρων για την παροχή της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στους αυτοκινητιστές και την εκκαθάριση του επαγγέλματος από τους ιδιοκτήτες που πήραν άδεια με παράνομα πιστοποιητικά.
Στις 19 Μαρτίου κατατίθεται το σχέδιο νόμου για την κατάργηση των ειδικών τελών για τα ταξί και τα λεωφορεία. Τα υπόλοιπα αιτήματα δεν ικανοποιούνται. Νυχτερινή ανακοίνωση των απεργών του Αλίμου για 24ωρη απεργία των ταξί, η οποία θα αρχίσει στις 6 το πρωί της επόμενης μέρας ενώ παράλληλα και ο Σύνδεσμος Παλαιών και Νέων Ιδιοκτητών καλεί σε 24ωρη απεργία όλα τα ταξί. Πολλά αυτοκίνητα συγκεντρώνονται και πάλι στον Άλιμο. Σοβαρά επεισόδια λαμβάνουν χώρα με εργαζόμενους ταξιτζήδες σε Ομόνοια, Σύνταγμα, Νέο Κόσμο, Αμπελόκηπους και Ιπποκράτους. Συλλαμβάνονται 100 περίπου απεργοί και ασκείται δίωξη. Τα σωματεία των ιδιοκτητών ταξί αντιδρούν με ανακοινώσεις καταγγέλλοντας τους απεργούς:
Το Ενιαίο Σωματείο Εργαζομένων Αυτοκινητιστών Ταξί Ελλάδος «Η Ένωση» ανακοίνωσε χθες το βράδυ: «Παρακαλούνται οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες να μην λάβουν σοβαρά υπ’ όψη των τις ανεύθυνες ενέργειες ορισμένων, στενής αντιλήψεως αυτοκινητιστών ταξί και σχηματισθή κακή εντύπωση για ολόκληρο τον κλάδο. Διαβεβαιώνουμε πως υπάρχουν και υπεύθυνοι στον κλάδο αυτό που ενεργούν σωστά και καθοδηγούν τον κλάδο στη βιωτική και κοινωνική του ανύψωση. Αυτοί δε που απεργούν είναι 1.000, ενώ στην Αττική ο αριθμός των συναδέλφων ανέρχεται στις 25.000» (εφ. Τα Νέα, αρ.φ. 9111, Παρασκευή 21 Μαρτίου 1975).
Κρίνεται απαραίτητη από την απεργιακή επιτροπή μια συγκέντρωση στο θέατρο «Διάνα» για τις 24 Μαρτίου ενώ την ίδια μέρα πραγματοποιείται συγκέντρωση των διοικήσεων των άλλων σωματείων ιδιοκτητών ταξί Αθηνών-Πειραιώς και Περιχώρων στο θέατρο «Βέμπο». Στη συγκέντρωση των απεργών του Αλίμου παρευρίσκονται πολιτικοί από το ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ χωρίς όμως τα πολιτικά κόμματα να παίρνουν επίσημα θέση υπέρ ή κατά της απεργίας. Η συγκέντρωση ήταν μαζική. Δίνεται εντολή στην επιτροπή για άμεση κινητοποίηση και συγκέντρωση των αυτοκινήτων στον Άλιμο. Με τη νέα συγκέντρωση στον Άλιμο αρχίζει ένας πιο σκληρός αγώνας και περισσότερο βίαιος στην περιφρούρησή του.
Στις 24 Μαρτίου, η κυβέρνηση ανακοινώνει ότι δέχεται ν’ αυξηθεί το κόμιστρο κατά πενήντα λεπτά το χιλιόμετρο. Οι απεργοί διχάζονται. Κάποιοι θεωρούν ότι αυτό ήταν που επεδίωκαν και το κέρδισαν. Μπαίνουν στα αυτοκίνητα να φύγουν από τον Άλιμο, για να πάνε στα εργαστήρια των ταξιμετράδων να περάσουν την αύξηση και να δουλέψουν. Η απεργιακή επιτροπή βγάζει ανακοίνωση με την οποία καταγγέλλει την αύξηση του κομίστρου ως κυβερνητική παγίδα για να σπάσει το μέτωπο του Αλίμου. Ο υπουργός Μεταφορών παλινδρομεί κι ανακοινώνει πως η αύξηση είναι προαιρετική.
Στις 28 Μαρτίου, σε συζήτηση στη Βουλή για το Σύνταγμα, ο Καραμανλής αναφερόμενος στις απεργίες που γίνονται μιλά για «αριστεροχουντισμό», καταγγέλλοντας τις «οργανωμένες μειοψηφίες» που υποκινούν απεργίες.
Συγκεκριμένα αναφέρει στο λόγο του:
Τον τελευταίο καιρό ωργανομένες μειοψηφίες προσπαθούν να προκαλέσουν μια επικίνδυνη κοινωνική αναταραχή. Απεργίες άκαιροι και αδικαιολόγητες, διαδηλώσεις οχλοκρατικές και πολλάκις ύποπτοι δημιουργούν ένα νοσηρό κλίμα που παρεμποδίζει την δραστηριότητα του έθνους σε μια στιγμή που χρειάζεται καθολική και έντονη επαγρύπνηση. Η παρέμβαση δεν είναι τυχαία αλλά σχετίζεται με τις προϋποθέσεις που έθεσα για τις οποίες θεωρώ απαραίτητες για να έχουμε υγιά και βιώσιμη Δημοκρατία. Και οι προϋποθέσεις είναι ήπιο πολιτικό κλίμα, ήρεμα πολιτικά ήθη και συνοχή εθνική και κοινωνική. Οι μειοψηφίες, όμως, αυτές, και οι υποκινητές τους πρέπει να γνωρίζουν ότι η ανοχή που δείχνει η κυβέρνηση δεν σημαίνει αδιαφορία (εφ. Τα Νέα, αρ.φ. 9116, Σάββατο 29 Μαρτίου 1975, σελ. 9). Κυβερνητική πηγή επιχειρεί να δώσει διευκρινήσεις για τον όρο «αριστεροχουντισμός»:
Εξτρεμιστικά στοιχεία, τόσον της αριστεράς, όσον και της δεξιάς, συναντώνται εις ένα σκοπόν: Να φθείρουν την Δημοκρατίαν. Ειδικώτερα, οι εξτρεμισταί της αριστεράς, εκμεταλλευόμενοι ωρισμένες εκδηλώσεις των καταλοίπων της χούντας προσπαθούν να προκαλέσουν αναστατώσεις κοινωνικάς και να υπονομεύσουν την Δημοκρατίαν με μεθόδους οχλοκρατικάς (εφ. Τα Νέα, αρ.φ. 1917, Δευτέρα 31 Μαρτίου 1975, σελ. 11).
Στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας «Τα Νέα», υπάρχει η απάντηση του Ανδρέα Παπανδρέου στον Καραμανλή:
Ο περίεργος και ενδεχόμενος πολλές ερμηνείες «αριστεροχουντισμός», μπορεί να αποτελέσει προπέτασμα καπνού, για τη διαβολή των δημοκρατικών προοδευτικών και αριστερών δυνάμεων της χώρας, για την παρεμπόδιση των διεκδικήσεων των λαϊκών στρωμάτων. Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι ο Λαός δεν έχει μόνο το απαράγραπτο δημοκρατικό δικαίωμα διεκδικήσεως των αιτημάτων του, αλλά και το καθήκον να κάνει την παρουσία του αισθητή, σε νόμιμα εξωκοινοβουλευτικά πλαίσια. Η ελευθερία δεν προκύπτει από την τάξη αλλά η τάξη από την ελευθερία (εφ. Τα Νέα, αρ.φ. 1917, Δευτέρα 31 Μαρτίου 1975, σελ. 11).
Στις αρχές Απριλίου φαίνεται η κυβέρνηση να έχει λάβει την απόφαση να σκληρύνει τη στάση της απέναντι στους απεργούς με μία σειρά αυστηροποίησης ή/και εφαρμογής διοικητικών μέτρων τα οποία δεν είχε ενεργοποιήσει ως εκείνη τη στιγμή. Πιο συγκεκριμένα ο Νομάρχης Αττικής αφαιρεί για ένα τρίμηνο τις άδειες εννέα απεργών ιδιοκτητών ταξί, οι οποίοι συνελήφθησαν να ασκούν βία κατά των συναδέλφων τους. Την 1η Απριλίου δίνεται αύξηση στο κόμιστρο, που είναι υποχρεωμένα όλα τα ταξί να την εφαρμόσουν. Οι διοικήσεις των σωματείων των ιδιοκτητών ταξί συγκεντρώνονται στο θέατρο «Γκλόρια» και εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τα μέτρα της κυβέρνησης. Η απεργιακή επιτροπή του Αλίμου δηλώνει πως δεν αποδέχεται την αύξηση. Ζητά με τηλεγράφημα αναστολή της απόφασης του υπουργού. Την επόμενη μέρα ο υπουργός Μεταφορών Γ. Βογιατζής καλεί αργά το βράδι την απεργιακή επιτροπή στο υπουργείο και τους ανακοινώνει την αναστολή της εφαρμογής της αύξησης. Η απεργιακή επιτροπή δηλώνει στον υπουργό ότι δέχεται με ικανοποίηση την απόφαση και τον διαβεβαιώνει ότι θα παρασχεθεί ο απαιτούμενος χρόνος στην κυβέρνηση για να μελετήσει και να ικανοποιήσει στα μέτρα του δυνατού τα αιτήματά τους. Ωστόσο, η Πανελλαδική Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ταξί ανακοινώνει πως ήδη 4.000 ταξί της περιοχής των Αθηνών έχουν ρυθμίσει τα ταξίμετρά τους με βάση την αύξηση των 50 λεπτών που ήδη ανεστάλη από τον υπουργό. Σε ανταπάντηση η απεργιακή επιτροπή του Αλίμου σε τηλεγράφημά της τονίζει ότι:
Το σύνολο των ιδιοκτητών ταξί των Αθηνών, του Πειραιώς και των Περιχώρων καθώς και των περισσοτέρων επαρχιακών πόλεων επικροτούν την απόφαση του υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών για την αναστολή της αποφάσεως για την αύξηση του κομίστρου (εφ. Η Βραδυνή, αρ.φ. 17.759, Πέμπτη 3 Απριλίου 1975, σελ. 2).
Στις 3 Απριλίου σε εγκύκλιο του υπουργείου Μεταφορών ενημερώνονται οι περιφερειακές υπηρεσίες του υπουργείου ότι οι ιδιοκτήτες ταξί απαγορεύεται να νοικιάζουν σε τρίτους τα ταξί τους και οι παραβάτες θα τιμωρούνται με αφαίρεση της άδειας. Η επίσημη θέση του υπουργείου είναι ότι με αυτήν την πρακτική θα εντοπίσουν τις άδειες ταξί που εκδόθηκαν με ψευδή δικαιολογητικά.
Στις 5 Απριλίου η απεργιακή επιτροπή ανακοινώνει απεργία για τις 9 Απριλίου, γιατί θεωρεί ότι ο υπουργός Μεταφορών κωλυσιεργεί στη λήψη αποφάσεων αθετώντας τις υποσχέσεις του. Εκφράζει, μάλιστα, ανοιχτά με ανακοίνωσή της τη δυσπιστία της απέναντι στον υπουργό Μεταφορών:
Η απεργιακή επιτροπή των ιδιοκτητών ταξί Αθηνών-Πειραιώς και Περιχώρων εξ άλλου εκάλεσε χθες τον κλάδο σε επαγρύπνησι και διαδήλωσε την απόφασί της να κατέλθη σε απεργία διαρκείας την προσεχή Τετάρτη 9 του μηνός, εφ’ όσον θα διαπιστώση υπαναχώρησι στο θέμα της ανακλήσεως της αποφάσεως για την αύξησι των κομίστρων κατά 50 λεπτά.
Η επιτροπή εζήτησε χθες με τηλεγράφημά της προς τον Πρόεδρο της Κυβερνήσεως και τους αρμοδίους υπουργούς να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυνερνήσεως η ακύρωσι της παραπάνω αποφάσεως. Τέλος χαρακτηρίζει σαν απαράδεκτη την σκέψι για προαιρετική αύξησι των κομίστρων (εφ. Η Βραδυνή, αρ.φ. 17761, Σάββατο 5 Απριλίου 1975, σελ. 12).
Στις 9 Απριλίου αρχίζει και πάλι η απεργία. Στην αλάνα του Αλίμου μεταφέρονται τα γυναικόπαιδα των ιδιοκτητών. Επεισόδια και ξυλοδαρμοί σε πολλά σημεία της πόλης όπως και συλλήψεις. Επί πέντε μέρες, κινούμενες εστίες βίας απλώνονται σε πολλά και διαφορετικά κάθε φορά σημεία της πόλης, όπου απεργοί χτυπούν εργαζόμενους. Την ίδια μέρα η εφημερίδα «Η Βραδυνή» κυκλοφορεί δημοσιεύοντας στο πρωτοσέλιδο της μικρό μονόστηλο άρθρο που αφορά τα ταξί και ο τίτλος του οποίου είναι τυπωμένος σε κόκκινο πλαίσιο για να γίνεται αισθητά διακριτός από την υπόλοιπη ειδησεογραφία:
ΤΑ Ι.Χ. έξω από το κέντρο της Αθήνας
Τα ΙΧ θα «φύγουν» από το κέντρο των Αθηνών. Η Κυβέρνησι, όπως εδήλωσε χθες ο υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών κ. Γ. Βογιατζής μελετά ήδη το θέμα για να βρη τον τρόπο, με τον οποίο τα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσεως θα απομακρυνθούν από το κέντρο, για να κυκλοφορούν πιο άνετα τα λεωφορεία και τα ταξί και να μπορέσουν έτσι ν’ αυξήσουν την επιβατική κίνησί τους, που θα έχη σαν αποτέλεσμα την βελτίωσι των όρων εκμεταλλεύσεώς των. Την δήλωσι αυτή έκανε χθες οκ. Βογιατζής στους εκπροσώπους των ιδιοκτητών ταξί (εφ. Η Βραδυνή, αρ.φ. 17764, Τετάρτη 9 Απριλίου 1975, σελ. 1).
Ωστόσο, στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας αποτυπώνεται σε άρθρο τόσο η διάσταση που συνεχίζει να υφίσταται και να εντείνεται μεταξύ απεργών και εργαζομένων όσο και η υιοθέτηση μιας μετριοπαθέστερης στάσης από τον Νομάρχη Αττικής την Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών:
Εν τούτοις αρκετά ταξί απήργησαν και συγκεντρώθησαν στον Άλιμο, κατόπιν προσκλήσεως της Απεργιακής Επιτροπής. Εν τω μεταξύ, ο νομάρχης Αττικής κ. Αργ. Μπότσης και η Αστυνομική Διεύθυνσι Αθηνών ανακοίνωσαν ότι:
• Οι απεργοί θα τύχουν απολύτου προστασίας, διότι ασκούν δικαίωμα συνταγματικώς κατοχυρωμένον.
• Οι επιθυμούντες να εργασθούν θα προστατευθούν.
• Απαγορεύεται η εγκατάλειψις ταξί στις πιάτσες υπό των απεργών
• Εφίσταται η προσοχή των απεργών όπως απόσχουν από ενέργειες εις βάρος όσων επιθυμούν να εργασθούν.
(εφ. Η Βραδυνή, αρ.φ. 17764, Τετάρτη 9 Απριλίου 1975, σελ. 12).
Στις 11 Απριλίου, ιδιοκτήτες ταξί που απεργούν φέρονται να δηλώνουν σε συντάκτη της εφημερίδας «Η Καθημερινή»:
Συμμεριζόμαστε τα οικονομικά προβλήματα του τόπου μας, αλλά σαν άνθρωποι κι εμείς του μόχθου, τάξη που ασκεί το δυσκολότερο και το πιο ανθυγιεινό επάγγελμα, είχαμε την απαίτηση να τύχουμε, έστω κατά ένα μέρος των προβλημάτων μας, της συμπαραστάσεως του κράτους.
Δεν είμαστε κομμουνισταί, ούτε χουντικοί. Είμαστε πρόθυμοι, σε ώρα ανάγκης, να θυσιάσουμε τους εαυτούς μας, τα παιδιά μας, την περιουσία μας, για χάρη της πατρίδος. Αναγνωρίζουμε τον πρόεδρος της κυβερνήσεως σαν εθνικό ηγέτη (εφ. Η Καθημερινή, αρ.φ.16936, Σάββατο 12 Απριλίου 1975.
Στη συνέχεια του άρθρου, ο συντάκτης παραθέτει τα αιτήματα των απεργών ενώ σύμφωνα πάλι με τον ίδιο, οι απεργοί καταγγέλλουν τους απεργοσπάστες σαν προβοκάτορες και σ’ αυτούς αποδίδουν τα επεισόδια που εσημειώθησαν σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας κατά τη διάρκεια της απεργίας. Όπως δηλώνουν «ο αγώνας μας είναι κλαδικός και όχι πολιτικός». Παράλληλα, δημοσιεύεται ανακοίνωση του Νομάρχη Αττικής Αργ. Μπότση σε κλίμα πολύ διαφορετικό από αυτό που αποτυπώνεται στο φύλλο της «Βραδυνής» τρεις μέρες πριν. Στην ανακοίνωση που δημοσιεύει «Η Καθημερινή» αναφέρονται τα εξής:
Επανέρχομαι εις τας προχθεσινάς δηλώσεις αναφορικώς με την απαράδεκτη συμπεριφοράν των ολίγων οδηγών και ιδιοκτητών ταξί, οίτινες μετέρχονται βίαν προς τους συναδέλφους των, επιθυμούντας να εργασθούν κατά την διάρκεια της απεργίας.
Την τοιαύτην συμπεριφοράν καυτηριάζομεν εντόνως, διότι δεν είναι δυνατόν να απολαύουν του περιεχομένου της Δημοκρατίας δικαιώματος της απεργίας και ταυτοχρόνως να επιδεικνύουν βάναυσον συμπεριφοράν, παραγνωρίζοντες το αντίστοιχον δικαίωμα εργασίας των συναδέλφων των. Εφιστώμεν ιδιαιτέρως την προσοχή και προειδοποιούμε ότι θα ευρεθώμεν εις την δυσάρεστον θέσιν να επιβάλλωμεν αυστηροτάτας κυρώσεις εις τους παρεκτρεπόμενους οδηγούς και ιδιοκτήτας ταξί, αποφασισμένοι παντί τρόπω να προστατεύσωμεν το υπό της Δημοκρατίας παρεχόμενον δικαίωμα εργασίας των εργαζόμενων οδηγών (εφ. Η Καθημερινή, αρ.φ.16936, Σάββατο 12 Απριλίου 1975.
Στις 11 Απριλίου το Σ.Ι.Σ.Α.Τ. εκδίδει ανακοίνωση:
Ειδοποιούνται, οι ιδιοκτήται ταξί, τα αυτοκίνητα των οποίων υπέστησαν ζημίες υπό ανευθύνων ατόμων, δήθεν απεργών, όπως διέλθωσι εκ των Γραφείων Σ.Ι.Σ.Α.Τ. και δηλώσωσι τας ζημίας ίνα υποβληθώσι μηνύσεις και κατά των ηθικών αυτουργών (εφ. Η Βραδυνή, αρ.φ. 17767, Σάββατο 12 Απριλίου 1975,σελ.14).
Στις 12 Απριλίου, ο διευθυντής του Τμήματος Επιβατικών Αυτοκινήτων Δημόσιας Χρήσης επισκέπτεται το στρατόπεδο του Αλίμου. Γίνεται δεκτός με χειροκροτήματα, αλλά όταν αναπτύσσει τις θέσεις του υπουργείου, αρχίζουν οι αποδοκιμασίες. Απειλείται βία εναντίον του από τους απεργούς. Η ομάδα περιφρούρησης τον φυγαδεύει. Ωστόσο, στο στρατόπεδο αναπτύσσεται σκεπτικισμός.
Αργά το απόγευμα της ίδιας μέρας ρίχνεται από κάποιους επιτακτικά η ιδέα «Όλοι με τ’ αυτοκίνητα στην Αθήνα». Ο Μπαντουράκης θεωρεί πως αν φύγουν τα αυτοκίνητα θα διασπαστεί η απεργία. Μερίδα των ιδιοκτητών μπαίνει στα αυτοκίνητά της με την πρόθεση να αποχωρήσουν από το στρατόπεδο. Ο Μπαντουράκης με ανθρώπους που θα πορευτούν από τότε μαζί του στο συνδικαλισμό, ξαπλώνουν στο έδαφος φράζοντας την πύλη και εμποδίζοντας όσους είχαν πρόθεση να φύγουν. Η έξοδος των αυτοκινήτων αποφεύχθηκε. Ήταν, όμως, πλέον φανερό πως το στρατόπεδο δεν θα άντεχε για πολύ ακόμα. Την επόμενη μέρα, 13 Απριλίου, οι απεργοί αποφασίζουν να γίνει πορεία, η οποία ξεκινά στις 4 μ.μ. από τον Άλιμο προς τη Βουλή και την κατοικία του Καραμανλή. Βίαια επεισόδια σε όλο το μήκος της πορείας. Οι απεργοί μέσω του Μολυβιάτη αποσπούν υπόσχεση από τον Καραμανλή για συνάντηση με τον ίδιο.
Επιστρέφουν στον Άλιμο. Ενώ παράλληλα φαίνεται να επιχειρείται από την απεργιακή επιτροπή του Αλίμου ένα θετικό κλίμα: με ανακοίνωσή της δηλώνει πως οι ταραξίες που επιτέθηκαν σε εργαζόμενους ταξιτζήδες δεν ήταν απεργοί ταξιτζήδες και εκφράζοντας τη λύπη της για τα επεισόδια τα καταδικάζει.
Στις 14 Απριλίου, οι επιθέσεις σε ταξιτζήδες που εργάζονται συνεχίζονται αμείωτα. Γίνονται οκτώ συλλήψεις. Τετραμελής επιτροπή, η αποτελείται από τους Μανώλη Μπαντουράκη, Στράτο Τσεπαπαδάκη, Αντώνη Νικηταρά και Νίκο Θάνο επισκέπτεται τον Καραμανλή στην προγραμματισμένη συνάντηση. Σύμφωνα με τα γραφόμενα του Μπαντουράκη:
Η επίσκεψη ήταν σύντομη. Του δόθηκε το υπόμνημα, μας είπε για τη συμπάθειά του για τον κλάδο μας και ότι είμαστε η μόνη επιτροπή που δέχεται, κι ακόμα ότι είχε ένα πρόσθετο λόγο να μας συμπαθεί επειδή οι αυτοκινητιστές και οι οδηγοί ταξί τού έστελναν χαιρετισμούς με τους ξένους κατά τη διάρκεια της «εξορίας» του στο Παρίσι. Η απάντηση που μας δόθηκε ήταν:
«Θέλω να φτιάξετε νόμιμη συνδικαλιστική οργάνωση και τότε θα κουβεντιάσουμε για τα προβλήματά σας. Έχουμε δύσκολα εθνικά θέματα, γι’ αυτό το λόγο φεύγω για το Παρίσι. Θέλω να επικρατήσει ησυχία στο εσωτερικό της χώρας». Οι απεργοί καθώς αποχωρούν από τη συνάντησή τους με τον Καραμανλή συναντιούνται με ιδιοκτήτες ταξί που έχουν συγκεντρωθεί έξω από τη Βουλή για να διαμαρτυρηθούν για το σπάσιμο των αυτοκινήτων τους από τους απεργούς. Οι τελευταίοι θα κατευθυνθούν προς το μέρος τους και θα αρχίσουν πάλι τους ξυλοδαρμούς.
Στις 15 Απριλίου, μετά από τις υποσχέσεις του Καραμανλή, λύνεται η απεργία, το στρατόπεδο διαλύεται και μαζεύονται υπογραφές για τη σύνταξη καταστατικού. Η εφημερίδα Βραδυνή κυκλοφορεί με το πρωτοσέλιδό της χωρισμένο στα δύο. Αριστερά έχει το θέμα της ελληνοτουρκικής κρίσης και της επικείμενης επίσκεψης του Καραμανλή στο Παρίσι. Δεξιά έχει με πηχυαία γράμματα τον τίτλο «ΕΛΗΞΕ Η ΑΠΕΡΓΙΑ - ΤΑ ΤΑΞΙ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΚΑΝΟΝΙΚΑ». Στο άρθρο αναφέρεται:
Χρειάστηκε η επέμβαση του κ. Κ. Καραμανλή για να λυθεί η απεργία των ιδιοκτητών ταξί, να ξαναβρούν οι Αθηναίοι τον ρυθμό τους και να σταματήσουν το σπάσιμο αυτοκινήτων και οι ξυλοδαρμοί μεταξύ απεργούντων και εργαζομένων.
Η απεργία έληξε στις 2 χθες το απόγευμα μετά τη συνάντηση του πρωθυπουργού με εκπροσώπους:
• Των εργαζομένων ταξιτζήδων (νόμιμες διοικήσεις των Συνδέσμων Ταξί).
• Των απεργούντων ταξιτζήδων (Απεργιακή Επιτροπή Αλίμου).
Οι νόμιμες διοικήσεις ευχαρίστησαν τον κ. Καραμανλή για τα μέτρα της κυβερνήσεως υπέρ της τάξεώς τους, τα οποία χαρακτήρισαν ικανοποιητικά για το 1975. Ζήτησαν επίσης, να προστατευθούν τα μέλη των Σωματείων Ταξί που θέλουν να εργασθούν. Ο κ. πρωθυπουργός υποσχέθηκε ότι το δικαίωμα της εργασίας θα προστατευθεί. Από την πλευρά της η Απεργιακή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι ο κ. Καραμανλής υποσχέθηκε να μελετήσει τα αιτήματα των απεργών μόλις επιστρέψη από το ταξίδι του στη Γαλλία. Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται ότι η Επιτροπή δεν υιοθετεί τα επεισόδια. Ευχαριστήρια τηλεγραφήματα, για τα μέτρα υπέρ των ταξί, απέστειλαν προς τον υπουργό Μεταφορών κ. Βογιατζή, ο Σύνδεσμος «ΣΙΣΑΤ», ο Σύνδεσμος Ταξί Μυτιλήνης και το ΚΤΕΛ Χανίων Κρήτης.
Το άρθρο της η εφημερίδα συνοδεύει με δύο φωτογραφίες. Η πρώτη φωτογραφία δείχνει ένα ταξί με σπασμένο παρμπρίζ στο οποίο ο ιδιοκτήτης έχει αναρτήσει χάρτινη ταμπέλα, στην οποία αναγράφεται: «ΚΑΤΩ Η ΑΝΑΡΧΙΑ» ενώ ο συντάκτης της λεζάντας διερωτάται και ρωτάει: «αλλά ποιους ωφέλησε η δράσι των αναρχικών;». Η δεύτερη φωτογραφία δείχνει εκατοντάδες ταξί συγκεντρωμένα κάτω από τα γραφεία του Σ.Ι.Σ.Α.Τ., στη γωνία Μάρνη και 3ης Σεπτεμβρίου, τα οποία έχουν συγκεντρώσει στο σημείο οι ιδιοκτήτες τους για να διαμαρτυρηθούν για τις ζημιές που υπέστησαν από τους απεργούς.
*Πηγή: Από την διπλωματική εργασία του Σπύρου Θεριανού.
*Σχετικός σύνδεσμος: Dailytaxinews.gr
