Το συγγραμμάτιον τού Φερρέρ υπό τον τίτλον τούτον μετεφράσθη εις διαφόρους γλώσσας αφ' ότου ο Ισπανός μάρτυς ετουφεκίσθη. Έχω υπ' όψιν μου αγγλικήν μετάφρασιν η οποία εκυκλοφόρησεν εσχάτως κατά εκατομμύρια αντιτύπων.
Η μάθησις, η παιδεία είνε ο μεγαλήτερος εχθρός της οπισθοδρομήσεως, της δεισιδαιμονίας, της ανερευνήτου γνώμης, του δογματισμού και της τυραννίας. Είνε λοιπόν φυσικόν ότι όταν η ισπανική εξουσία παρετήρησεν ότι εξηπλούτο ο επαναστατισμός εις το κράτος της, προσήλωσε το όμμα της επί του ανθρώπου ο οποίος εδίδασκε τους νέους ότι η βία είνε απαίσιον και ολέθριον έγκλημα και ότι μόνον η αγάπη και η καλωσύνη είνε αρετή.
Η εξουσία κάποτε κάμνει σφάλματα τοιούτου είδους. Φονεύσασα τον Φερρέρ ενόμισεν ότι εξωβέλισε τας ιδέας του. Ελησμόνησεν όμως ότι η τοιαύτη μέθοδος του εξοβελισμού είνε ακριβώς ο καλήτερος τρόπος προς εξασφάλισιν της εξαπλώσεως αυτών των ιδεών.
Εκ του βιβλιαρίου τούτου ο αναγνώστης δύναται να μορφώση γνώμην περί του είδους της διδασκαλίας εν τοις σχολείοις, εις το οποίον ο... κακούργος Φερρέρ ησχολείτο καθ΄ ήν στιγμήν η ισπανική εξουσία απεφάνθη ότι ο θάνατός του είναι αναγκαίος.
* Σχόλιο για την επέτειο της εκτέλεσης του Φραντσίσκο Φερρέρ, γραμμένο προφανώς από τον Πλάτωνα Δρακούλη και δημοσιευμένο στο τεύχος του περιοδικού του ιδίου "Έρευνα" το 1913, σελ. 17. Διατηρείται η ορθογραφία του συγγραφέα.
...Άραγε δια της πειθούς θα ημπορέσωμεν ημείς αι Εργατικαί Τάξεις να κάμψωμεν την πλουτοκρατίαν; Αλλά αυτό το εδοκιμάσαμεν τώρα τόσα έτη θέσαντες εις εφαρμογήν το κοινοβουλευτικόν σύστημα. Όλη η κοινοβουλευτική ιστορία αποδεικνύει ότι το μέσον της πειθούς απέβη μάταιον.
Να καταφύγωμεν άραγε εις ικεσίας και ταπεινάς αιτήσεις; Αλλά δεν υπάρχει πλέον εις την ανθρωπίνην γλώσσαν παρακλητική και ικετευτική φράσις την οποίαν μετεχειρίσθημεν. Εξηντλήθη και αυτό το μέσον. Να μην απατώμεθα, παρακαλώ, πλέον. Έχομεν μεταχειρισθή όλα τα μέσα, αιτήσεις, διαδηλώσεις, ικεσίας. Όλαι μας αι αιτήσεις απερρίφθησαν. Όλαι μας αι διαδηλώσεις προεκάλεσαν πίεσιν και ύβριν. Όλαι μας αι ικεσίαι επεριφρονήθησαν.
Είνε μάταιον...
Εργάται,
Σεις των οποίων τα μέλη είνε νεναρκωμένα παρά του ανηλεούς χειμώνος και οίτινες έρχεσθε να θερμανθήτε εις τας πρώτας ακτίνας του ηλίου του Μαΐου. Σεις των οποίων τα τέκνα τρέμουσιν εκ του ψύχους μη έχοντα ενδυναμωτικήν τροφήν προς κατεπράϋνσιν των στερήσεών των. Σεις οι κοπιάζοντες ημέραν και νύκτα και στερείσθε πάντων. Σεις, οι κατηραμένοι παρίαι της νοικοκυρικής κοινωνίας. Σεις, οι αιωνίως εκμεταλλευόμενοι, οι καταπεπονημένοι και οι ηττημένοι εν η ζωή. Απαντήσατε εις την έκκλησίν μας και έλθεται μεθ’ όλων των δυσαρεστημένων, μεθ’ όλων εκείνων οίτινες θέλουσιν να μετασχηματίσωσι τη βδελυράν μας κοινωνίαν, ήτις δεν έχει τέρψεις ειμή δια τους...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018