“…δεν μπορούν να εκπροσωπήσουν τους εαυτούς τους, πρέπει να
εκπροσωπηθούν”.
Καρλ Μαρξ
Μια απάντηση στο κείμενο «Αραβικό Φθινόπωρο» που δημοσιεύτηκε εδώ: http://eagainst.com/articles/arabic-fall/.
Τι είναι Οριενταλισμός;
Για να κατανοήσουμε τον Οριενταλισμό δεν θα πρέπει να τον ερμηνεύσουμε ως έναν ακόμη κλάδο ακαδημαϊκής έρευνας, μια σχολή σκέψης που καταγίνεται με ένα διακριτό αντικείμενο μελέτης. Η ίδια η ανάδειξη του Οριενταλισμού σε αναγνωρισμένο παρακλάδι των δυτικών κοινωνικών επιστημών, με δικά του πανεπιστημιακά τμήματα και εκπαιδευτικές υποδομές (π.χ. η σχολή S.O.A.S. στο Λονδίνο)[i] συνιστά ένδειξη της υπέρβασης που έχει πραγματοποιήσει το οργανωμένο οριενταλιστικό κίνημα από τα στενά όρια της πανεπιστημιούπολης και της τεράστιας ιδεολογικής ισχύος που έχουν συγκεντρώσει οι κοινωνικές ομάδες που συγκαταλέγονται ανάμεσα στους υποστηρικτές του. Η δύναμη αυτή που έχουν συσσωρεύσει, έχει επιτρέψει στις βασικές οριενταλιστικές ιδέες και αντιλήψεις να καταλάβουν μια θέση ανάμεσα σε εκείνες τις πεποιθήσεις που συνθέτουν τον πυρήνα της κυρίαρχης ιδεολογίας του ετερόνομου κοινωνικού παραδείγματος. Σε αυτή την διαδικασία κοινωνικής παραγωγής της «γνώσης», οι οριενταλιστικές ιδέες αφού πρώτα κάνουν τον κύκλο τους στις ανώτερες βαθμίδες της κοινωνικής πυραμίδας και υποβληθούν σε μια διαδικασία οργανικής όσμωσης με τα προνόμια και τα οργανωμένα ταξικά συμφέροντα των πολιτικών και οικονομικών ελίτ, επιστρέφουν ύστερα «αναβαπτισμένες» στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Καταλαμβάνουν πανεπιστημιακές έδρες με άφθονη εταιρική χρηματοδότηση και διεκδικούν την αποτίμηση της «ερευνητικής» δραστηριότητας των «ειδημόνων» του κλάδου ως σημαντική και νευραλγική συνεισφορά στο συνολικό γνωστικό οικοδόμημα των δυτικών επιστημών.
Ωστόσο, ενώ τα πεδία επιστημονικής έρευνας ταξινομούνται και οριοθετούνται σύμφωνα με οντολογικά, επιστημολογικά και μεθοδολογικά κριτήρια, το βασικό κριτήριο οριοθέτησης της οριενταλιστικής ψευδοεπιστήμης δεν είναι άλλο από την γεωγραφική γειτνίαση μιας αφηρημένης γεωπολιτικής οντότητας, της «Ανατολής», με τις καπιταλιστικές μητροπόλεις της Δύσης. Μέσα σε αυτή την αναλυτική κατηγορία της «Ανατολής» στοιβάζονται οι πιο ετερόκλητες και αντιφατικές πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές ολότητες, στο όνομα ενός κατώτατου κοινού παρονομαστή, της ανταγωνιστικής γεωπολιτικής υπόστασης τους ως προς τις ελίτ των κεντρικών χωρών του συστήματος της οικονομίας της αγοράς. Όπως έχει γράψει και ο Έντουαρντ Σαϊντ, «Η Ανατολή είναι ακέραιο τμήμα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού και κουλτούρας. Ο Οριενταλισμός εκφράζει κι εκπροσωπεί αυτό το τμήμα πολιτιστικά, κι ακόμη και ιδεολογικά, σαν μια κατηγορία ακαδημαϊκού λόγου με υποστηρικτικούς θεσμούς, λεξιλόγιο, ακαδημαϊκή παραγωγή, εικονογραφία, δόγματα ακόμη και δικές του αποικιακές γραφειοκρατίες και αποικιακά αισθητικά στιλ».[ii] Με άλλα λόγια, η ιδεολογική αναπαράσταση της Ανατολής όπως αυτή εκφράζεται από τον Οριενταλισμό, συνιστά μέρος της ολότητας του ηγεμονικού πολιτισμικού παραδείγματος στις ετερόνομες κοινωνίες του ανεπτυγμένου Βορρά. Μέσω της διάχυτης οριενταλιστικής προπαγάνδας και φιλολογίας, διαμορφώνεται ένα τεχνητό πολιτισμικό δίπολο που από την μία, παράγει ιδεολογικό λόγο εκ μέρους μιας «φωτισμένης», «δημοκρατικής» και «ορθολογικής» Δύσης και, από την άλλη, περιγράφει την «Ανατολή» ως μια παγιωμένη ιστορική πραγματικότητα, ομοιογενή ως προς την εκ διαμέτρου αντίθεση της προς τις «έμφυτες αρετές» του δυτικού πολιτισμού. Μια ακραία ετερόνομη ολότητα που βρίσκεται σε υπαρξιακή ένταση με την «πολιτισμένη» Δύση και την οποία οι ελίτ του προνομιούχου παγκόσμιου Βορρά καλούνται να «διαχειριστούν».
Έτσι, ο Οριενταλισμός επιτελεί έναν διπλό ρόλο σε σχέση με την αναπαραγωγή του κυρίαρχου κοινωνικού παραδείγματος. Στο διεθνές πεδίο, παρέχει το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο για την υλοποίηση μιας πολιτικής βίαιης καθολίκευσης...
Του Φίλιππα Κυρίτση
Το παρακάτω ιστορικό σημείωμα γράφτηκε το 1994 για το περιοδικό «Ιδεοδρόμιο» του αγαπητού μου φίλου και συντρόφου, εκδότη του βιβλίου μου «Το Τρελόχαρτο», Λεωνίδα Χρηστάκη και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο τεύχος ¾ της Β΄ περιόδου του περιοδικού (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1995). Ξαναδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η Πλατεία Εξαρχείων» και πρόσφατα σε ένα βιβλιαράκι που ο ακαταπόνητος και παραγωγικότατος Λεωνίδας κυκλοφόρησε πρόσφατα για την ιστορία της πλατείας Εξαρχείων.
Σ' όλη μου τη ζωή προσπάθησα να μιλάω για ανθρώπους και για πράγματα που η ελεγχόμενη και κατευθυνόμενη από το κράτος και τα κάθε...
Εισαγωγικό σημείωμα Γιώργου Μεριζιώτη
Ελάχιστα γνωστός στην Ελλάδα ο Όττο Ρύλε (1874 – 1943), σε σχέση με τους υπόλοιπους κομμουνιστές των συμβουλίων , Ρόζα Λούξεμπουργκ, Κάρλ Λϊμπνεχτ, Βϊλχελμ Ράιχ, Πάνεκουκ Τζόρτερ κλπ, συμμετείχε ενεργά στο κίνημα των Σπαρτακιστών . Ακτιβιστής και θεωρητικός του μαρξισμού, γι΄ αυτό το κείμενό του για τον μπολσεβικισμό έχει μεγάλη σημασία, γιατί ασκεί κριτική από μαρξιστική οπτική.
To κείμενο γράφτηκε στην εξορία το 1925 και δημοσιεύτηκε λίγο αργότερα σε απάντηση στο λιβελογράφημα του Λένιν "ο αριστερισμός παιδική αρρώστια του κομμουνισμού" . Όταν το 1935 ο Χίτλερ ανέλαβε την κυβερνητική εξουσία, μάζεψε και έκαψε σε δημόσιες...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018