Δημοσιεύτηκε στο δελτίο «Μαύρα Γράμματα» της ΟΑΕ, Νο11, Σεπτ. 2007 (σελ.6-7)
Τον Δεκέμβριο του 2004 εκδόθηκε στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις «Πανοπτικόν» ένα σημαντικό ντοκουμέντο για το επαναστατικό κίνημα. Η Κατήχηση του Επαναστάτη από τον Σεργκέι Νετσάγιεφ και η Απάντηση του Μπακούνιν με μετάφραση και επιμέλεια από τον Ζήση Σαρίκα, που συγκροτούν ένα βιβλίο μόλις 109 σελίδων, αλλά με πλούσιο νόημα. Στις σελίδες αυτές, αναδεικνύεται η προσέγγιση του Μπακούνιν στο οργανωτικό ζήτημα, κάτι που στην Ελλάδα δεν της έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα.
Στην Ελλάδα, η αναρχική βιβλιογραφία έχει επιμείνει στο πεδίο της μάχης και, πέρα από εξαιρέσεις, στον καθ’ όλα επιφανειακό εκθειασμό της αναρχικής πολιτικής προσέγγισης των αναρχικών στην Ισπανία του 1936. Άλλες φορές πάλι, με χειρότερη επίδραση, συνδέεται το αναρχικό κίνημα με μικροαστικά αυθορμιτιστικά ρεύματα που αναδύθηκαν στη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, παρουσιάζοντας έτσι έναν ψευτοαναρχισμό, αποκομμένο από την κοσμοθεωρία του και την ιστορία του, έναν ψευτοαναρχισμό ενσωματωμένο στο σύστημα. Πιστεύουμε ότι ποτέ δεν είναι αργά να αναδειχτούν και άλλες πλευρές της αναρχικής παρουσίας όπως, π.χ., το οργανωτικό μπακουνικό σχέδιο και ν’ αποκαλυφθεί ο ρόλος του αστικού συστήματος στην ανάδυση μικροαστικών αντι-ιδεολογικών ρευμάτων με το μανδύα του «αναρχικού».
Πριν περάσουμε στην παρουσίαση του βιβλίου, οφείλουμε να δώσουμε συγχαρητήρια στις εκδόσεις «Πανοπτικόν» για την εύστοχη αυτή επιλογή. Ευελπιστούμε να επανέλθουμε, τιμώντας όλους εκείνους που διέσωσαν μέχρι τις μέρες μας ντοκουμέντα και αρχειακό υλικό από τη δράση του Μιχαήλ Μπακούνιν σε εποχές αρκετά δύσκολες, τότε που ο φασισμός της εποχής, ο μπολσεβικισμός και η αστική τάξη ενώθηκαν για να αντιμετωπίσουν το κύμα ελευθερίας που έσπειρε ο αναρχισμός.
Το πρώτο μέρος του βιβλίου των εκδόσεων «Πανοπτικόν» παρουσιάζει ολόκληρο το κείμενο της «Κατήχησης» το οποίο έγραψε ο Νετσάγιεφ το 1869 και το πρότεινε στη Ρωσία στα τέλη του ίδιου χρόνου, ως Καταστατικό λειτουργίας οργάνωσης επαναστατών. Ο Νετσάγιεφ γεννήθηκε το 1847 στο Ιβάνοβο της Ρωσίας και την περίοδο 1868-1869 βρισκόταν ανάμεσα στους φοιτητικούς κύκλους της Πετρούπολης, συμμετέχοντας ενεργά στο κίνημα εκείνο που είχε στόχο την πτώση του Τσάρου. Λίγο πριν ανακοινώσει την «Κατήχηση», ο Νετσάγιεφ, τον Μάρτιο του 1869, είχε βρεθεί στην Γενεύη όπου, μεταξύ άλλων, γνώρισε τον Μιχαήλ Μπακούνιν.
Η βασική αρχή του Νετσάγιεφ μπορεί να συνοψιστεί με μεγάλη ακρίβεια στο ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, γι’ αυτό όλα επιτρέπονται». Ο Νετσάγιεφ θέλησε να συναντήσει τον Μπακούνιν για να τον επηρεάσει, παίρνοντας την συγκατάθεσή του για τη συνέχιση του αγώνα ενάντια στον Τσάρο, μέσα από την οργάνωσή του, για την οποία έλεγε ότι ήταν ο βασικός της εμψυχωτής και ηγέτης. Ήθελε, με λίγα λόγια, να επιστρέψει στη Ρωσία και με τη χρησιμοποίηση ενός ονόματος-θρύλου στους επαναστατικούς κύκλους της Ρωσίας για να στρατολογήσει μέλη στην οργάνωσή του την οποία ονόμαζε «Δικαιοσύνη του Λαού». «Η προσωπικότητα, η δραστηριότητα και το όνομά μου δεν ήταν για σας παρά μέσα. Έτσι, καθώς δεν είχατε τη δύναμη για την οποία μου μιλούσατε, χρησιμοποιούσατε το όνομά μου για να οργανώσετε μια τέτοια στη Ρωσία. Και αυτό σε τέτοιο σημείο, που πολλοί πιστεύουν όντως ότι είμαι επικεφαλής μιας Μυστικής Εταιρείας, την οποία,...
Πρόλογος του Ντανιέλ Γκερέν στην α’ έκδοση
Η μελέτη του Ζορζ Φοντενί (George Fontenis), με τίτλο «Το επαναστατικό μήνυμα των “Φίλων του Ντουρρούτι”», μου φαίνεται αρκετά χρήσιμη και, μάλιστα, θα προχωρήσω παραπέρα, λέγοντας ότι είναι πολύτιμη, όχι μόνο γιατί μας προσφέρει μια καλύτερη κατανόηση της Ισπανικής Επανάστασης του 1936-37, αλλά και επειδή μας παρέχει, επίσης, μια πιο εκτενή ερμηνεία της έννοιας του ίδιου του ελευθεριακού κομμουνισμού.
Όταν κάνουμε χρήση της φράσης «ελευθεριακός κομμουνισμός», αξίζει, βεβαίως, να διακρίνουμε σαφώς αυτή φράση από δύο άλλες εκδοχές που χρησιμοποιούν το ίδιο όνομα. Για να γίνω συγκεκριμένος, αρχικά είχαμε την...
Στις αρχές του 1918, η πολεμική μηχανή της Αυστρίας βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Ενώ η αυτοκρατορία των Αψβούργων παρέπαιε και οι στρατιώτες λιμοκτονούσαν στο μέτωπο, η εργατική τάξη στα μετόπισθεν της Βιέννης πήρε τις υποθέσεις της στα χέρια της. Τον Ιανουάριο του 1918, 250.000 εργαζόμενοι, αγνοώντας τις εκκλήσεις των συνδικαλιστικών τους ηγεσιών για ηρεμία, κήρυξαν απεργία και εξέλεξαν συμβούλια για να την αντιπροσωπεύσουν.
Τα συμβούλια εργατών και στρατιωτών που αναπτύχθηκαν από την απεργία αυτή, ήταν παρόμοια με τα συμβούλια που συγκροτήθηκαν στη Ρωσία μερικούς ακριβώς μήνες πριν και, όπως έγινε με τα ρωσικά, στα αυστριακά δεν...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018