Κριτική βιβλίου: Zoe Baker "Means and Ends: The revolutionary practice of anarchism in Europe and the United States”
Το βιβλίο της Zoe Baker "Means and Ends: The revolutionary practice of anarchism in Europe and the United States" (Μέσα και σκοποί: Η επαναστατική πρακτική του αναρχισμού στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες) είναι ένα νέο βιβλίο που εκδόθηκε από τον AK Press. Το βιβλίο Means and Ends εστιάζει στη θεωρία και την πρακτική του αναρχισμού κατά την περίοδο 1868-1939. Αν και περιορίζεται από την περιοδική και γεωγραφική προσέγγιση, το Means and Ends είναι αναζωογονητικό στην προσέγγισή του σε σύγκριση με προηγούμενες ιστορίες του αναρχισμού. Η Μπέικερ, όπως ο Felipe Correa και ο Robert Graham, θεμελιώνει τον αναρχισμό στην πραγματική ιστορία και πρακτική του. Με το να μην αντιλαμβάνεται τον αναρχισμό ως μια αφηρημένη θέση εναντίωσης στην ιεραρχία και το κράτος ξεπερνά τις αδυναμίες διαφόρων φιλελεύθερων και μαρξιστών ιστορικών που έχουν επίσης γράψει για το θέμα.
Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει επίσης στο να διερευνηθούν οι αποχρώσεις των συζητήσεων εντός του αναρχικού κινήματος, αποτρέποντας την παρουσίαση των συνηθισμένων αχυρανθρώπων. Ο αναρχισμός γίνεται έτσι κατανοητός ως ένα σοβαρό, συνεκτικό κίνημα και ιδεολογία. Για την Baker ο αναρχισμός έχει τις ρίζες του στο πρώιμο εργατικό κίνημα της Πρώτης Διεθνούς. Σημειώνει πώς ο αναρχισμός προέκυψε από τη ρήξη με τον αμοιβαιότητα και άλλα σοσιαλιστικά ρεύματα. Κατά τη διαδικασία αυτή ανασύρονται από την αφάνεια οι επικρίσεις του Joseph Dejacque στον Προυντόν, και συγκεκριμένες καθοριστικές στιγμές, όπως τα Συνέδρια της Βασιλείας και του St Imier ξεχωρίζουν για τη σημασία τους. Αφού καθορίζει την ιστορική ανάδυση του αναρχισμού, η Baker εντοπίζει τις διαφορές μεταξύ του "μαζικού" και του "εξεγερσιακού" αναρχισμού, προτού εμβαθύνει σε συγκεκριμένες στρατηγικές και οργανωτικές συζητήσεις.
Η Baker δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ιστορία και την πρακτική των διαφόρων επαναλήψεων του συνδικαλισμού ως μαζικής στρατηγικής εστίασης του αναρχικού κινήματος. Αυτή η προσέγγιση αποτελεί ιδιαίτερο σημείο αναφοράς του βιβλίου, διερευνώντας τις διαφορές στη θεωρία και τη στρατηγική μεταξύ αναρχικών και συνδικαλιστών και αναδεικνύοντας την πρακτική, ιστορική εφαρμογή μιας μεθοδολογίας βασισμένης στη μαζική πάλη και τα συνδικάτα. Πολύ μελάνι έχει χυθεί για τον συνδικαλισμό στο παρελθόν, συνήθως με τρόπο που συσκοτίζει όσο και ξεκαθαρίζει. Αν και το Means and Ends δεν είναι τόσο λεπτομερές όσο ένα έργο ειδικά αφιερωμένο στο θέμα, η προσέγγιση της Bakers για τον συνδικαλισμό και τη σχέση του με τον αναρχισμό είναι σαφής και συνοπτική και χρησιμεύει επαρκώς για να διαλύσει τη σύγχυση και τις κοινές μυθολογίες.
Επεκτείνοντας τις συζητήσεις γύρω από τον συνδικαλισμό, η Baker ασχολείται επίσης με την ιστορία της "Ειδικής Αναρχικής Οργάνωσης". Προχωρώντας από τον Μπακούνιν στον "συνθετισμό" και στη συνέχεια στην “Πλατφόρμα", η Baker αποδεικνύει ότι η ύπαρξη μιας ειδικά πολιτικής, επαναστατικής οργάνωσης ως συμπλήρωμα της μαζικής οργάνωσης ήταν μια συνεπής αναρχική στρατηγική σε όλη την ιστορία του κινήματος. Και πάλι, η προσέγγισή της στο θέμα είναι χρήσιμη, καθώς σπάνια προσεγγίζεται επαρκώς από τους ιστορικούς. Η ανάλυση της Baker για την "αόρατη δικτατορία" του Μπακούνιν είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και η ενασχόλησή της με τη λεγόμενη συζήτηση Μάχνο-Μαλατέστα γύρω από την “Πλατφόρμα"...
Nick Heath*
Ο Stefan Popov γεννήθηκε στο χωριό Konush της Βουλγαρίας στις 10 Ιουνίου 1925. Σπούδασε σε τεχνική σχολή οικοδόμων στην Ξάνθη, που τότε ανήκε στη Βουλγαρία, αφού οι Ναζί την πέρασαν στους συμμάχους τους μετά την εισβολή στη Βουλγαρία. Το 1944 η Ξάνθη προσαρτίστηκε από την Ελλάδα.
Μετά το κομμουνιστικό πραξικόπημα τον Σεπτέμβριο του 1944, ο Popov μετακόμισε στη Σόφια. Πήγαινε σε διάφορες πολιτικές συγκεντρώσεις και έγινε συμπαραστάτης του Συνδέσμου Εργατικής Νεολαίας (Rabotnicheski Mladezhki Sayuz - RMS), της νεολαίας του Κομμουνιστικού Κόμματος. Στις 12 Σεπτεμβρίου άκουσε τον μεγάλο αναρχικό ρήτορα Manol Vasev να μιλάει σε μια συγκέντρωση στο Haskovo....
Ανέκαθεν γνωρίζαμε για τη σύνδεση μεταξύ των εβραϊκών αναρχικών ομάδων στο Leeds και Tyneside (βλέπε το βιβλίο “Anarchism in North East England”, σελ. 466 ή 96), αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε κάποια βιβλιογραφία (που μας επισημάνθηκε από άλλη σελίδα) …
Η μετάφραση ήταν του M.A. Frank (υποψία ότι ήταν ο Peter Kropotkin) και εκδόθηκε στο Λιντς. Στην αναρχική βιβλιογραφία στα γίντις Lidzer Anarkhistishe Grupe εμφανίζεται από το 1899-1903.
*Πηγή: Tyneside Anarchist Archive.
...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018
