Οι διαφορετικές ιστορικές συνθήκες εξέλιξης της ιταλικής κοινωνίας και κράτους, εν σχέση με εκείνες της Ελλάδας, την καθιστούν παράγοντα επιρροής προς τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα, ιδίως στον τομέα ανάπτυξης των ιδεών. Από την έναρξη των νεωτερικών χρόνων η Ιταλία μετέχει της παγκόσμιας ιστορίας ως οικονομική και στρατιωτική υπερδύναμη, πλεονεκτήματα που φαίνεται να παίζουν ρόλο αποφασιστικό για την ανέλιξη των ιδεών σε κάθε τόπο που τα απολαμβάνει. Η γεωγραφική, δε, γειτνίαση με άλλες χώρες διευκολύνει σε υπερθετικό βαθμό όχι μόνο τον εμπλουτισμό των ιδεών, που αναπτύσσονται σε χώρες με πλεονεκτήματα όπως εκείνα της Ιταλίας, με στοιχεία των ομόρων της, αλλά και την μεταλαμπάδευσή τους προς εκείνες όταν οι καταστάσεις το επιτρέπουν και το επιβάλλουν.
Οι παραπάνω αρχές δεν εξαιρούνται, βέβαια, όταν πρόκειται για την εξέλιξη των σοσιαλιστικών, γενικότερα και των αναρχικών, ειδικότερα ιδεών στην γείτονα, καθώς και την επίδραση που είχαν και έχουν αυτές σε πρόσωπα και γεγονότα ιστορικά στην Ελλάδα. Αυτές οι εξελίξεις, μάλιστα, μας ενδιαφέρουν ακόμη περισσότερο όταν συνοδεύονται και από πολιτικές κινήσεις κι ενέργειες των προσώπων που εμπλέκονται στην ανταλλαγή!
Ενώ η Ιστορία του επαναστατικού, αταξικού και ακρατικού κινήματος στην Ιταλία είναι σε μεγάλο βαθμό γνωστή στο ελληνικό κοινό μέχρι και την έκρηξη του Δεύτερου Πόλεμου, οι γνώσεις μας για τις ζυμώσεις μέσα στο κίνημα αυτό εξασθενούν δραματικά όσον αφορά στα κατοπινά χρόνια. Εξαιρέσει κάποιων ελάχιστων περιπτώσεων, οι περισσότεροι αναρχικοί στην Ελλάδα δεν γνωρίζουν σημαντικές διαστάσεις στην ανάπτυξη των ιδεών που συνέβη εντός του ιταλικού αναρχικού κινήματος μετά την δεκαετία του ’40. Άλλωστε, οι αρνητικές, στο σύνολό τους, συνθήκες ανάπτυξης του αντίστοιχου κινήματος στην Ελλάδα, διατήρησαν και διατηρούν υποτονική την ανάγκη παρέμβασης, προς την κατεύθυνση της πληροφόρησης, των λίγων εκείνων ανθρώπων που έχουν γνώση των ιταλικών εξελίξεων…
Κι αν κανείς θεωρεί μακρινές τις δεκαετίες του ’40, του ’50 ή του ’60, υποστηρίζοντας ότι έχουν πάψει να ενδιαφέρουν με τρόπο άμεσο τους έλληνες αναρχικούς, κάτι τέτοιο είναι αδύνατον να το ισχυριστεί όταν το ενδιαφέρον στρέφεται σε όλη εκείνη την περίοδο που, για την Ιταλία, ξεκινά το 1965: είναι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο το ιταλικό κίνημα παίρνει τα οριστικά χαρακτηριστικά που, κατά τη γνώμη μας, το καθορίζουν ως και σήμερα!
Η διεύρυνση της γνώσης που έχουμε για το ιταλικό αναρχικό κίνημα -τουλάχιστον για την περίοδο μέχρι το ξέσπασμα της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία το 1917- είναι ένα απαραίτητο στοιχείο -εκτός των άλλων- και για τη μελέτη της σοσιαλιστικής και ειδικότερα της αναρχικής κίνησης και σκέψης στην Ελλάδα την αντίστοιχη περίοδο.
Αναφερόμαστε κυρίως στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και μέχρι το 1918 -χρονιά ίδρυσης της Γ.Σ.Ε.Ε. και του Σ.Ε.Κ.Ε. (μετέπειτα Κ.Κ.Ε.), την περίοδο δηλαδή που όσον αφορά το σοσιαλιστικό κίνημα στην Ελλάδα θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως ελευθεριακή, αφού πέρα από τις κινήσεις που αυτοπροσδιορίζονταν ως αναρχικές, η πλειοψηφία και των υπολοίπων εκφάνσεων της σοσιαλιστικής κίνησης είναι σαφώς σημαντικά επηρεασμένη από τις ιδέες του Proudhon, του Bakounin, του Kropotkin, της Παρισινής Κομμούνας, της αντιεξουσιαστικής πτέρυγας της Α′ Διεθνούς.
Στη διαμόρφωση αυτής της κίνησης, οι ιταλοί αναρχικοί που βρέθηκαν στην Ελλάδα με ιδιότητες όπως αυτή του πολιτικού πρόσφυγα μετά...
Του Danny Evans*
Σύντομη βιογραφία του Ισπανού αναρχικού Julián Merino Martínez, ο οποίος έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στον λεγόμενο ακτιβισμό “μεσαίου επιπέδου” μέσα από τις γραμμές της CNT και της FAI καθώς και των Επιτροπών Άμυνας στη Βαρκελώνη κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Δημοκρατίας (1931-1936) και του Εμφυλίου Πολέμου (1936-1939)
Ο Julián Merino γεννήθηκε στο Palacios de la Sierra στο Burgos της βόρειας Ισπανίας. Αγωνιστής της CNT, το διάστημα 1919-1920 βοήθησε στη δημιουργία συνδικάτων στα εργοστάσια επεξεργασίας ζάχαρης γύρω από τη Σαραγόσα, τα οποία προχώρησαν σε απεργία το Νοέμβριο του 1920. Τον ίδιο μήνα, ο Julián συνελήφθη και στην κατοχή του...
ΤΟΥ VEDAT ZENZIR*
Ρίχνοντας μια ματιά στην παγκόσμια ανάπτυξη σήμερα, βλέπουμε πως η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία σαν καθεστώς, σταδιακά καταργείται. Στην Τουρκία, η οποία είναι παραδοσιακό στρατιωτικό κράτος, γίνονται προετοιμασίες ώστε ο στρατός να γίνει επαγγελματικός. Παίρνοντας υπόψιν το γεγονός πως η κοινωνική θητεία προβάλει σαν κρατική πολιτική, δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποστηρίξουμε πως η κοινωνική θητεία είναι ένα βήμα προόδου. Αντιθέτως, οι στρατοκράτες για να ξεφορτωθούν τα άχρηστα δεκανίκια, να κάνουν τη στρατιωτική μηχανή πιο ευκίνητη, ελαττώνουν το μέγεθος και βάζουν το ζήτημα της ανάγκης για κοινωνική θητεία στο κράτος. Η παραδοχή της κοινωνικής θητείας είναι ηθικά υποκριτική,...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018