Η παρακάτω επιστολή που συντάχθηκε από τον Ελιζέ Ρεκλύ απευθυνόταν στους συντάκτες της εφημερίδας la Huelga General της Βαρκελώνης, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να απευθύνεται σε κάθε νεότερο αναρχικό/αντιεξουσιαστή.
Προς τους συντάκτες της la Huelga General στη Βαρκελώνη
Βρυξέλλες, 4 Δεκ. 1901.
Aλληλογρ. III:238-240.
Αγαπητοί σύντροφοι,
Έχουμε μια βαθιά ριζωμένη συνήθεια να μεγαλοποιούμε τόσο τις δυνάμεις μας όσο και τις αδυναμίες μας. Κατά τη διάρκεια επαναστατικών περιόδων, φαίνεται πως οι περισσότερο μικρές μας ενέργειες έχουν ανυπολόγιστα μεγάλες συνέπειες. Από την άλλη πλευρά, σε περιόδους στασιμότητας, αν και μπορεί να είμαστε εξολοκλήρου αφιερωμένοι στο έργο μας, όλη η ζωή μας φαίνεται άγονη και άχρηστη, και μπορεί ακόμη να αισθανόμαστε παρασυρμένοι από τους ανέμους της αντίδρασης.
Τι πρέπει να κάνουμε τότε προκειμένου να διατηρήσουμε το πνευματικό μας σθένος, την ηθική μας ενέργεια, και την πίστη μας στον καλόν αγώνα;
Έρχεστε σε μένα ελπίζοντας να αξιοποιήσετε την πολύχρονη εμπειρία μου με τους ανθρώπους και τα πράγματα. Έτσι, ως μεγαλύτερος σας δίνω την εξής συμβουλή:
Μην φιλονικείτε ή ασχολήστε με προσωπικές επιθέσεις. Ακούστε τα επιχειρήματα των άλλων ανθρώπων πριν προβάλετε τα δικά σας. Μάθετε πώς να παραμένετε σιωπηλοί και να σκέφτεστε. Μην προσπαθείτε να κερδίσετε σε μια λογομαχία εις βάρος της δικής σας ειλικρίνειας.
Μελετάτε με σύνεση και επιμονή. Ο μεγάλος ενθουσιασμός και η αφοσίωση που φτάνει στο σημείο να διακινδυνεύεται η ζωή κάποιου δεν είναι οι μόνοι τρόποι προκειμένου να υπηρετηθεί μια υπόθεση. Είναι ευκολότερο να θυσιαστεί η ζωή κάποιου από το να γίνει όλη η ζωή του ένα παράδειγμα για τους άλλους. Η συνειδητή επαναστατικότητα δεν είναι μόνο ενός ανθρώπου μόνο συναίσθημα, αλλά και λογικής, για την οποία κάθε προσπάθεια να προωθήσουμε τη δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη στηρίζεται σε ακριβή γνώση και εκτενή κατανόηση της ιστορίας, της κοινωνιολογίας, και της βιολογίας. Ένας τέτοιος άνθρωπος μπορεί να ενσωματώσει τις προσωπικές του ιδέες στο ευρύτερο πλαίσιο των ανθρωπιστικών επιστημών, και διατηρείται στον αγώνα απ’ την τεράστια δύναμη που κερδίζει μέσα από την πλατιά του γνώση.
Αποφύγετε την υπερεξιδίκευση. Oύτε με τις πατρίδες ούτε με τα κόμματα [ni aux patries aux partis]. Μην είστε ούτε Ρώσοι, Πολωνοί ούτε Σλάβοι. Να είστε μάλλον, άνθρωποι της αλήθειας, απαλλαγμένοι από κάθε σκέψη ιδιαίτερων συμφερόντων, και από σπεκουλαδόρικες ιδέες σχετικά με τη φύση των ανθρώπων, είτε Κινέζων, Αφρικανών, είτε Ευρωπαίων. Ο πατριώτης καταλήγει πάντοτε να μισεί τον ξένο, και χάνει την αίσθηση της δικαιοσύνης που άναψε κάποτε τον ενθουσιασμό του.
Μακριά απ’ όλα τα αφεντικά, τους ηγέτες, και εκείνους που αντιμετωπίζουν τη γλώσσα σαν να ήταν Αγία Γραφή. Απορρίψτε τέτοια ειδωλολατρία και δώστε αξία στα λόγια ακόμη και των πιο στενών σας φίλων ή του σοφότερου καθηγητή μονάχα για την αλήθεια που θα βρείτε σ’ αυτούς. Εάν, αφού έχετε ακούσει, έχετε ακόμα κάποιες αμφιβολίες, στραφείτε μέσα σας και επανεξετάστε το θέμα προτού πάρετε την τελική απόφαση.
Έτσι θα πρέπει να απορρίψετε κάθε αυθεντία, αλλά και να τρέφετε ένα βαθύ σεβασμό για όλες τις αληθείς πεποιθήσεις. Ζήστε τη δική σας ζωή, αλλά επιτρέψτε...
Παραθέτουμε άλλη μία κριτική στο βιβλίο του Σεργκέι Νετσάγιεφ
Το Δεκέμβριο 2004 κυκλοφόρησε ένα βιβλίο που περιλαμβάνει την «ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗ», του Σεργκέι Νετσάγιεφ.
Αυτή η έκδοση (ΠΑΝΟΠΤΙΚΟΝ), που μετάφρασε και επιμελήθηκε ο ΖΗΣΗΣ ΣΑΡΙΚΑΣ εκτός από την ολοκληρωμένη παρουσίαση της «κατήχησης», περιέχει την επιστολή του Μπακούνιν με τον τίτλο ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΝΕΤΣΑΓΙΕΦ, καθώς και δύο μικρά κείμενα: ένα των Νετσάγιεφ - Σερεμπρένικοφ, από το κύριο άρθρο του περιοδικού Obscina (Κομμούνα) και μια ανοιχτή επιστολή του Νετσάγιεφ στους Μπακούνιν και Ογκάρεφ. Επίσης, πάρα πολύ χρήσιμες και κατατοπιστικές είναι οι σημειώσεις που υπάρχουν στο τέλος του βιβλίου.
...Δημοσιεύτηκε στο δελτίο «Μαύρα Γράμματα» της ΟΑΕ, Νο11, Σεπτ. 2007 (σελ.6-7)
Τον Δεκέμβριο του 2004 εκδόθηκε στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις «Πανοπτικόν» ένα σημαντικό ντοκουμέντο για το επαναστατικό κίνημα. Η Κατήχηση του Επαναστάτη από τον Σεργκέι Νετσάγιεφ και η Απάντηση του Μπακούνιν με μετάφραση και επιμέλεια από τον Ζήση Σαρίκα, που συγκροτούν ένα βιβλίο μόλις 109 σελίδων, αλλά με πλούσιο νόημα. Στις σελίδες αυτές, αναδεικνύεται η προσέγγιση του Μπακούνιν στο οργανωτικό ζήτημα, κάτι που στην Ελλάδα δεν της έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα.
Στην Ελλάδα, η αναρχική βιβλιογραφία έχει επιμείνει στο πεδίο της μάχης και, πέρα από εξαιρέσεις,...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018