Trivo Indic

Ιστορία Διεθνούς Αναρχικού Κινήματος

17 Δεκεμβρίου 2020

• ιστορία αναρχικού κινήματος
• κοινωνικά κινήματα
• επαναστατικό κίνημα

Trivo Indic*

Οι αναρχικές ιδέες ήρθαν στο προσκήνιο στο Γιουγκοσλαβικό έδαφος κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, μέσω Γιουγκοσλάβων που είχαν δουλέψει ή σπουδάσει στις ευρωπαϊκές χώρες, όπου το εργατικό κίνημα ήταν δυνατό. Ενώ μελετούσε νομική και οικονομικά στο Μόναχο και τη Ζυρίχη, ο Σέρβος σοσιαλιστής Ζίβογιν Ζούγιοβιτς [Živojin Žujovič, 1838-1870 (2)] έγινε ένας απ’ τους πρώτους ανθρώπους που ενστερνίστηκαν τις ιδέες του Προυντόν. Υπήρξε ο πρώτος Σέρβος σοσιαλιστής και μέντορας του Σβέτοζαρ Μάρκοβιτς [Svetozar Marković, 1846-1875], ενός θεωρητικού και οργανωτή του σερβικού εργατικού κινήματος. Υπήρχε μια αξιοσημείωτη αποικία νοτίων Σλάβων φοιτητών κιι επαναστατών στην Ελβετία, που κρατούσε επαφές με το Μπακούνιν και το σλαβικό τομέα της Ομοσπονδίας της Γιούρα. Ανάμεσά τους οι Γιόβαν Ζούγιοβιτς [Jovan Žujović], Μάνογιλο Χρβάτσανιν [Manojlo Hrvaćanin, 1849-1909], Πέρα Τόντοροβιτς [Pera Todorović] και άλλοι. Στις αρχές του 1872, στη Ζυρίχη φιλοξενήθηκε το συνέδριο των Σέρβων σοσιαλιστών, στο οποίο συμμετείχε ο Μπακούνιν, στη διάρκεια του οποίου σχεδιάστηκε το πρόγραμμα του Σέρβικου Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Ο αγώνας για την εθνική απελευθέρωση των νοτίων Σλαβικών περιοχών (ένας αγώνας που στόχευε κυρίως στην απελευθέρωση των περιοχών από τον αυστροουγγρικό και τουρκικό έλεγχο) ενθάρρυνε την εξάπλωση της σκέψης που εστιάζει στην ελευθερία.

Στη διάρκεια των αναταραχών του 1875 στην Βοσνία και Ερζεγοβίνη, υπήρχε ένα αριστερό ρεύμα που υπερασπίστηκε το κοινωνικό πρόγραμμα. Ήταν υπό την ηγεσία του Βάσο Πελάγκιτς [Vasa Pelagic (3)] και δέχθηκε την υποστήριξη αναρχικών όπως ο Μάνογιλο Χρβάτσανιν, ο Κόστα Ούγκρινιτς [Kosta Ugrinić, 1848-1933] και άλλοι. Πολλοί Ιταλοί αναρχικοί συμμετείχαν στις αναταραχές (ο ίδιος ο Μαλατέστα έκανε δύο προσπάθειες να φτάσει στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη), καθώς και αναρχικοί από τη Ρωσία και άλλα μέρη της Ευρώπης.

Στις αρχές του Απρίλη του 1871, ο Γιόχαν Μοστ (4) έφτασε στην Λιουμπλιάνα κι εκεί ήρθε σε επαφή με μέλη της Κοινωνίας των Εργατών. Ο Μάτιγια Κουντς [Matija Kunc], ο πρόεδρος της Κοινωνίας, ήταν ο προπαγανδιστής των ιδεών του Μοστ. Σε πολλές δικαστικές υποθέσεις εναντίον της ριζοσπαστικής πτέρυγας των Αυστροούγγρων σοσιαλιστών στο Ζάγκρεμπ, το Σελόβιτς και το Γκρατς, οι κατηγορούμενοι ήταν τόσο Κροάτες, όσο και Σλοβένοι αναρχικοί. Η αναρχική επιρροή (εκφραζόμενη για παράδειγμα απ’ τους R. Golouh, Giovanni Marchetti and Ivan Endliher) έφτασε μέχρι την Δαλματία μέσω της Τεργέστης και της Ανκόνα. Αναρχικές διαδηλώσεις λάμβαναν χώρα στο Ροβίγκο (1904) και το Σπλιτ (1908). Ο Κροάτης δάσκαλος, Μίλος Κρπαν [Milos Krpan], ήταν σε επικοινωνία με Ελβετούς αναρχικούς ήδη από το 1898: διέδωσε τα αναρχικά ιδεώδη ανάμεσα στις επονομαζόμενες σοσιαλιστικές ομάδες του Slavonski Brod (στμ. Ανατολική Κροατία) και της ευρύτερης περιοχής (συμπεριλαμβανομένου του Ντουμπρόβνικ), ενώ το 1909 και 1910 επιχείρησε να θέσει τις βάσεις για μια Διεθνή Αναρχική Αποικία. Οι αρχές της Αυστροουγγαρίας απαγόρευσαν την εισαγωγή και διακίνηση αναρχικών εφημερίδων και βιβλίων στις νοτιοσλαβικές περιοχές που βρίσκονταν υπό τον έλεγχό τους.

Αναρχισμός και κοινωνική απελευθέρωση

Οι ελευθεριακές ιδέες εισήχθησαν στην Μακεδονία μέσω νέων ανθρώπων που φοιτούσαν στην Ελβετία και τη Βουλγαρία στα τέλη του 19ου αιώνα. Ανάμεσα στο 1897 και το 1898, δύο αναρχικές εφημερίδες δημοσιεύτηκαν από τη Γενεύη- η Glas (H Φωνή) και Otmachtenie (Εκδίκηση), της επονομαζόμενης Μυστικής Μακεδονικής Επαναστατικής Επιτροπής, που αγωνιζόταν για...

Περισσότερα …