Αυτή είναι μια έκθεση των σημειώσεων της ομιλίας που πραγματοποιήθηκε το 2014 στο Λονδίνο στην Έκθεση Αναρχικού Βιβλίου. Ένα πρόσφατα μεταφρασμένο άρθρο από τον Κροπότκιν το Μάιο του 1890 («Η δράση των μαζών και το άτομο») επισυνάπτεται.
Νομίζουμε ότι γνωρίζουμε τον Κροπότκιν. Αυτό φαίνεται από το πρόσφατο βιβλίο με τίτλο «The Prince of Co–operation» και σε πολλές άλλες δουλειές. Για παράδειγμα, στο βιβλίο της Carolyn Ashbaugh “Lucy Parsons: American Revolutionary” τον ανακηρύσσει ως τον «ευγενέστερο αναρχικό θεωρητικό της μη-βίας».
Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική.
Δεν ήταν ένας Τολστόι, οραματιστής ενός νέου Μεσαίωνα, αλλά μάλλον ένας Ρώσος πρίγκιπας που απέρριψε τα προνόμιά του για να γίνει ένας ταξικός μαχητής για το λαό, για τις εργατικές μάζες: ένας αφοσιωμένος και ρεαλιστής επαναστάτης κομμουνιστής-αναρχικός.
Ποιος θέτει το προφανές ερώτημα: Πώς φτάσαμε σε αυτήν την επιπόλαιη εικόνα του Κροπότκιν;
Ίσως ήταν ο Κροπότκιν που έφταιγε. Παρ’ όλα αυτά, είχε μια πρόσχαρη προσωπικότητα, καθώς και ένα πολύ θαμνώδες γένι, επιθυμούσε τη δωρεάν διανομή των προϊόντων και πάντα προτιμούσε την κόκκινη από την μαύρη σημαία. Ναι, αυτό είναι σωστό – δημιούργησε την εντύπωση του Άγιου Αναρχικού.
Υπερασπιστές και κληρονομιές
Όμως, για να είναι σοβαρή οποιαδήποτε κληρονομιά κάποιου στοχαστή πρέπει να καθορίζεται από το ποια κείμενα είναι εύκολα διαθέσιμα και σε ποιοι υπερασπίζονται μετά το θάνατό σου. Η «επικρατούσα γνώμη» για την προσωπικότητα είναι το επακόλουθο.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τον Κροπότκιν. Από τους πάνω από 20 τόμους των έργων του, που δημοσιεύθηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής του, μέχρι πρόσφατα, πολύ λίγα ήταν διαθέσιμα στα αγγλικά: τρία πλήρη βιβλία, τρεις μεταφράσεις βιβλίων και μερικά άρθρα από την περίοδο της επανάστασης του 1848. Θα ήταν δίκαιο να πούμε ότι είναι περισσότερο γνωστός από τα έργα του Μαρξ και του Ένγκελς παρά από τα δικά του – αλλά, δυστυχώς, κάποιοι ξεχνούν ότι αυτοί οι δύο δεν ήταν ανιδιοτελείς, ακριβείς σχολιαστές!
Στον αγγλόφωνο κόσμο, υπερασπίστηκε μετά το θάνατό του από τον Μπέντζαμιν Τάκερ (Benjamin Tucker), τον Αμερικάνο Ατομικιστή Αναρχικό. Υπάρχει κάποια επικάλυψη, αλλά τελικά έχουν σαφώς διαφορετικές ιδέες˙ προφανώς ο Τάκερ δεν έκανε καμία κριτική στη μισθωτή εργασία, ούτε κατανοούσε ότι η εκμετάλλευση σημειώθηκε στην παραγωγή και έτσι, σε αντίθεση με τον Προυντόν, δεν είχε το όραμα της αυτοδιεύθυνσης των εργαζομένων ως απαραίτητο στοιχείο του αναρχισμού .
Αυτά τα δύο γεγονότα σημαίνουν ότι η επικρατούσα άποψη για τον Προυντόν είναι ως επί το πλείστον λάθος, αλλά ελπίζω ότι η ανθολογία μου «Η ιδιοκτησία είναι κλοπή!» το αμφισβητεί σε κάποιο βαθμό.
Η επικρατούσα άποψη για τον Κροπότκιν
Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί και για τον Κροπότκιν. Τα πιο εύκολα διαθέσιμα έργα του έχουν μια πολύ γενική και θεωρητική εισαγωγή στον αναρχισμό, όχι εκείνα που αφορούν τα συγκεκριμένα πολιτικά και στρατηγικά ζητήματα που...
- Φίλιππος Φιλίππου
- Ελλαδικά Κοινωνικά Κινήματα
Του Φίλιππου Φιλίππου*
Το 20ό Συνέδριο του ΚΚΕ στον Περισσό έληξε στις 2 Απριλίου. Σε αυτό, ο γενικός γραμματέας του κόμματος Δημήτρης Κουτσούμπας έκανε μιαν εισήγηση-απολογισμό κι έθεσε στόχους για το μέλλον. Τον επόμενο χρόνο θα γιορταστεί η επέτειος των 100 χρόνων από την ίδρυσή του. Η στιγμή λοιπόν είναι ιδανική για να θυμηθούμε έναν ξεχασμένο αγωνιστή που συμμετείχε στις πρώτες προσπάθειες για τη δημιουργία και το δυνάμωμά του, τον Κερκυραίο Άγι Στίνα.
«Με τον θάνατο του Στίνα χάθηκε όχι μόνο ένας ήρωας, αλλά ένας τύπος ανθρώπου που η σημερινή κοινωνία δεν φαίνεται πια ικανή να δημιουργήσει κι ούτε...
- Σάββας Μετοικίδης
- Ελλαδικά Κοινωνικά Κινήματα
Kείμενο του Σάββα Μετοικίδη για τη νεολαιίστικη εξέγερση τον Δεκέμβρη του 2008
ΒΙΑ είναι να δουλεύεις 40 χρόνια για ψίχουλα και να αναρωτιέσαι αν ποτέ θα βγεις στη σύνταξη.
ΒΙΑ είναι τα ομόλογα, τα κλεμμένα ασφαλιστικά ταμεία, η χρηματιστηριακή απάτη.
ΒΙΑ είναι να αναγκάζεσαι να παίρνεις ένα στεγαστικό δάνειο που τελικά το πληρώνεις χρυσό.
ΒΙΑ είναι το διευθυντικό δικαίωμα του εργοδότη να σε απολύει όποια στιγμή θέλει.
ΒΙΑ είναι η ανεργία, η προσωρινότητα, τα 700 ευρώ με ή χωρίς ένσημα.
ΒΙΑ είναι τα εργατικά «ατυχήματα», επειδή τα αφεντικά περιορίζουν τα εξόδά τους εις βάρος της ασφάλειας των εργαζομένων.
ΒΙΑ είναι...
- Για τη συμμετοχή των Ελλήνων Ποντίων (των βορείων ακτών του Εύξεινου Πόντου) στο αναρχικό επαναστατικό κίνημα της Μαχνοβτσίνα
- Αυτοβιογραφία του Άντολφ Φίσερ
- Η Πρωτομαγιά: Σύμβολο μιας νέας εποχής στη ζωή και τον αγώνα των εργατών
- Αντι-εξουσιαστές και Ληστές στα βουνά της Ελλάδας (Α΄ 1821-1871)
- Οι Ρίζες του Ελευθεριακού Κινήματος στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική
- Οι Ιταλοί εθελοντές σοσιαλιστές και αναρχικοί στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897
- Ida Mett, Χωρικοί στη Ρωσική Επανάσταση
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018
