Οι συνθήκες στις οποίες ζουν οι σημερινοί μετανάστες στην Ελλάδα είναι αντίστοιχες με εκείνες των παππούδων μου στην Αμερική, γράφει ο Ελληνοαμερικανός Zeese Papanikolas, γιός μεταναστών στις ΗΠΑ, η οποία δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο πολιτικής, πολιτισμού και ιδεών chronosmag.eu.
Ο Ζήσης Παπανικόλας γεννήθηκε το 1942 στις Η.Π.Α., στο Σωλτ Λέηκ Σίτυ (κοντά στα Βραχώδη Όρη) της Πολιτείας της Γιούτα, και είναι εγγονός οικογενειών Ελλήνων μεταναστών. Μητέρα του ήταν η γνωστή συγγραφέας και ιστορικός ελληνοαμερικανικών θεμάτων Ελένη Παπανικόλα.
Ο Ζήσης Παπανικόλας αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο και στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στις Καλές Τέχνες στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, ενώ διετέλεσε καθηγητής στο Ινστιτούτο Τέχνης του Σαν Φρανσίσκο (Καλιφόρνια).
Έχει γράψει σειρά βιβλίων για την αμερικανική ιστορία και πολιτισμό, καθώς και το Buried Unsung (1982), τη βιογραφία του Έλληνα μετανάστη και συνδικαλιστή Λούη Τίκα, ένα από τα θύματα της περίφημης Σφαγής του Λάντλοου, με την οποία και έληξε άδοξα η απεργία των ανθρακωρύχων στο Κολοράντο (1913-14). Το Buried Unsung κυκλοφόρησε στα ελληνικά με τον τίτλο Αμοιρολόιτος (Κατάρτι, Αθήνα 2002).
Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής, όπως δημοσιεύθηκε στα ελληνικά στον ιστότοπο chronosmag.eu, σε μετάφραση Στέφανου Θεοδωρίδη:
Όταν βρίσκομαι στην Αθήνα, επισκέπτομαι πάντα το [Εθνικό] Ιστορικό Μουσείο, κοντά στην πλατεία Συντάγματος.
Έστω για μία ώρα, περιφέρομαι στις αίθουσές του και χαζεύω τις γυάλινες προθήκες με τις ασημένιες πιστόλες, τις παλάσκες με το μπαρούτι και τα φονικά γιαταγάνια, ενώ οι ήρωες του '21 με αγριοκοιτάζουν από ψηλά.
Τα φέσια τους, τα μακριά μουστάκια τους, τα μαλλιά μέχρι τον ώμο, όλα αυτά τους κάνουν να δείχνουν απόκοσμοι. Κι όμως, ένας από αυτούς είναι μακρινός πρόγονός μου.
Κοιτάζω ψηλά το πρόσωπο του Θεόδωρου Γρίβα που δεν μοιάζει σε τίποτα με το δικό μου κι αμέσως μετά τρέχω να δω το σπαθί και την πολυποίκιλτη κάπα του που βρίσκεται πίσω από την προθήκη σε έναν από τους διαδρόμους της έκθεσης.
Μετά από τόσα χρόνια που έρχομαι εδώ, ξέρω ακριβώς πού θα τα βρω.
Ο Θεόδωρος Γρίβας είναι ο μόνος, αν και χαλαρός, σύνδεσμος μεταξύ της οικογένειάς μου και του ηρωικού εκείνου παρελθόντος: το γενεαλογικό μας δέντρο, κι από τις δυο μεριές της οικογένειας, φτάνει μόνο μέχρι τους προπαππούδες μου (ένας εκ των οποίων παντρεύτηκε κάποια από την οικογένεια των Γριβαίων) κι έπειτα χάνεται στα φτωχά χωριά της Αρκαδίας, της Ναυπακτίας και της Μακεδονίας.
Αν εξαιρέσει κανείς αυτό το λεπτό νήμα που μας συνδέει με την οικογένεια Γρίβα, είμαστε ένα τίποτα.
Στη σημερινή περίοδο των οργισμένων αντιδράσεων κατά των μεταναστών που κατακλύζουν την Ελλάδα, μια τέτοια επίσκεψη στο Ιστορικό Μουσείο, με τις μπαρουτοκαπνισμένες σημαίες και τους ήρωες, ίσως κάνει τον επισκέπτη να αναρωτηθεί τι θα πει Έλληνας τελικά. Γιατί το σημαντικότερο από τα ελάχιστα που γνωρίζω για την οικογένεια των Γριβαίων –όλοι τους μαχητές, μισθοφόροι και πειρατές– νομίζω ότι είναι η αλβανική καταγωγή τους.
Ξένη καταγωγή, ελληνικό παρόν
Ίσως επειδή δεν έρχομαι ιδιαίτερα συχνά στην Αθήνα, σκηνές όπως η ακόλουθη μου προκάλεσαν καταρχήν έκπληξη: έχω σταθεί σε ένα περίπτερο κοντά στο...
«Θέλουμε να καταστρέψουμε όλα εκείνα τα γελοία μνημεία των «υπέρ πατρίδος πεσόντων» που μας κοιτούν αφ’ υψηλού σε κάθε χωριό και στη θέση τους να εγείρουμε μνημεία για τους λιποτάκτες. Τα μνημεία αυτά θα αντιπροσωπεύουν και όσους πέθαναν στον πόλεμο, γιατί καθένας τους πέθανε αναθεματίζοντας τον πόλεμο και φθονώντας την ευτυχία του λιποτάκτη. Η αντίσταση γεννιέται από τη λιποταξία».
Αντιφασίστας αγωνιστής, Βενετία, 1943
Παρατίθεται στο βιβλίο των Hard / Negri «Αυτοκρατορία και Αντίσταση»
Οι εθνικιστικοί ανταγωνισμοί που εκδηλώθηκαν στα Βαλκάνια μετά το 1908 κατέληξαν στη σύρραξη των βαλκανικών πολέμων....
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Το βιβλίο του Αλμπέρ Λιμπερτάντ "Η ευλάβεια του ψοφιμιού" εκδόθηκε πρώτη φορά στα ελληνικά στην Αλεξάνδρεια το 1917, από τα "Γράμματα" που εξέδιδε ο Στέφανος Πάργας (Νίκος Ζελίτας). Είναι το έβδομο στη σειρά, από τα "Βιβλία της Ζωής", εκλαϊκευμένες εκδόσεις πρωτοποριακών έργων εκείνης της εποχής (Δαρβίνος, Μπακούνιν, Λαμάρκ, κ.ά. ). Η μετάφραση από τα γαλλικά έγινε από τον Γ. Πουλάκη. Η δεύτερη έκδοση, με εισαγωγικά σχόλια για τον συγγραφέα, έγινε από τις Αναρχικές Εκδόσεις "Ούτε Θεός-Ούτε Αφέντης", στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, τον Νοέμβριο του 1997. Τρίτη επανέκδοση, σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων, γίνεται από την "Ομάδα...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018