Tommy Lawson*
Στις 19 Ιούλη 2022 συμπληρώθηκαν 86 χρόνια από την Ισπανική Επανάσταση. Κάθε χρόνος που περνά είναι μια νέα ευκαιρία για να αναλογιστούμε τις επιτυχίες και τις αποτυχίες μιας τόσο μεγάλης στιγμής στην ιστορία. Όταν μελετάμε την ιστορία ως επαναστάτες, συνήθως λαμβάνουμε υπόψη την ισορροπία δυνάμεων, τους οικονομικούς παράγοντες, τις ιδεολογίες, τις οργανώσεις, την κουλτούρα και τις συνθήκες στις οποίες συμβαίνει κάτι. Αλλά μερικές φορές, ιδιαίτερα σημαντικά μαθήματα γίνονται ξεκάθαρα όχι όταν αναλύονται οι μεγάλες αφαιρέσεις (abstractions), αλλά οι ιδέες συγκεκριμένων μορφών που δραστηριοποιούνται σε καθοριστικές (ή σημαντικές) περιστάσεις.
Χάρη, σε μεγάλο βαθμό, στο έργο του εξαιρετικού ιστορικού Agustin Guillamon, η φιγούρα του Josep Rebull έχει διασωθεί από την αφάνεια. Μαχητής του Partido Obrero de Unificación Marxista (Εργατικό Κόμμα Μαρξιστικής Ενοποιησης - POUM) και του τοπικού Πυρήνα 72 της Βαρκελώνης, ο Rebull διαδραμάτισε ένα μοναδικό και κρίσιμο ρόλο στην οργάνωση και στην εξέγερση κατά τη διάρκεια των «Ημερών του Μάη».
Ο Rebull ήταν ιδρυτικό μέλος του POUM, όταν η οργάνωσή του η Izquierda Comunista de España (Κομμουνιστική Αριστερά της Ισπανίας - ICE) συγχωνεύθηκε με το Μπλοκ Εργατών και Αγροτών (BOC).
Η Ισπανική Επανάσταση ξέσπασε ως μια από τις πιο εμπνευσμένες στιγμές στην ιστορία. Ως απάντηση σε ένα φασιστικό πραξικόπημα, οι εργάτες ανέλαβαν την πρωτοβουλία να εισάγουν και επεκτείνουν την οικονομική κολεκτιβοποίηση και την εγκαθίδρυση διαφόρων βαθμών εργατικής αυτοδιοίκησης. Ωστόσο, η επανάσταση δεν έλυσε μια θεμελιώδη αντίφαση: ο σκελετός του αστικού κράτους έμεινε όρθιος.
Η ηγεσία των επαναστατικών δυνάμεων, η αναρχοσυνδικαλιστική Confederacion Nacional Trabajador (Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας - CNT), η Federacíon Anarquista Iberica (Αναρχική Ομοσπονδία Ιβηρικής - FAI) και το POUM συνεργάστηκαν με τα αστικά Ρεπουμπλικανικά κόμματα αντί να τα διαλύσουν. Η νέα Κεντρική Επιτροπή των Αντιφασιστικών Πολιτοφυλακών (CCMA) αντιπροσώπευε όχι μόνο τις προλεταριακές δυνάμεις, αλλά και τους Ρεπουμπλικάνους της μεσαίας τάξης καθώς και το Partito Socialista Unificat de Catalunya (Ενοποιημένο Σοσιαλιστικό Κόμμα Καταλωνίας - PSUC) απόλυτα πιστό στη Σοβιετική Ένωση. Ήταν κάτω από τη σημαία του αντιφασισμού και της επιθυμίας του να κερδηθεί ο πόλεμος που το κράτος ανοικοδομήθηκε σιγά-σιγά.
Μέχρι τον Μάη του 1937, πολλά από τα κέρδη της επανάστασης είχαν ξεθωριάσει. Η κολεκτιβοποίηση στην πόλη δεν ήταν μόνο περιορισμένη, αλλά το κράτος προσπάθησε ακόμη και να αναλάβει τον έλεγχο των κολεκτιβοποιημένων βιομηχανιών και να επιβάλει σε αυτές διορισμένη διαχείριση. Επιπλέον, η ελεύθερη αγορά τροφίμων και προμηθειών είχε επανεισαχθεί στη Βαρκελώνη από τον κομμουνιστή Σύμβουλο της Generalitat (1) Juan Commorea, οδηγώντας σε εκτίναξη των τιμών από μικροπαραγωγούς και σχεδόν λιμοκτονία για πολλές οικογένειες της εργατικής τάξης. Στην ύπαιθρο, οι μικροαγρότες είχαν ενθαρρυνθεί να επιστρέψουν σε ατομικές γεωργικές πρακτικές και να εγκαταλείψουν τις εκτεταμένες κοινοτικές πρακτικές. Οι διάφορες δημοκρατικές πολιτοφυλακές των προλεταριακών πολιτικών οργανώσεων συντάχθηκαν σε έναν «τακτικό στρατό» σε μεγάλο βαθμό υπό τη διοίκηση του Κομμουνιστικού Κόμματος, εξαλείφοντας κάθε αυτονομία και ταξικό έλεγχο.
Στις 3 Μάη, αστυνομικοί της καταλανικής κυβέρνησης εισέβαλαν στο τηλεφωνικό κέντρο της Βαρκελώνης που διαχειρίζονταν συλλογικά οι εργαζόμενοι της CNT, πυροδοτώντας ανοιχτή εξέγερση. (2) Γρήγορα υψώθηκαν οδοφράγματα γύρω από τη Βαρκελώνη από τη βάση των CNT-FAI και POUM στη μία πλευρά και των Ρεπουμπλικανών και των Κομμουνιστών από την...
Στις 28 Ιούλη 1901, γεννήθηκε στο L’Albi της Lleida στην Καταλωνία, ο αναρχικός Josep Serra Vives.
Υπήρξε το πλέον ενεργό και προβεβλημένο μέλος της Ιβηρικής Αναρχικής Ομοσπονδίας (FAI) της περιοχής του.
Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου συνελήφθη από τους φρανκικούς, δικάστηκε από στρατοδικείο και καταδικάστηκε σε θάνατο.
Εκτελέστηκε στις 29 Νοέμβρη 1939 στην Lleida.
...
…στον αδερφό μου Στέλιο Βασιλειάδη
Αφήνει τα όνειρά του στον πρώτο καφέ πνιγμένα.
Ποιοι κατεβαίνουνε στο δρόμο να ξεπεράσουν το αδιέξοδο;
Βάζει το ατσαλάκωτο κουστούμι του και σβήνει
χάνει την ύπαρξή του εγκλωβισμένος. Χάθηκε!
Ξέρουμε τον ήχο της σιωπής που φέρνει καταιγίδα!
Ποιοι ξεφεύγουν απ’ τον μικρόκοσμό τους;
Στραγγαλισμός κι ελαφρότητα!
Κάθε μέρα μια απ’ τα ίδια αποκεφαλισμένα!
Ήμουνα κι εγώ εκεί, λένε όλοι τώρα και γράφουνε και μιλάνε πολύ
και μας λένε κι ιστορίες!
Τρείς κι ο κούκος πάντα εδώ!
Ξέρουμε τον ήχο της ασημαντότητας, της εγωπάθειας, της αδιαφορίας αλλά και τον ήχο της έκρηξης ξέρουμε!
Στο δρόμο φοιτητές, ανένταχτοι πολίτες
και άλλοι
τρελοί και μαγεμένοι
αγανακτισμένες μάνες μ’ έναν καλό...
Στο κτήριο της Ελληνικής κοινότητας της Μελβούρνης στις 18/07/2019
Με τον Ελευθεριακό στο Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Πέρασμα, 22/01/2018