Όλοι οι φασισμοί σφυρηλατούν την εσωτερική τους ενότητα στρέφοντας τη στραπατσαρισμένη τους επιθετικότητα, που βαφτίζεται «εθνική αξιοπρέπεια», σε κάποιον αποδιοπομπαίο τράγο.
Ο φασισμός αποτελεί μια σύγχυση, μια αλληλοδιείσδυση επανάστασης και αντεπανάστασης: «της γης οι κολασμένοι» στρέφονται και μπήγουν το μαχαίρι στο σώμα του συντρόφου τους ή στο ίδιο τους το σώμα, πνίγουνε την απόγνωσή τους σε ένα όργιο θριάμβου που μεταμορφώνει την ιδεολογική κουρελαρία σε μυθώδη λαμπρότητα· «της γης οι κολασμένοι» σπάνε τον καθρέφτη που δείχνει την κόλασή τους, θρυμματίζοντας έτσι τη συνείδηση της κακομοιριάς τους, αλλά όχι την ίδια την κακομοιριά τους.
Ο υπαρκτός φασισμός είναι η κυριαρχία του χυδαίου, του υγειούς και τους θετικού, είναι ο θρίαμβος της «κοινής λογικής», ο καθημερινός, κατεστημένος παραλογισμός —είναι η ουσία της αστικής δημοκρατίας στης ακραίες συνέπειές της.
Ο φασισμός δεν είναι καθόλου η άρνηση του «πολιτισμού» μας αλλά ίσα ίσα η ουσία του. Δεν είναι το παρελθόν αλλά το μέλλον. Είναι η ποιότητα της ζωής που διαρκώς χαμηλώνει, η αθλιότητα που μετακομίζει στις πολυκατοικίες, ο επουράνιος θρίαμβος της τσιμινιέρας, η χυδαιότητα που τρέχει μ’ εκατό χιλιόμετρα, οι ανθρώπινες σχέσεις που σαπίζουν, οι κοινότητες που διαλύονται, ή βλακώδης απάθεια που κρύβεται πίσω από πολιτικές και ποδοσφαιρικές εξάψεις, και ο πνευματικός λήθαργος που περνάει για «πράξη».
Ο φασισμός δεν είναι αυτό που πεθαίνει μέσα στα κείμενα που αγαπήσαμε — είναι αυτό που γεννιέται κάθε μέρα μπροστά μας.
———————————
*Σκόρπιες φράσεις από το «Τόνιο Κρέγκερ» του Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου.