Απόσπασμα από το βιβλίο του Georgi Hadjiev "Federation of the Autonomous Communes in Bulgaria" (Sydney: Our Path, 1990). Ο Hadjiev ήταν εξέχων ακτιβιστής, ιστορικός και θεωρητικός του βουλγαρικού αναρχικού κινήματος του 20ού αιώνα. Εντάχθηκε στο αναρχικό κίνημα γύρω στο 1923. Επισκέφθηκε την Ισπανία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Στη συνέχεια, ο Hadjiev διώχθηκε στη Βουλγαρία από τη σταλινική κυβέρνηση το 1948, εξαιτίας της οποίας αναγκάστηκε να μεταναστεύσει στη Γαλλία, όπου για περισσότερα από 40 χρόνια δημοσίευσε αναρχικά βιβλία και περιοδικά. Μετά την πτώση του ολοκληρωτικού καθεστώτος, επέστρεψε στη Βουλγαρία, όπου πέθανε το 1992.
Δεν συγχέουμε ποτέ τις επιθυμίες μας με την πραγματικότητα, αλλά συναντάμε την πραγματικότητα όταν αυτή δεν μας ικανοποιεί. Προβλέπουμε, προτείνουμε, χωρίς να αυταπατόμαστε ότι όλα είναι δυνατά. Αλλά δεν σταυρώνουμε τα χέρια μας μπροστά στις δυσκολίες και, αντίθετα, αναζητούμε άλλες, πιθανές λύσεις.
Η βαλκανική ομοσπονδία είναι μια ιστορική αναγκαιότητα και αργά ή γρήγορα θα πραγματοποιηθεί, και αν σήμερα είμαστε πεπεισμένοι ότι η νέα Βουλγαρία, απαλλαγμένη από τον μπολσεβικισμό, είναι ικανή να κάνει ένα αποφασιστικό βήμα προς την υλοποίησή της, δεν αποκλείουμε καθόλου την ανωριμότητα των άλλων γειτονικών χωρών να διστάσουν να υιοθετήσουν αυτή την ιδέα ή να αναλάβουν την πρωτοβουλία.
Είναι γνωστό ότι οι Έλληνες, με την παραδοσιακή τους αντίληψη περί ομοσπονδίας ως ομοσπονδίας κρατών και όχι λαών, φοβούνται ότι θα βρεθούν σε άνιση θέση σε σχέση με τις άλλες περιφερειακές χώρες, ιδιαίτερα με το σλαβικό στοιχείο, λόγω του μικρότερου πληθυσμού τους και λόγω ιστορικών προκαταλήψεων. Οι Ρουμάνοι, από την άλλη πλευρά, έχουν την αυτοαντίληψη ότι είναι ένα μεγάλο έθνος -"η Γαλλία των Βαλκανίων"- και ότι δεν χρειάζονται ομοσπονδία. Και στη Γιουγκοσλαβία, η οποία αυτοαποκαλείται ομοσπονδία, ο εθνικισμός των εθνοτήτων που την απαρτίζουν, και ιδιαίτερα ο σοβινισμός των Σέρβων, ο οποίος τροφοδότησε χρόνιες φυγόκεντρες δυνάμεις, δεν έχει ακόμη αμβλυνθεί. Όμως η ένταξη της Βουλγαρίας σε μια κοινή ομοσπονδία με τους Γιουγκοσλάβους θα έκανε πολλά για να ξεπεραστεί ακριβώς η αντιπαλότητα και η αναζήτηση εξουσίας και θα προωθούσε την ηρεμία, ιδιαίτερα μεταξύ των Κροατών και των Σλοβένων, στις σχέσεις τους με τους Σέρβους, με την ισορροπία που θα επέφερε.
Και αν, παρ' όλα αυτά, η δημιουργία μιας τέτοιας ομοσπονδίας των λαών, όπως την παρουσιάζουμε, αποδειχθεί αδύνατη, θα αναζητηθεί μια άλλη μορφή κοινότητας, με διαφορετικές δομές των λαών που την αποτελούν, στη βάση ενός κοινωνικού συμβολαίου που θα καταρτιστεί και θα υιοθετηθεί με τρόπο και μορφή που θα επιτρέπει μια τέτοια συνύπαρξη. Αυτό πρέπει να οραματιστεί σήμερα και να εκπονηθεί σε ένα σχέδιο, με κατάλληλες και αποδεκτές πτυχές για όλους.
Ομοσπονδία Αυτόνομων Δήμων/Κοινοτήτων
Η μόνη δυνατότητα για την οικοδόμηση μιας νέας οργάνωσης της κοινωνίας σε ένα ευρύτερα δημοκρατικό πνεύμα, μέσα από τον συντονισμό όλων των δυνάμεων, με απόλυτο σεβασμό στον πλουραλισμό -την ποικιλομορφία των κοσμοθεωριών και των τάσεων- παρέχεται από την κοινωνική δομή του Δήμου/Κοινότητας που υπάρχει από την αρχαιότητα, και η οποία έχει διατηρηθεί έως ένα βαθμό παρά την επιβολή του έθνους-κράτους, με τον συγκεντρωτισμό του και τους επιβαλλόμενους αφύσικους θεσμούς του.
As a very natural approach, it will be born out of the concerted action of the agitated Ως μια πολύ φυσική προσέγγιση, θα γεννηθεί μέσα από τη συντονισμένη δράση των εξεγερμένων μαζών στη βάση. Αυτή η φυσική και μη εξαναγκασμένη συμμαχία, η οποία σε τέτοιες περιπτώσεις συνήθως σχηματίζεται, θα εκφραστεί σε γενικές συνελεύσεις όλου του πληθυσμού, οι οποίες αποτελούν τους πυρήνες των νέων Δήμων. Έτσι συνέβη σε όλες τις επαναστάσεις. Στη Ρωσική Επανάσταση του Φεβρουαρίου 1917 ονομάστηκαν συμβούλια, στην Ισπανική Επανάσταση του 1936 - επιτροπές. Αλλά η ουσία, ανεξάρτητα από την ονομασία, είναι η ίδια: η άμεση έκφραση μιας κοινής λαϊκής βούλησης - η αυτοδιοίκηση.
Αυτός ο πυρήνας της πολιτικής, ή πιο σωστά, εδαφικής οργάνωσης ολόκληρης της κοινωνίας, είναι ταυτόχρονα ένα πολύπλοκο δίκτυο συντονισμού όλων των δραστηριοτήτων: διοικητικών, οικονομικών, πολιτιστικών, εκπαιδευτικών, δημόσιων έργων κ.λπ.
Σε κάθε ευρύτερο εδαφικό επίπεδο, οι Δήμοι ομοσπονδοποιούνται ή συγχωνεύονται σε περιφερειακές, νομαρχιακές και περιφερειακές μονάδες σε μια κοινή ομοσπονδία που εκπροσωπεί το σύνολο του πληθυσμού, η οποία αντικαθιστά το σημερινό κράτος.
Οι λειτουργικές εξειδικευμένες δραστηριότητες διεξάγονται χωριστά και παράλληλα, κατά μήκος οριζόντιων και κάθετων γραμμών, σύμφωνα με το ίδιο ομοσπονδιακό μοντέλο και την ίδια πρακτική της ελευθερίας, του πλουραλισμού και του φεντεραλισμού.
Αυτή η νέα οργάνωση της ολόπλευρης κοινωνικής ζωής απαιτεί και εξασφαλίζει την ενεργό ΚΑΙ ζωντανή συμμετοχή κάθε ατόμου, όλων των ανθρώπων - η μόνη προϋπόθεση υπό την οποία η υποταγή στη θέληση των άλλων και η στέρηση της ελευθερίας είναι αδύνατη. Αυτή είναι η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΑΥΤΟΝΟΜΩΝ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ.
*Το αγγλικό πρωτότυπο δημοσιεύτηκε εδώ: https://radicaltheoryandpraxis.wordpress.com/2023/08/10/towards-a-balkan-federation-of-the-people/?fbclid=IwAR2vDjDzzVRs12kH1PWI1NTO5O0H9XfmimGLu4tv3FaMaf_ONUuIAZjYFNo
**Μετάφραση: Ούτε Θεός Ούτε Αφέντης.