Rudolf Rocker*
I.
Στις 24 Νοεμβρίου 1943, ο Max Baginski πέθανε στο νοσοκομείο Bellevue της Νέας Υόρκης σε ηλικία 79 ετών. Με τον θάνατό του, ο κόσμος έχασε ένα από τα πιο εξέχοντα μέλη της παλιάς φρουράς του ελευθεριακού σοσιαλισμού, μια υπέροχη προσωπικότητα με σπάνιο διανοητικό ταλέντο και απαράμιλλη πνευματική δύναμη.
Ο Baginski γεννήθηκε στο Bartenstein (σ.τ.μ.: σήμερα Bartoszyce), το 1864, μια μικρή ανατολικοπρωσική πόλη κοντά στο Königsberg. Ο πατέρας του Max είχε μια επιχείρηση υποδηματοποιίας, αλλά, ως ελεύθερος και επαναστατικός άνθρωπος που είχε αποκτήσει τη φήμη του "μαύρου προβάτου" στην υπερσυντηρητική κοινότητά του, αγωνιζόταν συχνά να βγάλει τα προς το ζην. Στα νιάτα του, είχε συμμετάσχει με ενθουσιασμό στην επανάσταση του 1848 και, μετά τη νίκη της αντίδρασης, οδηγήθηκε στη φυλακή για λίγους μήνες - μια εμπειρία που, περιττό να πούμε, δεν του δίδαξε μια "καλύτερη συμπεριφορά".
Ως παιδί στο σπίτι του πατέρα του, ο Max διάβασε με ενθουσιασμό το βιβλίο “Die freien Glocken” (Οι ελεύθερες καμπάνες), το οποίο εξέδωσε τότε στη Γερμανία ο ελευθερόφρων Δρ August Specht. Στο εργαστήριο του μικρού τσαγκάρη έφτανε επίσης η “Berliner Freie Presse” (Ελεύθερος Τύπος του Βερολίνου), που εκείνη την εποχή εξέδιδε ο Johann Most (Γιόχαν Μοστ) στην πρωτεύουσα - ήδη τότε η λαϊκή, χιουμοριστική γλώσσα του Μοστ έκανε εντύπωση στο νεαρό αγόρι.
Όταν ο Max τελείωσε το σχολείο και επρόκειτο να γίνει μαθητευόμενος του πατέρα του, έπρεπε να λάβει μια εκκλησιαστική ευλογία από τον πάστορα της μικρής πόλης, όπως συνηθιζόταν στη Γερμανία. Για την υπηρεσία αυτή ο άνθρωπος του Θεού απαίτησε δυόμισι τάληρα, τα οποία ο πατέρας του αρνήθηκε να τα δώσει. Όταν ο πάστορας δέχτηκε τελικά να προσφέρει την ευλογία δωρεάν, ο πατέρας του είπε: "Όχι, αυτό δεν γίνεται! Χωρίς χρήματα, το όλο πράγμα δεν θα φέρει καμία ευλογία και ο γιος μου θα καταλήξει στην κόλαση!". Έτσι, ο Max έπρεπε να ξεκινήσει τη μαθητεία του χωρίς την ευλογία της εκκλησίας - γεγονός που δεν τον ενοχλούσε καθόλου. Όταν ο Max ταξίδεψε στο Βερολίνο το 1882, ήταν ήδη πεπεισμένος σοσιαλιστής. Ήταν μια δύσκολη εποχή στη Γερμανία τότε. Ο έκτακτος νόμος του Μπίσμαρκ κατά των σοσιαλιστών βάραινε την εργατική τάξη σαν επωδό, εμποδίζοντας κάθε ελεύθερη μετακίνηση. Οι σοσιαλιστικές εφημερίδες μπορούσαν να εισαχθούν λαθραία μόνο από το εξωτερικό και οι δημόσιες διαδηλώσεις υπέρ του σοσιαλισμού ήταν εκτός συζήτησης. Μόνο μικρά συνδικάτα υπέφεραν κάθε τόσο την ύπαρξη ενός ζητιάνου, αν και ακόμη και αυτά τελικά έπεσαν θύματα του νόμου. Μαζί με τον μεγαλύτερο αδελφό του, τον Ρίτσαρντ, ο Max ρίχτηκε με ψυχή και καρδιά στο υπόγειο κίνημα- σύντομα έγινε ένας από τους πιο δραστήριους συντρόφους του "εσωτερικού κύκλου", ο οποίος, αναλαμβάνοντας ηρωικά κάθε θυσία, ηγήθηκε της μάχης ενάντια στην αντίδραση. Επειδή οι σοσιαλιστές δεν επιτρεπόταν να διοργανώνουν τα δικά τους συνέδρια εκείνες τις μέρες, εμφανίζονταν συχνά μαζικά στα συνέδρια των επίσημα εγκεκριμένων πολιτικών κομμάτων, όπου ήταν υποχρεωμένοι να μιλούν με φειδώ για να μη διαλύεται κάθε συνάντηση από την αστυνομία. Ο Baginski, ο οποίος είχε διακριθεί ως ένας από τους καλύτερους ομιλητές του κινήματος, έκανε συχνή και αριστοτεχνική χρήση αυτού του δικαιώματος φιλοξενίας για να αναπτύξει...
Max Baginski*
ΣΤΙΣ αρχές Μαΐου του 1886, 366.000 οργανωμένοι Αμερικανοί εργάτες εξέφρασαν το αίτημα για το οκτάωρο. Αυτό έγινε σε συνδυασμό με μια διαδήλωση 15.000 εργαζομένων στις σιδηροδρομικές γραμμές της Gould Southwestern που είχε πραγματοποιηθεί μερικές εβδομάδες νωρίτερα για να διαμαρτυρηθούν για τους εξοργιστικά χαμηλούς μισθούς. Οι τελευταίοι κυμαίνονταν, σε ορισμένα μέρη, μεταξύ 55-75 λεπτών την ημέρα.
Από τους 366.000 εργάτες, οι 150.000 κέρδισαν αμέσως τα αιτήματά τους, όπως μαθαίνουμε από τον Sartorius von Waltershauten στο βιβλίο του “Modern Socialism in the United States” (Ο σύγχρονος σοσιαλισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες). Στην απεργία συμμετείχαν 216.000 άνδρες. Από αυτούς οι...
Οι φωτογράφοι Kati Horna και Gerta Taro, δεν δραστηριοποιήθηκαν μόνο ως τέτοιες αλλά και ως πρωτοπόρες φωτορεπόρτερ σε μια εποχή τόσο δύσκολη και σκληρή, που επέλεξαν να βρεθούν στην πρώτη γραμμή.
Η Κati Horna ήταν Εβραία από την Βουδαπέστη. Γεννήθηκε το 1912 και πέθανε το 2000 στο Μεξικό. Έζησε στη Γαλλία, στο Βερολίνο, στην Ισπανία και στο Μεξικό. Τελείωσε την πιο διάσημη σχολή φωτογραφίας της Βουδαπέστης με δάσκαλο τον József Pécsi.
Αν και μεγάλωσε σε εύπορο περιβάλλον, επηρεάστηκε από την αδικία που έβλεπε γύρω της. Συναντήθηκε με τον Μπρεχτ και επηρεάστηκε από το Bauhaus και τον σουρεαλισμό. Γνώρισε...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018